Hayatta eziyet ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Alma mazlun ahını çıkar aheste ahesteArık öküze bıçak olmaz (çalınmaz)Arık öküze bıçak olmazSafa ile yenen cefa ile kazanılırAbdala(dervişe) kar yağıyor demişler titremeye hazırım demişCefayı çekmeyen sefanın kıymetini bilemezCefayı çekmeyen sefayı süremizCefayı çekmeyen sefanın kadrini bilemezAbdala kar yağıyor demişler titremeye durmuşum demişHayatta tehlikeler zararlar engeller olmasa her şey alabildiğine gelişirKalendere kış olur demişler titremeye durmuşuz demişAbdala kar yağıyor demişler titremeye hazırım demişArık öküze bıçak çalınmazBuda geçer ya hüÇıkmadık canda ümit var (dır)Her ağlamanın bir gülmesi her yokuşun bir inişi vardırDeli kız evde kalmazKalendere kış geliyor demişler titremeye hazırım diye cevap vermişAl kiraz üstüne kar yağarBin alimin bilmediğini bir arif bilirVadesi yetene çare yokGüvendiğimiz dağlara kar yağdıKadın yüzünden gülen ömründe bir kere gülerBükemediğin eli öpeceksinNe kadar dönersen dön popon hep arkanda kalırEcele çare olmazÖlüm ölümde hırlamaya ne borcum var?Bir mum alda derdine yanUçan kuş aç kalmazGün doğmadan kemliği söylenmezMeyvesiz ağaca balta vururlarÇiğ yemedim ki karnım ağrısınÖrdek kazı taklit ederken kıçını yırtmışKeçinin meşeye ettiğini külü derisinden çıkarırKeçinin meşeye ettiğini meşe keçiye edecekGönül var otluğa gönül var çöplüğe (bokluğa) konarÖlüme çare bulunmazAç kurt insana saldırırÖlmüşde ağlayanı yokIsıramadığın eli öpde başına koyKeskin bıçak olmak için çok çekiç yemek gerekÖksüz kuzu öveç olmazYağmur yağarken küpleri doldurYağmur yağarken küpünü doldurYağmur yağarken küpleri doldurmalıYağmur yağarken küpünü doldurmalıEcele çare bulunmazİnsan kendini beğenmese ölürTaşı ısıramayanın öpmesi gerekirAslan yer tilki bakarDağ çalısız kalmaz yol kenarı dikensiz olmazNe sakala minnet nede bıyığaKadın kocasının çarığı anasının sarığıdırHer derdin bir dermanı vardırHer derdin bir devası vardırSarımsak yemedim ki ağzım koksunDağları ıssız sanma körleri gözsüz sanmaBazen inek erkek bazende dişi doğururÖlüm yüz aklığıdırFakir eline bakarsa sen kesene bakAmelsiz alim yemişsiz ağaç gibidirBüyük lokma ye büyük söz söylemeKör satıcının kör alıcısı olurDeğme bana değmeyim sanaHazıra dağ taş dayanmazDünyada tasasız baş bostan korkuluğuna benzerDağ kuşu bağda bağ kuşu dağda olmazDağ kuşu dağda çöl kuşu çölde gerekFırsat rüzgara benzer marifet onu tutmaktadırDağ gülü bağda bitmez bağ gülü dağda bitmezDağ kuşu dağda bağ kuşu bağda gerekDelikli boncuk yerde kalmaz hiç olmazsa alır nazarlık yaparlarHazıra dağlar dayanmamışDelikli taş yerde kalmaz hiç olmazsa alır nazarlık yaparlarHazıra dağ taş dayanmamışDağ kuşu dağda bağ kuşu bağda yakışırEğri ağaca yayım her gördüğüne dayım demeSelam para kelam paraÇalıdır çırpıdır yuvam iyidir kötüdür kocamEl için yanma nare yak çubuğunu keyfini araBir koyun başı pişinceye kadar kırk kuzu başı pişerAleme cellat lazım senin olman ne lazım?Seraskere dana güttüren dünyaEl için yanma nare yak çubuğunu safanı araAç it damı delerAç it duvarı delerAç it fırını delerBoğulursan