Kızdırmayı ihtiyaç ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Adam adama (gene her zaman) gerek olurKomşu komşunun külüne (tütününe) muhtaçtırDayanık öküze oha! neymiş?Gündüzün mum yakan geceyle bulamazAllah sağ gözü (eli) sol göze (ele) muhtaç etmesinAçgözlünün karnı doymazAç koynunda azık durmazVaktini boşa geçiren sonra pişman olurKar susuzluk gidermezÇiftçi yağmur ister çömlekçi kurakFakirin karnı doyunca sırtı üşürPilav yiyen kaşığı belinde gerekBir para için yıldıza kement atarGündüzün mum yakan geceleyin bulamazBostancı yağmur ister kiremitçi kuraklıkÇingeneler çayda döğüş etmişde taş bulamamışlarAçtırma kutuyu söyletme kötüyüAzıksız yola çıkanın gözü el torbasında kalırKes parmağını çık pazara em (merhem ilaç) buyuran çok olurKemikle deri yemekle diriAdam adama gerektir tosbağaya hanesiYiğide ver kızını mevlam verir rızkınıİki serçeden börek olurEkmek tavşan olsun sende tazı olAdam adama gerek olurKar susuzluk kandırmazAçın halini tok bilmez hastanın halini sağ bilmezEli dar olanın dili kısa olurPeynir yiyen suyu bulurMayasız yoğurt olmazDeve ne kadar gitsede öğrünü beklerMayasız yoğurt çalınmazMayasız yoğurt çalınmaz (tutmaz)Parayı araya değil paraya vermeliAltın kepeğe muhtaçYolunu kaybedene köpek sesi bülbül ötüşünden tatlı gelirSarmısakda acı amma evde lazım bir dişiKörün istediği bir göz Allah verdi iki gözDereyi görmeden paçaları sıvamaDilenciye hıyar vermişlerde eğri diye beğenmemişAllah namerde merde hiçbir ferde muhtaç etmesinÇay kenarında kuyu kazılmazTamah insanı yoldan çıkarırHastaya döşek sorulmazEr olan lokmasını taştan çıkarırParasını aziz eden kendisini rezil ederHastaya yatak sorulmazGündüzün mum yakan geceyi bulamazAç tavuk uykusunda darı görürMayasız yoğurt tutmazHancı tavuğu gibi yolcu artığı ile geçinirAç tavuk kendini darı ambarında sanırKuzusuna kıymayan kebap yiyemezSu küçüğün söz (sofra yemek) büyüğünBayramdan sonra gelen kınayı götüne yakFakir dost çabuk unutulurAç tavuk düşünde kendini arpa ambarında görürHastaya döşek (yatak) sorulmazAç tavuk rüyasında kendini darı ambarında görürAç tavuk düşünde kendini darı ambarında görürAç tavuk düşünde kendini buğday ambarında görürArka gerektir arka ya utana ya korkaAç tokun gözüne bakmakla doymazAl gününde al ver gününde verGörgülü kuşlar gördüğünün işler görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?El uzatılan yere dil uzatılmazEl uzatılan yere ayak uzatılmazKörün istediği bir göz ikisi olursa ne sözYola yoğurt dökmüş var mı?Kar susuzluk kandırmaz (gidermez)Etle deri yemekle diriÇobansız sürüyü kurt kaparYol bilen kervana katılmazDeveye burç gerek olursa boynunu uzatırAzıksız yola çıkanın iki gözü el torbasında kalırYazın serçeye kim olsa yem verirGeçtiğin köprüleri yakmaEski diye atma kürkünü gerek olur bürünürsün bir günüAba vakti aba yaba vakti yaba alan yanılmazÇömlekçi suyu saksıdan içerArtık mal göz çıkarmazAdam adama her daim gerek olurAltın eşin gümüş eşiğe muhtaç olurAllahtanrısağ gözü sol göze muhtaç etmesinAç tavuk kendini buğday ambarında