Kızdırmayı sahip ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Açtırma kutuyu söyletme kötüyüDöner taşım yok öter kuşum yokİnsan (adam) kıymetini insan (adam) bilirAltının kıymetini (kadrini) sarraf bilirAz olsun uz (öz) olsunGüzel nerede kavga andaBir kızı bin kişi ister ama bir kişi alırBir kızı bin kişi isterde bir kişi alırAr kadar eri olanın dağ kadar yeri olurYel kayadan ne koparır (alır anlar aparır)Mahkeme kadıya mülk değildir (olamaz)Köpeğe gem vurma kendini at sanırAçgözlünün karnı doymazAç koynunda azık durmazYüzü benek içi tezekAlçak eşeğe herkes binerŞaire lazım olan bir saz bir sözdürDamdan düşen damdan düşenin halinden (halini) bilirDirlik nerede devlet oradaŞaire lazım olan bir söz bir sazdırPilav yiyen kaşığı belinde gerekCami ne kadar büyük olsa imam bildiğini okurAkran ile gezmeyenin altın adı pul olurDevesi olmayan devlet görmezKomşu darısı iri olurÖksüzün karnına vurmuşlar arkam! demişZüğürt bezirgan eski defterleri karıştırır (yoklar)Dirlik nerde devlet ordaMüflis (züğürtleyen) bezirgan (tüccar) eski defterlerini karıştırırSakal keçidede varKeçininde sakalı varVermeyince mabut ne yapsın mahmut?Deve yerine deve çökerDerviş dervişi tekkede bulurAlt değirmen güçlü akarDemirci yüreği demirden sert gerekHerkesin yorulduğu yere han yapmazlarYaya atlıya gülmese çatlarGelecek deveden gelen tavuk yeğdirHer akıl bir olsa deveyi yeden koyunu güden bulunmazGelin kaynana toprağından yaratılmışÖksüzün karnına vurmuşlar (öksüzü dövmüşler) vay arkam demişDeve çölde şahin kolda gezerKoç koyundan seçkel gerekYa sopa yememiş yada sayı saymayı bilmiyorAdam eşeğinden kadın döşeğinden belli olurBaşının sağlığı dünyanın varlığıDimyat a pirince giderken eldeki bulgurdan olmakDeve büyük ot yer şahin küçük et yerDimyat a pirince giderken evdeki bulgurdan olmakBastığın yer bayram olsunDevesi olanın kapısı büyük olurDevesi olanın kapısı yüksek olurZengin deveye binmiş kadem ola demişler fukara eşeğe binmiş nereden buldun demişlerEldeki bir kuş daldaki iki kuştan iyidirTosya ya pirince giderken evdeki bulgurdan olmakTosya ya pirince giderken eldeki bulgurdan olmakTamahkarın gözü kör olurAlçacık eşeğe herkes binerÇok şey isteyen azındanda olurKörün istediği bir göz iki olursa ne sözGüzel kanda kavga andaGökten yere yağar yerden göğe değilCanımı sokakta bulmadımİplik pazarında fatmacığa kim?Eli ile köfte yuvarlıyor gözü kırık kovalıyorTencere demiş dibim altınBaşıma uymayan takke elin olsunEşek büyümekle tavlabaşı olmazTamahkarın gözünü toprak doyururÖlmüşde ağlayanı yokYengece niçin yan yan gidersin? demişler serde kabadayılık varÇifte gelmeyen öküz olsun işe gitmeyen oğlunÇingene çergesinde (çadırında) musandıra ne arar?Abdalın yağı çok olursa hem borusuna çalar hem gerisineAbdalın yağı çok olursa hem borusuna sürer hem gerisineTamahkarın gözünü bir avuç toprak doyururCemaat ne kadar çok olsada hoca gene bildiğini okurHacı hacıyı Mekke'de bulurNe varlığa sevin ne yokluğa yerinCemaat ne kadar çok olsada imam gene bildiğini okurKanatsız kuş olmazKel kız ablasının saçıyla övünürAltının kadrini sarraf bilirPara ile imanın kimde olduğu bilinmezÖküzün inek başlısını tarlanın ufak taşlısını alYersen kap açık yemezsen kapı açıkCami ne kadar büyük olsada imam gene bildiğini okurCami ne kadar büyük olsada hoca gene bildiğini okurÇanakta balım olsun Bağdat'tan sinek gelirPilav yiyen kaşığını yanında (belinde) taşırYumurtasına hor bakan civcivini cılk ederAyağında donu yok fesleğen ister başınaHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odun olmazÇabalama kaptan ben gidememKabiliyetin mektebi yokturDeveden deve umulmazFakir eline bakarsa sen kesene bakDediği