Anlayarak etmek ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Aman dileyene kılıç kalkmazAman diyene kılıç kalkmazYattığı ahır sekisi çağırdığı istanbul türküsüAkılsız köpeği yol kocaltırDevlet adama ayağı ile gelmezKabahat samur kürk olsa kimse sırtına (üstüne) almazAslan köpek havlamasına iltifat etmezZemheride sürde çalı sürBin ölç bir biçOlsa ile bulsa bir araya gelse neler olurdu nelerAzıtmış kudurmuştan beterdirLafla karın doymazAzmış kudurmuştan beterdirDini dinara satmak olmazBir vuruşla ağaç devrilmezGökten ne yağar ki yer kabul etmez?Suçu gelin etmişler kimse güvey olmamış (girmemiş)Çöpsüz üzüm olmazAşure yemeğe giden kaşığını belinde taşırDeveye ot lazımsa boynunu uzatırAyıya kovan ısmarlanmazHastaya naz etmek hekime yakışmazAşığa Bağdat uzak (ırak) değil (gelmez)Zaman bekleyen zaman kaybederEl iki söylerse sen bir söyleFare kaçmayınca delik görünmezKurt kuzu kaptığı yeri dokuz defa yoklarKedi yavrusunu yiyeceği zaman sıçana benziyor dermişBoyacı küpü değil ki daldırıp çıkarasınDomuzdan toklu çıkmazZahmetsiz bal yenmezZahmetsiz lokma yenmezZahmetsiz lokma yutulmazDevlet adamın ayağına gelmezTaş atmadım ki kolum ağrısınEkmeğin iyisi hamurun iyisinden olurÇok bereket çok harekettenKolu kırık işlemiş gönlü kırık işlememişGüzel idin kanı kaşın karası zengin idin kanı diba parasıEkmek tavşan olsun sende tazı olEkilmeden biçilmezAç mezarı yokturAğzına tat bulaşanın gözü pekmez tulumundadırDimyat a pirince giderken eldeki bulgurdan olmakAhmağa yüz abdala söz vermeğe gelmezOlsa ile bulsayı ekmişler yel ile yuh bitmişSoyu soydan köpeği mandıradan almalıAllah beterinden saklasınDimyat a pirince giderken evdeki bulgurdan olmakAvcı ne kadar hile (al) bilse ayı o kadar yol bilirTosya ya pirince giderken evdeki bulgurdan olmakAcele etme dilini ısırırsınTosya ya pirince giderken eldeki bulgurdan olmakUtanmak karın doyurmazGüler yüzlü sirke satıcısı ekşi yüzlü bal satıcısından çok kazanırÇavdar unundan baklava olmazPeynir suyu buldurur balık derede yeldirirDeve ağır gider amma yol alırRüzgarın önüne düşen yorulmazÇok şey isteyen azındanda olurDeve ağır gider ama yol alırUtanan aç kalırAşığa Bağdat sorulmaz (ırak uzak değildir)Alçacık eşeğe herkes binerCan çekişmektense ölmek yeğdirDoğru adım zafere ulaştırırVardığın yer körse sende bir gözünü kapaİt ile çuvala girilmezBıyık burula buruka kaytan insan s kile s kile şeytan olurBıyık büküle büküle kaytan insan s kile s kile şeytan olurBostan yeşil iken pazarlığa oturulmazBostan gök iken pazarlığa oturulmazAyıpsız yar arayan kalırSüküt ikrardan gelir (sayılır)Altını saklamak değil kuruşu saklamak hünerdirDeveye diken millete s ken yaranırEl atına binen tez inerBostan yeşil iken pazarlık yapılmazMayasız yoğurt olmazDeveyi diken insanı s ken yaranırmışİki tımar bir yem yerine geçerBuldukça bunarHer insanın bir kusuru vardırBulmuşda bunuyorMayasız yoğurt çalınmazBir kızı bin kişi ister bir kişi alırMayasız yoğurt çalınmaz (tutmaz)Evlat doğurdum gönlünü doğurmadımSana senden gelir her ne gelirse başın rahat bulur dilin rahat durursaNokta kadar menfaat için virgül