sanırIrmak kenarında çeşme yapılmazAltın eşik ağaç eşiğe muhtaç olurIrmağın kenarına çeşme yapılmazAdam adama her daim muhtaçEv devdirAltın eşik ağaç eşiğe muhtaçtırVer elindekini ellere sonra vur başını yerlereVer varını ellere sonra vur başını yerlereAçın gözü ekmek teknesinde olurEv deliği dev deliğiAdam adama gerek olur iki serçeden börek olurKızın varsa el yatağında yatmasın oğlun varsa el ekmeğini tatmasınKele köseden yardım gelmezAltın kapılının ağaç kapılıya işi düşerBuğday başak verince orak kıymete binerAdam adama her zaman gerek olur iki serçeden börek olurEv eksiği dev eksiği ev deliği dev deliğiAllah son gürlüğü versinKavurga karın doyurmazGençlikte para kazan ihtiyarlıkta kur kazanÇıracı olsam ay akşamdan doğarEv dediğin evrendir ucu dönmez kervandırOduncunun gözü onçada dilencinin gözü çömçedeAç yanında sarpın kurcalanmazTevekkelin (tevekküllünün) gemisi batmaz (eşeğini kurt yemez)Abanın kıymeti yağmurda bilinirSarımsakda acı amma evde lazım bir dişiGençlikte taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıGençlikte taş taşı kazandıkça ye aşıAbanın kadri yağmurlu günde belli olurGençliğinde taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıDost için ölmeli düşman için dirilmeliKavgada kılıç ödünç verilmezZihin paraşüt gibidir açık değilse işe yaramazEkmek çiğnenmedikçe yutulmazEkmek bile çiğnenmeyince yutulmazYürüyenin yatanda hakkı vardırAç tavuk (düşünde) kendini buğday (arpa darı) ambarında sanır (görür)Kötü komşu insanı (adamı) hacet sahibi ederAçlık ile tokluğun arası yarım yufkaAç tokun yüzüne bakmakla doymazBalı olan (bal) yemez mi?Buğday başak verince orak pahaya çıkar (kıymete biner)Lokma (bile) çiğnenmeden yutulmazBaktın ibrik akıyor önce götünü yu sonra aptes bozAç tavuk kendini arpa ambarında sanırFazla (artık) mal göz çıkarmazAlmadan vermek Allah'a yaraşırDereyi görmeden paçayı sıvamaLokma çiğnemeden yutulmazGörgülü kuşlar gördüğünü işler görmedik kuşlar ne görsün ki ne işler?Baba himmet. oğul hizmetHer şeyin yokluğu yoklukturAkıllı evladın var neylersin mali akılsız evladın var neylersin mali?Balcının var bal tası oduncunun var baltasıİnek gibi süt vermeyen öküz gibi kutan sürerDeve bir akçeye deve bin akçeyeHer damardan kan alınmazVar evi kerem evi yok evi elem eviNasihat vereceğine para verGüzel bürünür çirkin görünürKaldın mı oğul eline müdara eyle gelineKasap yağı bol bulunca gerisini yağlarKüçük suda büyük balık olmazTemiz iş altı ayda çıkarBir lisan bir insanHer zaman eşek ölmez on köfte on paraya olmazBir el bir eli yıkar iki elde yüzü yıkarAçın uykusu gelmezBuğday başak verince orak pahaya çıkarAkıl veren çok para veren yokAkıl veren çok ekmek veren yokCan canın yoldaşıdırAğaç düşsede yakınına yaslanırÖğüt veren çok olur ama ekmek veren olmazErkek arslan dişisinden kuvvet alırDüğün el ile harman yel ile (olur)Gençlikte para kazan kocalıkta kur kazanAceleyle giden yolda kalırTerziye göç. demişler iğnem başımda. demişAcele giden yolda kalırAceleyle yürüyen yolda kalırAş taşınca kepçeye paha