dedik çaldığı düdükSöz büyüğün su küçüğündürAğır otur batman götürTamah insanı yoldan çıkarırAkıl ile aslan tutulur güç ile sıçan tutulmazAbdalın yağı çok olursa gah borusuna sürer gah gerisineMiri malı balık kılçığıdır yutulmaz (balık kılçığı gibi boğazda kalır)Boynuz kulağı geçtiMiri malı balık kılçığı gibi boğazda kalırPilav yiyen kaşığını belinde taşırDağ gülü bağda bitmez bağ gülü dağda bitmezKötürümden aksak hiç yoktan torlak yeğdirTencere demiş dibim altın. kaşık demiş ben nerdeyim?Dağ kuşu bağda bağ kuşu dağda olmazDağ kuşu dağda bağ kuşu bağda gerekBoynuz kulağı geçerDağ kuşu dağda çöl kuşu çölde gerekAkarsu arkını kendi kazarPilava giden kaşığını yanında taşırTencere (çömlek) demiş dibim altın kaşık (kepçe) demiş ben neredeyim? (girdim çıktım)Dağ kuşu dağda bağ kuşu bağda yakışırKoyunun kuyruğu var örterVermemiş mabut neylesin mahmutÇoban yağı bol bulunca çarıklarına sürerÖlümle öç alınmazAnanın (annenin) bahtı kızınaDeyimler sözlüğüDavulu görür oynar mihrabı görür ağlarAsıl zengin verendirYemeyenin malını yerlerHacı hacıyı Mekke'de derviş dervişi tekkede bulurYa işten artar ya diştenDüğünde fatmacığı kim bilir (fatmacığın adı mı okunur)?Allah bana bende sanaBayramdan sonra gelen kınayı götüne yakYengece niçin yan yan gidersin? demişler. yiğide nice yürürse yaraşır demişDeve boynuz isterken kulağından olmuşAlmadan vermek Allah'a mahsusTencere demiş dibim altın kepçe demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümIssız eve it buyrukTencere demiş dibim altın kaşık demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümDevlet oğul mal tahıl mülk değirmenKaymağı seven mandayı yanında taşırDana yer boğa olur oğlan yer pehlivan olurİlim sahibine dost mal sahibine düşman kazandırırEkmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değilDana yer boğa olur kızan yer pehlivan olurHuyu güzel olandan kırk yıl usanılmazÇömlek demiş dibim altın kepçe demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümBuldum bilemedim bildim bulamadımAç tokun gözüne bakmakla doymazİyilik (muhabbet) iki baştan olurYerdiğin oğlan yer tutarHer zaman poyraz rüzgarı esmezSayılı koyunu kurt kapmaz (yemez)Ayağında donu yok fesleğen takar başınaKanatsız kuş uçmazBilgin parasızda olsa zengin sayılırBuldun bir koyun yede doyunYemeye hazır dayanmazAzman olma uzman olSu akarken testini doldurKöpek bile yemek yediği kaba pislemezYedik içtik gözden düştükTaş taş üstüne olur ev ev üstüne olmazPilav yiyen kaşığını yanında taşırIssız eve it burukBal olan yerde sinekde bulunurBugünkü tavuk yarinki kazdan yeğdirSoy asma soyuna çekerBir buldu iki ister akça buldu çıkın isterHuyu güzele kırk yılda doyulmaz kendi güzele kırk günde doyulurDeve deve yerine çökerKörün istediği bir göz ikisi olursa ne sözYük altında ancak eşek kalırSinek ufaktır ama mide bulandırırDemircinin canı demirden berk gerekBalın varsa sineğin bol olurDilin kemiği yokturDonsuzun gönlünden dokuz top bez geçerDil kılıçtan keskindirBilen sıkıntılara katlanmasınıda bilirÇingene ciğer pişirir çok yemeden karnın(ı) şişirirAteşe vursan duman vermezAtta avratta uğur vardırAk köpeğin pamuk pazarına zararı vardırBaş olan boş olmamalıdırAkarsu çukurunu kendi kazırÇalışkanlık baht getirir tembellik taht götürürDağ dağa küsmüşde dağın haberi olmamışKötü komşu insanı (adamı) hacet (mal) sahibi ederKaptanın hüneri dalgalı denizde belli olurBilen yol gösterir bilmeyen arkadan koşarKapını kilitli tut komşunu hırsız tutmaKimse ayranım ekşi demezEvvel taam (selam) sonra kelamAteşle barut bir yerde durmazİki baş bir kazanda kaynamazAçın koynunda ekmek durmazKapını iyi kapa komşunu hırsız etmeDağ başından duman eksik