kadar eğilmeSarhoştan şahit olmazTok ağırlamak güçtürDüğün aşı ile dost ağırlanmazTok ağırlamak güç olurTok ağırlaması güç olurDeve taze yaprak yemek isterse boynunu uzatırSarhoştan tanık olmazAğlamakla yar ele geçmezZerdaliden kaval olmaz al zurnadan haberiMisafir ev sahibinin kuzusudurAk kağıttaki siyah yazıdır geçerli olanYokun canı alınmazYiğidi öldür ama hakkını yemeKöy yanar deli kız taranırAz mal kan yutturur çoğu birbirini güttürürBağa bak üzüm olsun yemeye yüzün olsunOn para on aslanın ağzındaKul kusursuz olmazMiri malı balık kılçığıdır yutulmaz (balık kılçığı gibi boğazda kalır)Kurttan çoban olmazBir inat bir muratTilkiye tavuk emanet edilmezKurda kuzu emanet edilmezİnsan beşer bazen şaşarMiri malı balık kılçığı gibi boğazda kalırYa bu deveyi güdersin yada bu diyardan gidersinIsıracak köpek dişini göstermezÇiftçinin (zahirenin) ambarı sabanın ucundadırBalı parmağı uzun olan yemez kısmetlisi yerİtin hatırı yoksa sahibinin hatırı varKar eden ar etmezMayasız yoğurt tutmazAşığa Bağdat ırak değildirBal ile kaymak isteyen akçesine kıymak gerekÖlümle öç alınmazAğzından çıkanı kulağın duysunDeniz bal olmuş fukara kaşık bulamamışTarlayı tapu zapt etmez saban zapt ederTilkiye tavuk kebabı yer misin? diye sormuşlar adamı güldürmeyin diye cevap vermişHerkes kendi sözünün ilk muhatabıdırVardığın yer körse sende gözünü kapaKuzusuna kıymayan kebap yiyemezBostan gök iken pazarlık yapılmazDoğru söze ne hacet?Aşığa Bağdat sorulmaz (ırak değildir)Ağzından çıkanı kulağın işitsinİte hoşt demezler sahibinin hatırı var diyeVardığın yer kör ise sende gözünü kapaBin kaygı bir borç ödemezEr ek geç ek tava ekYananın olsunda yanmazsa yanmasınAbdalın karnı doyduktan sonra gözü yoldadır (papucundadır)Bakan yemez kapan yerYa işten artar ya diştenGüneşte yanmayan gölgenin kıymetini bilmezBoş laf (lakırdı) karın doyurmazSüküt ikrardan gelirGaribin yardımcısı Allah tırBugün geçmişin meyvesi geleceğin çekirdeğidirSirkeyi sarımsağı hesaplayan paçayı yiyemezEkmeğini yalnız yiyen sofrasını yalnız kaldırırÖpülecek ele tükürülmezBoğulursan büyük suda boğulBoğulursan büyük denizde boğulKavganın iyisi olmazSirkeyi sarımsağı düşünen paçayı yiyemezTarlanın taşlısı kızın saçlısı ineğin başlısıCivcivde gözün et yemeye yüzün olsunTaş taş üstüne olur ev ev üstüne olmazLeyleği kuştan mı sayarsın yazın gelir kışın giderÖlenle birlikte ölünmezYanlış dirhemlerle doğru ölçü elde edilemezÇalışan demir pas tutmazYanlış dirhemle doğru ölçü olmazEl uzatılan yere dil uzatılmazEl uzatılan yere ayak uzatılmazDeme işitmeAceleyle menzil alınmazİstemem diyenden korkmalıAslını inkar eden (saklayan) haramzadedir (kafirdir)Sık gitme dostuna kalksın ayak üstüneGönül ne kahve ister ne kahvehane gönül sohbet ister kahve bahaneDonsuzun gönlünden dokuz top bez geçerSeyrek var dostuna kalksın ayak üstüneSıkça varma dostuna kalksın ayak üstüneİki eğriden bir doğru çıkmazBağ dua değil çapa isterBir katar deveyi bir eşek yederÇorbanın ateşini kazandan sorDeveyi yardan atlatan bir tutam otturDeveyi yardan atan bir tutam otturKabul edilmeyecek duaya amin denmezKabul