büyük suda boğulBoğulursan büyük denizde boğulKarının dolaşığı akşamdan sabaha kor bulaşığıAç it duvarı yıkarSoğuk su sıcak aş diş düşmanı genç avrat koca herifin baş düşmanıRamazanda oruç yiyenin yüzü bayramda kara olurAç it fırını yıkarAç it damı yıkarAvradın dolaşığı akşamdan sabaha kor bulaşığıAç köpek duvarı delerAç köpek fırını delerAğır yükün zahmetini katır bilirAç köpek damı delerAç köpek damı yıkarAç köpek duvarı yıkarAç köpek fırını yıkarEl için ağlayan iki gözden yar için dövünen dizinden olurSap döner keser döner gün gelir hesap dönerKavak uzaya uzaya göğe yetmezKimse kendi ayıbını görmezYağmur yağsa yaş görmez kavga olsa taş görmezRamazanda yalan söyleyenin yüzü bayramda kara olurKazanırsan dost kazan düşmanını ananda doğururSabır acı isede meyvesi tatlıdırBir tepe yıkılır bir dere dolarSağlam kafa sağlam vücutta bulunurBaşak büyüdükçe başını eğerSabır acıdır ama meyvesi tatlıdırBaşak olgunlaştıkça boynunu eğerEvdeki hesap pazara uymazEskiye itibar olsaydı bit pazarına nur yağardıKeçinin sumağa ettiğini sumak keçiye edecekAltmışından sonra zurna öğrenen mezarda çalarKanaatkarlıktan büyük zenginlik olmazOlmaz olmaz deme olmaz olmazGeçtiğin köprüleri yakmaİstemek bir ayıp vermemek iki ayıpÇingenenin ipini kendisine çektirirlerKelle sağ olsunda külah bulunurTerazi var tartı var her şeyin bir vakti varIlıya ılıya yaz soğuya soğuya kış gelirBaşın sağlığı dünya varlığıIsmarlama hac kabul olmazIsmarlama dua kabul olmazHoca okurken yanılırAcı çekmeyen olgun insan olamazIsmarlama dua kabul edilmezIsmarlama hac kabul olunmazKardeşi kardeş yaratmış rızkını ayrı yaratmışAk göt geçit başında belli olurIsmarlama dua satın alınmazİki tavşan kovalayan hiçbirini tutamazSen kendini övme el seni övsünSabır acıdır meyvesi tatlıdırÖlüsü olan bir gün ağlar delisi olan her gün ağlarAz yetmez çok artmazKimin ki bağı var yüreğinde dağı varİt boku acından yerÖlüm kalım (dirim) bizim içinAynı ırmakta iki kere yıkanamazsın üzerinden akan sular şimdi yeni sulardırHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odunAğzı bal yapan arının kuyruğunda iğnesi varKişi ne yaparsa kendine yaparKeçi kurttan kurtulsa gergedan olurHer kimin bağı var yüreğinde dağı varYol üstüne bostan ekme el için ihtiyarlıkta avrat alma el içinYol üstüne bostan ekme el için kocalıkta avrat alma el içinSağ olsunda dağ ardında olsunÖksüz kuzu toklu olmazZeyrek kuş iki ayağından tutulurDost için ölmeli düşman için dirilmeliEkmek çiğnenmedikçe yutulmazKartala bir ok değmiş oda kendi yeleğindenEkmek bile çiğnenmeyince yutulmazElden gelen öğün olmaz oda vaktinde bulunmazKurt kışı geçirir ama yediği ayazıda unutmazMezara servet taşınmazEşeğin ölümü köpeğe düğündürSu akar yolunu bulurEğreti kuyruk tez koparLokma (bile) çiğnenmeden yutulmazTavşan dağa küsmüşde dağın haberi olmamışKarpuz kabuğuna basma kayıp düşersinLokma çiğnemeden yutulmazKimsenin çırası tana kadar yanmazSenden devletli ile ortak olmaTavşanı tazı tutar çalımı avcı satarÖksüz güler mi meğer yanılaAcından kimse ölmemişAtın iyisi arkadan gelmezTalihim olsaydı anamdan kız doğardımSöz