Aksi ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Aslana ot ata etKediyi çok sıkıştırırsan üstüne atılırAkranıyla konuşmayanın sesi semadan gelirAyıya kovan ısmarlanmazÖlü evinde ağlamayı düğün evinde gülmeyi bilmeliAy ışığında zeytin silkelemeParayı bulan bile saymışÖrdek kazı taklit ederken kıçını yırtmışAç at yol almaz aç köpek av almazDeliye taş atma başına taş yağdırırArık at yol almaz arık it av almazAç at yol almaz aç köpek ava gitmezHavada akranıyla uçmayan kuşun sesi havadan değil tavadan gelirDavul dengi dengine çalarAz oku öz okuİnsan kendini beğenmese ölürAvrat malı kapı mandalıKarı malı kapı mandalı hamam tokmağıdırÖlü evinde ağlamasını düğün evinde gülmesini bilmeliYavaş tükürüğün sakala zararı olurEle uyan eşini boşarTencere demiş dibin kara seninki benimkinden karaKuru kaşık ağız yırtarDavul bile dengi dengine diye çalarMüddei iddiasını ispatla mükelleftirBir kanatla kuş uçmazSana kurşun atana sen ekmek atO kadar kusur kadı kızındada olurSana taşla vurana sen ekmekle varSana taşla vurana sen pamukla dokunSana taşla dokunana sen pamukla dokunSana taşla varana sen ekmekle varSana taşla vurana sen aşla varSana taşla varana sen aşla varÇokluğa taş atılmazErkek koyun kasap dükkanına yakışırİyilik iki baştan olurKarpuz kabuğu suya düşmeden denize girilmezAl gününde al ver gününde verCivcivde gözün et yemeye yüzün olsunHacı Mekke'de derviş tekkedeAkılları pazara çıkarmışlar herkes yine kendi aklını beğenmişBir katar deveyi bir eşek çekerPara kazanmakla değil tutumla artarAç at yol almaz aç it av almazPara kazanılmakla değil tutumlulukla artarGarip itin kuyruğu bacağı arasında gerek (olur)Esrik devenin çulu eğri olurAta et ite ot verilmezBir görüş bir kör bilişSütlüyü sürüden çıkarmazlarTencere dibin kara seninki benden karaVardığın yer körse gözünü kapaAkıllar gelin olmuş herkes kendininkini beğenmişDavul (bile) dengi dengine çalarOn düşün bir söyleİki düşün bir söyleBin düşün bir söyleAkıllar pazara düşmüş herkes kendi aklını almışTutumlu olan kimse fakir kalmazHer taşın altına elini sokma ya yılan çıkar ya çıyanKurda konuk giden köpeğini yanında götürürVerirsen veresiye gidersin karasuyaTok iken yemek yiyen mezarını dişiyle kazarVerme malını veresiye akar gider karasuyaVerip pişman olmaktansa (olacağına) vermeyip düşman olmak yeğdir (ol)Nefesin el verirse borazancı başı olKılavuzu karga olanın burnu boktan kurtulmazBaş yarılır börk içinde kol kırılır yen içinde (kalır)Birlik olmadan dirlik olmazÇivisiz tahtayı yel alırKarpuz kabuğunu görmeden denize girmeKız anasından görmeyince sofra kaldırmazKız anasından görmeden sofra kaldırmazGölgeyi hoş gören tekneyi boş görürÇivisiz yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırYurtta sulh cihanda sulhDil epsem (olsa) baş esen (olur)Ay ayakta çoban yatakta ay yatakta çoban ayaktaYerini bilmeyen yılda bir kat urba eskitirSon pişmanlık fayda vermez (etmez)Aç anansada kaçKavgada kılıç ödünç verilmezBaskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır sahipsiz tarlayı sel alırAnanın bastığı yavru incinmez (ölmez)Bilen dağdan aşar bilmeyen düz yolda şaşarAman diyene kılıç kalkmaz (eğilen baş kesilmez)Borçlunun duacısı alacaklıdırYağına kıyamayan çöreğini kuru yerYağına kıyamayan çöreğini zor yerYağına kıyamayan çöreğini yoz yerElden gelen öğün olmaz oda vaktinde bulunmazYağına kıyamayan çöreğini yavan yerDanışan dağları aşmış danışmayan düz yolda şaşmışDanışan dağlar aşar danışmayan düz yolda şaşarDanışan dağları aşmış danışmayan düz yolda kalmışEğreti kuyruk tez koparDanışan dağlar aşmış danışmayan düz ovada şaşmışKedinin kabahatini önüne koyarlar öyle döverlerAğır ol batman gelYağına kıymayan çöreğini kuru yerYağına kıymayan çöreğini yavan yerYağına kıymayan çöreğini zor yerKarpuz kabuğuna basma kayıp düşersinBin ölçüp bir biçmeliNe her söze kulak ver ne her kulağa sözErteye kalan arkaya kalırTilkiyi kovalarken kurdu uyandırmaHer kuşun eti yenmez kuş var ki et yedirirlerMermer iyi taştan