olmayacak duaya amin demeKomşu iti komşuya ürümezHerkes nasibini bulurHerkes nasibini yerKabul olmayacak duaya amin denmezKanaatkarlıktan büyük zenginlik olmazŞaşkın misafir ev sahibini ağırlarUtananın oğlu kızı olmamışGökten ne yağdıda yer kabul etmedi?Deveye burç gerek olursa boynunu uzatırKaldır kaşını yiyeyim aşınıMalını iyi sakla komşunu hırsız etmeMisafir misafiri sevmez ev sahibi ikisini deTarlada izin olsun harmanda yüzün olsunDilenci dilenciyi sevmez ev sahibi ikisini deMalına sahip olda hırsızı günaha sokmaDervişe Bağdat'ta pilav var demişler. yalan değilse ırak değil demişGelini ata bindirmişler ya nasip! demişÇalışmak ibadetin yarısıdırİnsan hatasız olmazGüneş olsan kimsenin mendilini kurutmazsınVer yiğidi yiğide mevla rızkın yetireDoğru ağıdan acıdırKancık yalanmazsa erkek dolanmazİte vurmazlar sahibinin hatırı var diyeDoğru söze ne denirYapmak zor yıkmak kolaydırGidene ağam gelene paşamEvden bir ölü çıkacak demişler herkes hizmetçinin yüzüne bakmışKurdu bekçi yapan koyunlar postu kaybedince ağlamamalıdırYapmak güç yıkmak kolaydırİt sürü para kazanAta binmek bir ayıp attan inmek bin ayıpErkekliğin yüzde doksanı kaçmaktırNerede hareket orada bereketZeytin dededen incir babadan kalmalıBeşe bakma çiftten başka işeAşığa Bağdat sorulmazEtek öpmekle saygılı olunmazEşeği yoldan çıkaran sıpanın oynamasıBin tasa (kaygı) bir borç ödemezAba vakti aba alan yaba vakti yaba alan yanılmamışKiminin devesi kiminin duasıYüzünü bulan astarınıda isterŞükür nimeti arttırırSu bendinden kesilirDevlet adama ayağıyla gelmezAta binmek bir ayıp inmek iki ayıpAcelede nedamet teennide selamet vardırAç köpek kudurmazAllah verirse el getirir sel getirir yel getirirAraba ile tavşan avlanmazEl öpmekle saygılı olunmazEkmeden biçilmezSu bendinden bağlanırKulak kendi söylediğinide dinlemek içindirSu başından bağlanırEşeği düğüne çağırmışlar ya su lazımdır ya odun demişKurcalama sivilceyi çıban edersinPire yüzünden yorgan yakılmazNe şeytanı gör ne lahavle çekSınanmışı sınamak ahmaklıktırSofrada elini mecliste dilini kısa tutKardeşi kardeş yaratmış rızkını ayrı yaratmışNe şeytanı gör ne kulhuvallah ı okuMuhabbet iki baştan olurÖlme bayılmaya benzemezDağdaki kekliğin bini bir parayaÇok okuyan bilmez çok gezen bilirNe değirmende yat ne korkulu rüya görBugün bana ne ise yarın sanadırYazın araması kışın taraması olmasa herkes besler mandayıEşeğe rakı içirmişler çulunu bahşiş vermişParayı zaptetmek deliyi zaptetmekten zordurHırsız evden olursa bulunması müşkül olurÇok okuyan değil çok gezen bilirKele köseden yardım gelmezKabul olunmayacak duaya amin denmezKısmetinde ne varsa kaşığına o çıkarDağ dumansız insan hatasız olmazAna kızına taht kurar kız bahtı kocadan ararAkıllı köprü arayıncaya dek (kadar) deli suyu geçerErinenin oğlu kızı olmamışSamur kürkde olsa kabahatli kimse üzerine almazÖlüm kalım (dirim) bizim içinUyuyan yılanın kuyruğuna basmaHer yiğidin gönlünde bir arslan yatarBaş sallamakla kavuk eskimezHelal kazanç ile yağlı pilav yenmezErkekliğin onda dokuzu kaçmaktırAhmak misafir ev sahibini ağırlarYiğidin malı meydandadırMerdiven