olmazKapını iyi kapa komşunu hırsız tutmaSütlüyü sürüden çıkarmazlarSu akarken testiyi doldurmalı (doldur)Su aka aka yolunu bulurMalına sahip olda hırsızı günaha sokmaHayvanlar koklaşa koklaşa insanlar anlaşa anlaşaKarınca kanatlanınca serçe oldum sanırDinsizin hakkından imansız gelirSu aka aka yatağını bulurİnsan hatasız olmazKöşe taşı köşede yakışırSu akar yatağını bulurTaze bardağın suyu soğuk olurSuyu havana koy döv döv yine suKomşun kör ise sen kısık bakTavuk kaza bakarsa kıçı yırtılırAç domuz mısır tarlasından çıkmazHaramdan şifa olmazBoş teneke çok tangırdarBaş sağ olursa börk çok olurBoş teneke çok tıngırdarHaramın binası olmazKürk ile börk ile adam olunmazGidilmeyen yer senin değildir (olmaz)Boş teneke fazla tangırdarİki aslan bir posta sığmazAğası güçlü olanın kulu suçlu olurAkıl ortak ortak mal ortağı kaypakKalıp kıyafetiyle adam adam olmazÇocuğun bulunduğu yerde kov (dedikodu gıybet) olmazTarlada izi olmayanın harmanda gözü olmazÇömlekçi suyu saksıdan içerTarlada izi olmayanın harmanda sözü olmazMalı malla canı canla ölçmeliYazın eli yaş olanın kışın ağzı yaş olurMühür kimdeyse süleyman odurAlçacık boyu var türlü türlü huyu varSonradan görme gavurdan dönmeHer zamanı bir saymaAz tamah çok zarar getirirBaşın sağlığı dünya varlığıGörmemiş görmüş gülmeden (güle güle) ölmüşAz açgözlülük çok zarar getirirAz açgözlülük çok zarar verirUnun çoksa çörek et yağın çoksa börek etAz tamah çok zarar verirAz açgözlülük çok ziyan verirAz açgözlülük çok ziyan getirirAt binenin yol gidenindirAz tamah çok ziyan verirHer ağaçtan kaşık olmazErim er olsunda yerim kaya dibi olsunOlacakla öleceğe çare yokturŞahin küçük et yer deve büyük ot yerÇivisiz tahtayı yel alırErim er olsunda durağım kaya dibi olsunİtin gönlüne kalsa günde bir leş yerİt değmekle deniz pis olmazYazın araması kışın taraması olmasa herkes besler mandayıDeve sahibi şan sahibi koyun sahibi mal sahibi yeler onmaz bağ sahibiAğaç ne kadar uzasa göğe ermezEşeğe rakı içirmişler çulunu bahşiş vermişDumansız baca olmaz kahırsız koca olmazErim er olsunda durağım çalı dibi olsunArı gibi eri olanın dağ kadar yeri olurKörler memleketinde tekgözlü kraldırİçi beni yakar dışı eli (seni) yakarYüzü güzele kırk günde doyulur huyu güzele kırk yılda doyulmazBin bilsende bir bilene sorMum dibine karanlıkDağ dumansız insan hatasız olmazAl şunu tut dedilerse yut demedilerHasta olmayan sağlığın kadrini (değerini) bilmezBoynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçerGelen geçer konan göçerGençlikte para kazan ihtiyarlıkta kur kazanDağ başından duman yiğit başından boran eksik olmazElde bulunan beyde bulunmazDağ başından duman yiğit başından yaman eksik olmazBaskısız yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırAzıcık aşım kaygısız başımBir ambar buğdayın örneği bir avuçturYerdiğin oğlan (küçük) yer tutarHatasız kul olmaz her insan hata yapabilirAbdalın yağı çok olursa gah (hem) borusuna çalar (sürer) gah (hem) gerisineMerdiven basamak basamak çıkılırEşek at olmaz ciğer et olmazBozacının şahidi şıracı (olur)Keçi kurttan kurtulsa gergedan olurHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odunAltının kıymetini sarraf bilirYa evlat bir ya ocak kör gerekKeçidede sakal varAv vuranın değil alanınAslını inkar eden (saklayan) haramzadedirKadının yüzünün karası erkeğin elinin kınasıTaşıma (dökme) su ile değirmen dönmezBozacının şahidi şıracıAdam yanıla yanıla pehlivan yenile yenileBir dirhem et bin ayıp örterHaramın temeli olmazAyıdan post düşmandan dost olmazGençlikte taş taşı kazandıkça ye aşıAslını inkar eden haramzadedirGençliğinde taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıGençlikte taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıAnası turp babası şalgam sen içinde gülbeşekerParayı veren düdüğü çalarKürkçünün kürkü olmaz börkçünün börküKalp kazanır kaltaban gönenirAğanın gözü öküzü semiz ederPekmez gibi malın olsun Antakya'dan sinek gelirSu akarken testiyi doldurmalıAnası sarımsak babası soğan sen içinde gülbeşekerAk koyunun kara kuzusuda olurKul hatasız olmazDeve bir pula pulu getir deve bin pula deveyi getirBaskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır sahipsiz tarlayı sel alırÇocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmazHer zaman gemicinin istediği rüzgar esmezBal ile kaymak yenir ama her keseye göre değilİş bilenin kılıç kuşananın devran süreninAkar su çukurunu kendi kazarAt ile avrat yiğidin ikbalindendirKedi her zaman ciğer yemezEsrik devenin çulu eğri gerekEğreti kuyruk tez koparSu akar yolunu bulurAç tokun yüzüne bakmakla doymazKomşun kör ise senkıpabakAç tavuk kendini arpa ambarında sanırTavşan dağa küsmüşde dağın haberi olmamışOcağın yakışığı odun evin yakışığı kadınSahipsiz eve it buyrukÖlüm ile öç alınmazTarlayı koçan zaptetmez saban zaptederAnasına bak kızını al tarağına bak bezini alAnasına bak kızını al kıyısına bak bezini alErim er olsunda yerim çalı dibi olsunAltın semer taksalarda eşek yine eşektirKoyunun bulunmadığı yerde keçiye abdulrahman çelebi derlerTok ağırlaması güçtürAlıcı kuşun ömrü az olurAy gördünse bayram etEve lazım olan camiye haramdırYatar aslandan gezen tilki iyidirAttan inip eşeğe binmek olmazDünya sefası kanaatten ibarettirBezirgan züğürtleyince geçmiş defterleri yoklarAtın varken yol tanı ağan varken el tanıYatar aslandan gezen tilki yeğdirAnanın (anasının) çıktıgı dala kızı salıncak kurarYatar arslandan gezen tilki yeğdirKadıyla mı iyisin kapıyla mı? kapıylaYatan arslandan gezen tilki yeğdirÇobanın yağı çok olursa çarığına sürerAç doyacağını düşünmez tok acıkacağını düşünmezKazaya rıza gerekSu yatağını bulurAllı yelek pullu yelek gömlek yok canfes neye gerek?Her damardan kan alınmazDeve kabe ye gitmekle hacı olmazRüya ile hülya olmasa züğürtlerin canı çıkarİyi evlat babayı vezir kötüsü rezil ederOrtaklık öküzden başka buzağı yeğdirKimi yer kimi bakar kıyamet ondan koparNasipten öteye yol yokBaskısız yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırKasap yağı bol bulunca gerisini yağlarYağlı dilimin yoksa yağlı dilinde mi yokZengin kesesini döver züğürt diziniEşek kocamakla tavla başı olmazYılanın sevmediği ot deliğinin ağzında biterBoynuz kulağı geçer (boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer)Çömlek demiş dibim altın. kaşık demiş girdim çıktımSarmısak içli dışlı soğan yalnız başlıHekim kim başına gelenEğretinin canı berk olurDestursuz bağa girilmez (gireni sopa ile kovarlar)Haneye lazım olan camiye haramdırDüşünen insan özgür insandırYağmurlu gün tavuk su içmezTavuk kaza bakmışda kıçını yırtmışDilenci bir olsa şekerle beslenirCaminin mumunu yiyen kedinin gözü kör olurHerkes kaşık yapar ama sapını yapamazMüflis bezirgan eski defterleri karıştırırİt iti ısırmazArının karnındaki bal ile kuyruğundaki zehri birbirine karıştırmayan Allah seninde hakkının başkasıyla karıştırmaz. sabretTüccar züğürtleyince eski defterleri karıştırırBenim oğlum bina okur döner döner yine okurKedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdıEl el için ağlamaz başına kara bağlamazÇerçi başındakini satarBaskıdaki altından askıdaki salkım yeğdirSıcağa kar mı dayanır?Tüccar züğürtleyince geçmiş defterleri yoklarAzı karar çoğu zararİyi evlat babayı vezir kötü evlat rezil ederMeyve ağacını taşlarlarYiğit ekmeğiyle yiğit beslenirArık etten yağlı tirit olmazGül dalından