uçar yazı kalırŞanslı olsaydım anamdan kız doğardımŞansım olsaydı anamdan kız doğardımMahşerde amel kazanılmaz! işini zamanında yapBende şans olsa anamdan kız doğardımEvdeki pazar çarşıya uymazTaş altında olmasında dağ ardında olsunYanlızlık Allah'a mahsustur (yaraşır)Kimsenin ettiği yanına kalmazKedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdıİnsan kendini beğenmese çatlarAlma mazlumun ahını çıkar aheste ahesteÖnce can sonra cananGül dalından odun beslemeden kadın olmazYenenle yanana ne dayanırEmek olmadan yemek olmazAbdal abdalın ne umduğunu ne bulduğunu isterHazıra dağ ( lar) dayanmazSenden zengin ile ortak olmaSağ olsunda dağ ardında bulunsunKitapsız ev cansız beden gibidirAdam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurduÖksüz neden güler? yanılırda gülerAnalı kuzu kınalı kuzuNe dilersen eşine o gelir başınaDünyayı umutla yemişlerÖlü aşı neylesin türbe taşı neylesinDağ ardında olsunda yer altında olmasınBaşak büyüdükçe boynunu eğerDert gezmiş derman beraber gezmişAy bozmaz süt kokmaz. kokarsa ayran kokar çünkü aslı süttürOlsa ile bulsayı ekmişler hiç bitmişÇalı çırpı(dır) yuvam iyi(dir) kötü(dür) kocamAslandan korkulur bağlı bile olsaBenden sana bir öğüt ununu elinde öğütDüğün olur iki kişiye kaygısı düşer deli komşuyaAşık daima bey oturmazBana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyimGençlikte para kazan (taş taşı) kocalıkta kur kazan (ye aşı)Öksüzün karnına vurmuşlar vay arkam! demişKan kus kızılcık şerbeti içtim. deAnan güzel idi hani yeri baban zengin idi hani eviAk gün ağartır kara gün karartırAğrımayan başın sargıya ihtiyacı yokturAt yiğidin yoldaşıdırHastalık sağlık bizim içinFazla aş ya karın ağrıtır ya başDağda bağın var yüreğinde dağın varTarlanın taşlısı kızın saçlısı öküzün başlısıAçılan solar ağlayan gülerIsmarlama hac hac olmazAyaklar ıslanmadan balık tutulmazAk koyun kara koyun geçit başında belli olurArpacıya borç eden ahırını tez satarGüzellik tabiatın kadına ilk verdiği ve ilk geri aldığı hediyedirGençliğin kıymeti bilinse ihtiyarlığın şikayeti olmazAtlı itli sığmış bir çocuk sığmamışÇıkmadık canda umut vardırSen kazanda düşmana kalsınCan boğazdan gelirAllah kardeşi kardeş yaratmış kesesini ayrı yaratmışİyiliğe iyilik olsaydı koca öküze bıçak olmazdıŞu dünyanın bin bir türlü hali varDilenciye hıyar vermişler eğri diye beğenmemişAt ölür nalı kalır yiğit ölür namı kalırZenginin malı fakirin ağzını yorarAt avrat ömrü uzatırOsmanlı nın ayağı üzengide gerekİti an çomağı hazırlaLokma çiğnenmeden yutulmazİyilik et kele övünsün eleIrmak kenarına çeşme yapılmazDüşmez kalkmaz bir AllahFaydasız baş mezara yaraşırEvdeki hesap çarşıya uymazAbdal abdalın ne onduğunu ister nede bulduğunuKimse kimsenin kısmetini yemezBir başa bir göz yeterAbanın kadri yağmurda bilinirArmut piş ağzıma düşBir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarırÇıkmadık candan umut kesilmezAdamın bahtı kızına çeyiz olurmuşAç gözünü açarlar gözünüAt ölür meydan kalır yiğit ölür şan kalırAcıyan uyumuş acıkan uyumamışAç ayı oynamazAcı patlıcanı kırağı çalmazNe ekersen onu biçersin