iyilik iki baştanAy ışığında ceviz silkilmezAz ateş çok odun yakarKaldın mı oğul eline müdara eyle gelineBaskısız yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırBağa bak üzüm olsun üzüm yemeye yüzün olsunBağda izin olsun üzüm yemeye yüzün olsunİki kaptan bir gemiyi batırırÇömlek demiş dibim altın. kaşık demiş girdim çıktımBir elin verdiğini öbür elin görmesinBir elin verdiğini öbür elin duymasınSağ elin verdiğini sol elin bilmesinSıçan geçer yol olurÇok söyleyen çok yanılırSağ elinin verdiğini sol elin bilmesinSağ elin verdiğini sol elin duymasınEl el için ağlamaz başına kara bağlamazSağ elinin verdiğini sol elin duymasınKedinin boynuna ciğer asılmazİnsan kendini beğenmese çatlarBir elin verdiğini öbür elin bilmesinAdam iş başında belli olurSoran dağları aşmış sormayan düz yolda şaşmışBerber berbere benzer ama başın Allah'a emanetZararın neresinden dönülse (dönersen dönsen) kardırYağına kıymayan çöreğini yoz yerMescide gerek olan meyhaneye haramdırAğanın alnı terlemezse ırgatın burnu kanamazDeliye taş atma başını yararBerberin solumazı tellağın terlemezi kahvecinin söylemeziGönül verme evliye eve gider unuturHer deliğe elini sokma ya yılan çıkar ya çıyanGarip itin kuyruğu yerinde gerekSu başından kesilirGarip itin kuyruğu götünde olurGarip itin kuyruğu götünde gerekGarip itin kuyruğu kıçında gerekAdam hacı mı olur ulaşmakla Mekke ye eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?Garip köpeğin kuyruğu döşünde gerekGarip itin kuyruğu kıçına kısık olurGarip itin kuyruğu bacağı arasında olurDut kurusu ile yar sevilmezGarip itin kuyruğu kıçına kısık gerekOynaşına inanan avrat ersiz kalırEvvel hesap sonra kasapKanaat tükenmez hazinedirCan bostanda bitmezMartta sürmez eylülde ekmezsen sabanı bırakKanaatta izzet tamahda zillet vardırAtın ürkeği yiğidin korkağıArpa verilmeyen at kamçı zoruyla yürümezAkılları pazara çıkarmışlar herkes yine kendi aklını almışBarışta ter dökmeyen savaşta kan dökerSağ elin verdiğini sol elin görmesinAğrımayan başın sargıya ihtiyacı yokturÖnce düşün sonra söyleMart dokuzunda çıra yak bağ budaYağ yiyen köpek tüyünden bellidirHerkesin aklı bir olsa koyuna çoban bulunmazGarip itin kuyruğu bacağı arasında gerekÇok bilen çok yanılırEğilen baş kesilmezKurtla ortak olan tilkinin hissesi ya tırnaktır ya bağırsakYağmur yağsa kış değil mi? kişi halini bilse hoş değil mi?Yağına kıymayan çöreğini yavan (yoz kuru) yerİki çıplak bir hamama yakışırYenecek aş buğundan belli olurKuru gayret çarık eskitirYılın eksiğini nisan getirir nisanın eksiğini yıl getirmezYa olduğun gibi görün yada göründüğün gibi olVerirsen veresiye batarsın karasuyaSen kazanda düşmana kalsınGüvenme dostuna saman doldurur postunaÇalma elin kapısını çalarlar kapınıŞeytanla ortak buğday eken samanını alırAşk ağlatır dert söyletirGöze göz dişe dişAt beslenirken kız istenirkenBin işçi bir başçıSahipsiz kapı anahtarsız açılırHer kuşun eti yenmezÖküz altında buzağı aranmazAşk olmayınca meşk olmazAhmağa yüz abdala söz vermeye gelmezİyiliğe iyilik olsaydı koca öküze bıçak olmazdıEl ağzına bakan karısını tez boşarKanaat gibi devlet olmazKöprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derlerBağa bak üzüm olsun yemeye yüzün olsun (bağda izin olsun üzüm yemeye yüzün olsun)Çok söyleme arsız olur aç koyma hırsız olur (aç bırakma hırsız olur çok söyleme arsız olur)Sağ elinin verdiğini sol elin görmesinCan cümleden aziz(dir)Üveye etme özünde bulursun geline etme kızında bulursunHer yerde okka dört yüz dirhemKuş var eti yenir kuş var et yedirilirGüvenme dayına ekmek al yanınaIrmaktan geçerken at değiştirilmezMisafir üç gün misafirdirAtalar sözünü tutmayanı yabana atarlarBir (sağ) elinin verdiğini öbür (sol) elin görmesinYağ yiyen köpek tüyünden belli olurSabahtan karnını doyuran küçükken evlenen aldanmamışYüz verme arsız olur az verme hırsız olurYaz yalan kış gerçekAlma mazlumun ahını çıkar aheste ahesteAç gözünü açarlar gözünüAç ayı oynamazYazın gölge hoş kışın çuval boş