basamak basamak çıkılırKörün yanına varırsan sende bir gözünü kapaAyıpsız dost arayan dostsuz kalırAyıpsız dost isteyen dostsuz kalırİki emini bir yemin aralarÖpülecek el ısırılmazUyuyan yılanın kuyruğuna basılmazRamazan bereketli aydır ama duvardan giden kılıca sor (demişler)Arpa unundan kadayıf olmazBüyük balık küçük balığı yerCanı yanan eşek atı geçerCanı yanan eşek attan berk kaçarMisafir ev sahibinin bağlı kuzusudurGel demesi kolay ama git demesi güçtürAç anansada kaçİyiliğe iyilik her kişinin karı kötülüğe iyilik er kişinin karıAşağı tükürsen sakal yukarı tükürsen bıyıkEğreti ata (el atına) binen tez inerCanı yanan eşek attan hızlı koşarKar zararın kardeşidir (ortağıdır)Ayıpsız yar isteyen yarsız kalırEkmek çiğnenmedikçe yutulmazBin tasa bir borç ödemezKul hatasız olmazKurt komşusunu yemezSen olursan bensiz bende olurum sensizDomuzdan toklu olmazDeli deliyi görünce değneğini saklarVar evi kerem evi yok evi verem (elem) eviEkmeği ekmekçiye ver bir ekmekde üste verEğreti ata binen tez inerEkmek bile çiğnenmeyince yutulmazTop otu beylikten olunca güllesi Bağdat'a giderKısmetinde ne varsa kaşığında o çıkarAçlık ile tokluğun arası yarım yufkaMısıra yağmur geliyor. demişler çapan birlik mi? demişSeyrek git sen dostuna kalksın ayak üstüneYağına kıyamayan çöreğini zor yerYağına kıyamayan çöreğini yoz yerDevletin malı deniz yemeyen kerizYağına kıyamayan çöreğini yavan yerYağına kıyamayan çöreğini kuru yerYolu sormak kaybolmaktan iyidirDeli ile devletli bildiğini işlerNe şeytanı gör ne salavat getirKaza geliyorum demezEl terazi göz mizanÖlüm ile öç alınmazYağına kıymayan çöreğini yavan yerYağına kıymayan çöreğini zor yerYağına kıymayan çöreğini kuru yerİnsan sözünden hayvan yularından tutulurKazanmayanın kazanı kaynamazAptala malum olurAcele gitme belaya yetişirsin yavaş gitme bela sana yetişirDeveci ile dostluk eden kapısını büyük açmalıdırOcağın yakışığı odun evin yakışığı kadınLokma (bile) çiğnenmeden yutulmazAlmadan vermek Allah'a yaraşırYiğit meydanda belli olurİt itin ayağına (kuyruğuna) basmazSofrada elini dernekte dilini sıkı tutNe her söze kulak ver ne her kulağa sözTilkiyi kovalarken kurdu uyandırmaAttan inip eşeğe binmek olmazKancık yalanmadan erkek dolanmazTok ağırlaması güçtürLokma çiğnemeden yutulmazŞahin ile deve avlanmazDeveyle yetiş olmazDeve ile yetiş olmazDeliye bal tattırmışlar çarşıda katran bırakmamışAtın varken yol tanı ağan varken el tanıAbdalın karnı doyunca gözü yolda olurAbdalın karnı doyduktan sonra gözü yoldadırKadıyla mı iyisin kapıyla mı? kapıylaKara gün kararıp kalmazBalçığı duvara vur tutarsada hoş tutmazsada hoşOlsayı bulsaya vermişler hiç doğmuşAyıpsız yar arayan yarsız kalırAy var yılı besler yıl var ayı beslerKedi yavrusunu yerken sıçana benzetirAna kızına taht kurmuş baht kuramamışZaman para kadar değerlidirNasihat vereceğine para verMal istersen bedeninden evlat istersen belindenNasipten öteye yol yokKöy yanar deli taranır (deli kız taranır)Lafla pilav pişerse deniz kadar yağı bendenBağda izin olsun üzüm yemeye yüzün olsunBağa bak üzüm olsun üzüm yemeye yüzün