olmazEr olan ekmeğini taştan çıkarırİki el bir baş içindirMescide gerek olan meyhaneye haramdırAlmadan vermek Allah'a mahsusturAkıl kişiye sermayedirGençlikte taş taşı kocalıkta ye aşıYoldan kal yoldaştan kalmaAltın eşik gümüş eşiğe muhtaçtırKötü komşu insanı hacet sahibi ederNasihat istersen tembele iş buyurAcele ile yürüyen yolda kalırFazla mal göz çıkarmazYatanın yürüyene borcu varÇobansız koyunu kurt kaparKitapsız büyüyen çocuk susuz büyüyen ağaca benzerBir ev donanır bir kız donanmazYatan aslandan gezen tilki yeğdirKitapsız büyüyen çocuk susuz yetişen ağaca benzerTatlı tatlı yemenin acı acı geğirmesi olurYaralı tavşana sıkı atılmazLezzetsiz çorbaya tuz kar etmezGençlikte para kazan (taş taşı) kocalıkta kur kazan (ye aşı)Oduncunun gözü omçada dilencinin gözü çömçedeTilki benim için demem ama üzümsüz bağın kökü kurusun. demişAça dokuz yorgan örtmüşler yine uyuyamamışAdam adama her daim muhtaç (gerek olur)Açın kursağına çörek dayanmazAğrımayan başın sargıya ihtiyacı yokturOğlum deli malı neylesin oğlum akıllı malı neylesinSakla beni varken bulunayım sana yokkenNe verirsen elinle o gelir seninleBaş başa vermeyince taş yerinden kalkmazAcıkan ne olsa yer acıyan ne olsa söylerAzıksız yola çıkanın iki gözü el torbasında olurSebepsiz kuş bile uçmazÇok söyleme arsız edersin çok saklama hırsız edersinGüzellik tabiatın kadına ilk verdiği ve ilk geri aldığı hediyedirKörün istediği iki göz biri ela biri bozBeslemeyi eslemeden almaAl elmaya taş atan çok olurBalta sapını kesmezAba vakti yaba yaba vakti abaFırıncının çocuğu aç dolaşırmışYazın yanmayan kışın ısınmazEl el ile değirmen yel ileAltın eşik gümüş eşiğe muhtaç olurŞeytanla ortak buğday eken samanını alırAlmadan vermek Allah'a mahsus (yaraşır)Erine göre bağla başını tencerene göre kaynat aşınıAkıl yiğide sermayedirBin işçi bir başçıAkıl verme para verEskisi olmayanın yenisi olmazŞu dünyanın bin bir türlü hali varDikensiz gül olmazSakla samanı gelir zamanıDilenciye hıyar vermişler eğri diye beğenmemişVarını veren utanmamışAç ne yemez tok ne demezAkıl kişiye (adama) sermayedirAlma soysuzun kızını sürer anası(nın) iziniCennetin kapısını cömertler açarNe verirsen elinle o gider seninleHarman yel ile düğün el ile olurGöz mideden büyüktürKomşu komşunun külüne muhtaçtırDeveyi yardan uçuran bir tutam otturTembele iş buyur sana akıl öğretsinAllah sağ eli sol ele muhtaç etmesinÇiftçiye yağmur yolcuya kurak cümlenin muradını verecek hakkMalım seni vereyimde mi kötü olayım vermeyeyimde mi kötü olayım?Var evi kerem evi yok evi verem eviLokma çiğnenmeden yutulmazAçın karnı doyar gözü doymazKomşuda pişer bizede düşerIrmak kenarına çeşme yapılmazBirgün su içeceğin çeşmeye çamur sıçratmaTarlaya saban sürüye çobanAcele yürüyen yolda kalırBir başa bir göz yeterZenginlikle sıcaktan zarar gelmezAdamın iyisi alışverişte belli olurAz veren candan çok veren maldanAcıyan uyumuş acıkan uyumamışAk akçe kara gün içindirHayırlı komşu hayırsız akrabadan iyidirAcıkan doymam (sanır) susayan kanmam sanırAbanın kadri yağmurda bilinir