olsunBostan yeşil (gök) iken pazarlığa oturulmazDüğün evinde kız yaylada öküz beğenilmezCanı yanan eşek attan yüğrük olurHer zaman eşek ölmez on köfte on paraya olmazGel demek kolay git demek güçtürYılanın sevmediği ot deliğinin ağzında biterBir el bir eli yıkar iki elde yüzü yıkarTopalla gezen aksamak öğrenirDilenci dilenciyi istemez ev sahibi ikisinideYırtıcı (alıcı) kuşun ömrü az olurAkıllıyı arkada tutma akılsızı kılavuz etmeHelva şirin nefis kafirAllah çam isteyene çam mum isteyene mum verirAkıllıyı arkada tutma akılsızı klavuz etmeGüneş balçıkla sıvanmazİtle çuvala girilmezEl eli yıkar iki elde yüzü yıkarAçın uykusu gelmezKel yanında kabak anılmazKedinin boynuna ciğer asılmazCan canın yoldaşıdırYüzünü bulan yüzsüz astarınıda isterİncir babadan zeytin dededenÜşenenin oğlu kızı olmamışOlsa ile bulsayı ekmişler yel ile yuf bitmişYüz versen yüzsüz astarınıda isterHak söz ağıdan acıdırGittiğin yer kör ise gözünü yumda bakGülü seven dikenine katlanırEl eli yıkar iki elde yüzüArayan belasınıda devasınıda bulurÜşenenin (utananın erinenin) oğlu kızı olmamışOsurgan (osuruklu) göte arpa ekmeği bahaneHarman döven öküzün ağzı bağlanmazAl kaşağıyı gir ahıra yarası olan gocunsunOlmayacak duaya amin denilmezLafla peynir gemisi yürümezVar eli titremezSeyrek giden doğan sık giden soğanÇok para haramsız çok laf yalansız olmazGel demek kolay ama git demek güçtürHer çok azdan olurİşleyen demir ışıldar (pas tutmaz)Aceleyle giden yolda kalırÇok laf yalansız olmaz çok para haramsız olmazAcele giden yolda kalırAceleyle yürüyen yolda kalırÇok mal haramsız çok laf yalansız olmazÇok laf yalansız olmaz çok mal haramsız olmazHer gün papaz pilav yemezÇok para haramsız çok söz yalansız olmazİmam evinden aş ölü gözünden yaş çıkmazŞeyh uçmaz müridi uçururSeyrek gitsen (sıkça varma) dostuna kalksın ayak üstüneÇok söz yalansız olmaz çok para haramsız olmazYağına kıymayan çöreğini yoz yerÇok söz yalansız olmaz çok mal haramsız olmazBalık baştan avlanırAhbap kusuruna bakan ahbapsız kalırEken biçer konan göçerİki el bir baş içindirAl kaşağıyı gir ahıra yağırı olan gocunsunKoyunu yüze yetir el onu bine yetirirMürüvvete endaze olmazAl kaşağıyı gir ahıra yağırı olan gocunurHacı hacı olmaz gitmekle Mekke ye dede dede olmaz gitmekle tekkeyeDostun iyisi kara günde belli olurPilavdan dönenin kaşığı kırılsınBaşın önüne eğilmeden işini hallet ki yiğitlik sende kalsınGaribe bir selam bin altın değerBükemediğin eli öpAlmadan vermek Allah'a mahsusturAdam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurduAklın yolu birdirİki kişi dinden olursa bir kişi candan olurAkıllı köprüyü arayana dek deli suyu geçerSormak ayıp değil sormamak (bilmemek) ayıpAkıllı köprü arayıncaya kadar deli suyu geçerAkıllı gün sayana kadar deli oğlunu evermişYoldan kal yoldaştan kalmaAtlasa kıl yapışmazSuç samur kürk olsa kimse üstüne almazİşkilli büzük dingilderİslamın şartı beş altıncısı insaf demişlerBıçak yarası geçer dil yarası geçmezİki at bir kazığa bağlanmazSu başından kesilirAcele ile menzil alınmazBağ babadan zeytin dededen kalmalıAkıllı köprüyü buluncaya kadar deli suyu geçerAkıllı düşünene kadar deli oğlunu evermiş torunu olmuşMiri malı balık kılçığıdır yutulmazSabırla koruk helva dut yağrağı atlas olurAkıllı gün sayarken deli oğlunu evermişAkıllı köprüyü arayıncaya kadar deli suyu geçerBeylik çeşmeden su içmeYiğit arkasından vurulmazArpa samanıyla kömür dumanıylaAcele ile yürüyen yolda kalırDut kurusu ile yar sevilmezTilkiye tavuk kebabı yer misin? demişler adamın güleceğini getiriyorsunuz. demişBugün bana ise yarın sanaİstediğini söyleyen istemediğini işitirZaman öldürmek en pahalı harcamadırAt at oluncaya kadar sahibi mat olurAğlamayan çocuğa meme vermezlerUyuyan fitneyi uyandırmaYa bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeliŞimşek çakmadan gök gürlemezAllah sevdiğine dert verirBağlı koyun yerinde otlarÖz ağlamayınca göz ağlamazYanlış hesap Bağdat'tan dönerDoğru söz acıdırAtlıya selam kelam eşekliye sonra gine gelemYatan aslandan gezen tilki yeğdirAv avlayanın kemer bağlayanınYaralı tavşana sıkı atılmazAza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamazAvradı er zapt etmez ar zapt ederDoğa bekçiyle değil sevgiyle korunurÇoban armağanı çam sakızıBugünkü tavuk yarınki kazdan iyidirGönül ferman dinlemezLezzetsiz çorbaya tuz kar etmezOduncunun gözü omçada dilencinin gözü çömçedeÇatal kazık yere çakılmazSür git dememişler gör geç demişlerMalın iyisi suya yakın daha iyisi eve yakınGöğe direk denize kapak olmazAl kaşağıyı gir ahıra yarası olan gocunurEşeği düğüne çağırmışlar ya odun eksik ya su demişBir şeyin önüne bakma sonuna bakNerde hareket orda bereketBuğday ekmeğin yoksa buğday dilinde mi yok?Al malın iyisini çekme (sonra) kaygısınıDeğirmen iki taştan muhabbet iki baştanAğlamakla yar ele girmezAta eyer gerek eyere er gerekTarlanın taşlısı kızın saçlısı öküzün başlısıKısmetsiz köpek sabaha karşı uyuyakalırDüğün aşıyla dost ağırlanmazAttan indi eşeğe bindiKabahat samur kürk olsa kimse sırtına almazMisafir misafiri istemez ev sahibi ikisini deAyıpsız yar (dost) arayan yarsız (dostsuz) kalırKuru laf karın doyurmazAç aman bilmez çocuk zaman bilmezAtasını tanımayan Allah ını tanımazAlçak yerde yatma sel alır yüksek yerde yatma yel alırİnsan beşer kuldur şaşarAyaklar ıslanmadan balık tutulmazEl sözüne bakan karısını tez boşarAkıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçerGençliğin kıymeti bilinse ihtiyarlığın şikayeti olmazAcele hareket yalnızca sinek avlamaya yararSevenin kuluyum sevmeyenin sultanıHem kız hem baldırı düz hemde ucuz olur mu?Ağalık vermekle yiğitlik vurmaklaEvi ev eden avrat yurdu şen eden devletKesilen baş yerine konmazKörün istediği iki göz biri ela biri bozAyağa değmedik taş olmaz başa gelmedik iş olmazGülme komşuna gelir başınaHızlı koşan çabuk yorulurKuru gayret çarık eskitirBüyük balık küçük balığı yutarRüzgara tüküren kendi yüzüne tükürürSarı altının olacağına sarı samanın olsunGüzellerin talihi çirkin olurBir elinin verdiğini öbür elin görmesinBaşa gelen çekilirGörünen köy kılavuz istemezKibirliye kibir göstermek sadakadırDevletin malı deniz yemeyen domuzAyı görmeden bayram etmeŞer işi uzat hayra dönsün hayır işi uzatma şerre dönmesinCin tutana bir muska yeterAlmadan vermek Allah'a mahsus (yaraşır)İp inceldiği yerden koparZahmetsiz rahmet olmazCanı yanan eşek attan yürük olurAllah kardeşi kardeş yaratmış kesesini ayrı yaratmışAklına geleni işleme her ağacı taşlamaBin işçi bir başçıDost sözü acıdırAbdalın karnı doyunca gözü pabucundadırÖküz altında buzağı aranmazAkacak kan damarda durmazAkıl verme para verBorçtan korkan kapısını büyük açmazTebdil i mekanda ferahlık vardırKardeş kardeşi atmış yar başında tutmuşBoş gezmekten bedava çalışmak yeğdirHaddini bilmeyene bildirirlerVurmakda yiğitlik kaçmak daFakirlik ayıp değil tembellik ayıpDikensiz gül olmazAç kurt yavrusunu yerSöz gümüşse sükut altındırÜzümün çöpü var armudun sapıTekkeyi bekleyen çorbayı içerFarz sünneti bastırırGüneş giren eve doktor (hekim) girmezKöprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derlerÇok mal haramsız çok söz yalansız olmazYaşın yanında kuruda yanarZenginin malı fakirin ağzını yorarEkici ol bilici olmaYarına kalan davadan korkmaBirlikten kuvvet doğarBaş kes yaş kesmeEmanete hıyanet olmazBağa bak üzüm olsun yemeye yüzün olsun (bağda izin olsun üzüm yemeye yüzün olsun)Borcun yoksa kefil ol işin yoksa şahit olKiminin parası kiminin duasıAlma soysuzun kızını sürer anası(nın) iziniKarıncanın zevali gelince kanatlanırBir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli ya yola gitmeliÇam sakızı çoban armağanıPapaz her gün pilav yemezCahilin dostluğundan alimin düşmanlığı yeğdirBir sürçen atın başı kesilmezHarman yel ile düğün el ile olurKardeş kardeşi bıçaklamış dönmüş yine kucaklamışGöz mideden büyüktürSağ elinin verdiğini sol elin görmesinAllah sabırlı kulunu severBoş torba ile at tutulmaz (boş torbaya eşek gelmez)Zaman sana uymazsa sen zamana uyYuvayı dişi kuş yaparDeveyi yardan uçuran bir tutam otturVur dedik öldürdüBir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardırYa devlet başa ya kuzgun leşeOlgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin basit bir insanı dost edinmek isterseniz methedinAllah sağ eli sol ele muhtaç etmesinÇiftçiye yağmur yolcuya kurak cümlenin muradını verecek hakkLokma çiğnenmeden yutulmazEşeğini sağlam kazığa bağla sonra Allah'a ısmarlaAz menfaat çok zarara mal olurKul sıkışmayınca hızır yetişmezDanışan dağı aşmış danışmayan ( ın) yolu şaşmışŞeytanın dostluğu darağacına kadardırAkıl akıldan üstündürİyi dost kara günde belli olurAcele bir ağaçtır meyvesi pişmanlıkAcele giden ecele giderAcemi katır kapı önünde yük indirirAğaç kökünden yıkılırSabahtan karnını doyuran küçükken evlenen aldanmamışFakiri dövme üstünü yırtDost acı söylerYuvayı yapan dişi kuşturDost kara günde belli olurAcele yürüyen yolda kalırEden bulur inleyen ölürBir başa bir göz yeterAdamın iyisi alışverişte belli olurVakit nakittirBir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarırAz veren candan çok veren maldanAlma mazlumun ahını çıkar aheste ahesteAbdala malum olurAcıyan uyumuş acıkan uyumamışAz kazanan çok kazanır çok kazanan hiç kazanırAyağını yorganına göre uzatHayırlı komşu hayırsız akrabadan iyidir