odun beslemeden kadın olmazBüyük başın derdi büyük olurMeyve veren ağacı taşlarlarGençlikte para kazan kocalıkta kur kazanÇanakta balın olsun yemen den arı gelirÇarık çarıkla sarık sarıklaAbdal abdalın ne umduğunu ne bulduğunu isterMeyveli ağaca taş atan çok olurKörler memleketinde şaşılar padişah olurTerziye göç. demişler iğnem başımda. demişİnsan insanın (adam adamın) şeytanıdırİt ite buyurur itde kuyruğunaArşın malı kantar ile satılmazZüğürtleyen bezirgan eski defterleri yoklarŞeyh uçmaz müridi uçururOynayacak adam kağnı gıcırtısındada oynarSanat altın bileziktirDün öleni dün gömerlerAbdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar gah gerisineAt alırsan yazın deve alırsan güzün avrat alırsan gezin ha gezinMescide gerek olan meyhaneye haramdırDağ yürümezse abdal yürürİt ulur birbirini bulurAlma alı sat yağızı (satma kırı) bin doruya (ille doru) besle kırı (yağızında binde biri)Almadan vermek Allah'a mahsusturHorozu çok olan köyün sabahı geç olurDünyayı umutla yemişlerYırtıcı kuşun ömrü az olurGençlikte taş taşı kocalıkta ye aşıDüşen ağaca balta vuran çok olurAyağın sığmayacağı yere baş sokulmazİslamın şartı beş altıncısı insaf demişlerİki at bir kazığa bağlanmazYarım doktor candan eder yarım imam dinden ederBir ağaçta gülde biter diken deBalın olsun tek sinek Bağdat'tan gelirAkılsız kasabın gerisine kaçar masadıMiri malı balık kılçığıdır yutulmazYarım hoca dinden yarım hekim candan ederAçma sırrını dostuna oda söyler dostunaGörmemişin çocuğu olmuş tutmuş şeyini (pipisini çükünü) koparmışKötü komşu insanı hacet sahibi ederBugün bana ise yarın sanaEl yarası onulur dil yarası onulmazParalı adamdan dağlar bile korkarKör Allah'a nasıl bakarsa Allah'da köre öyle bakarPara insana dil elbise insana yol öğretirAllah dağına göre kar verir (verir kışı)Çok açılma soğuk alırsınUyuyan fitneyi uyandırmaTarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmazAğanın gözü yiğidin sözüBeş kuruşun varsa beş yere düğümleArsızın yüzüne tükürmüşler yağmur yağıyor demişDilin kemiği yokBağlı koyun yerinde otlarAl kibar kızını işlesin bulana bulana al çıtak kızını gezsin eğlene eğleneArı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilirŞeytan kişiyi kandırır ama suyunu ısıtmazİşine hor bakan (sanatını hor gören) boynuna torba takarBir söz bin büyüye bedeldirTatlı tatlı yemenin acı acı geğirmesi olurKurtla koyun kılıçla oyun olmazAv avlayanın kemer bağlayanınİsin yanına varan is misin yanına varan mis kokarYalancının şahidi şıracı olurBıldırcının beyliği arpa biçilene kadarDan din desen oynarAslını saklayan haramzadedirHer inişin bir yokuşu vardırAza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamazHorozu çok olan köyde sabah geç olurBin bilsende bir bilene danışKalıp kıyafetle adam adam olmazBugünkü tavuk yarınki kazdan iyidirGençlikte para kazan (taş taşı) kocalıkta kur kazan (ye aşı)Öksüzün karnına vurmuşlar vay arkam! demişAdam öküz derdinde gelin sakız derdindeAt binenin (iş bilenin) kılıç kuşananınDeve boynuz ararken kulaktan olmuşEt tırnaktan ayrılmazSarımsak içli dışlı soğan yalnız başlıBaş olan boş olmazAlçak eşek binmeye kolay öksüz çocuk dövmeye kolayDokuz at bir kazığa bağlanmazBal olan yerde sinekde olurŞeytan adamı kandırır ama suyunu ısıtıvermezBuğday ekmeğin yoksa buğday dilinde mi yok?Dağda bağın var yüreğinde dağın varAşını eşini işini bilHaramın temeli olmaz (haramdan şifa olmaz)Acı acıyı bastırır su sancıyıTarlanın taşlısı kızın saçlısı öküzün başlısıMeyve veren ağaç taşlanırAttan indi eşeğe bindiAt binenin kılıç kuşananınDevenin derisi eşeğe yük olurTavşan dağa küsmüş dağın haberi olmamışAyağı yürüten baştırBeyler buyruğu yoksula kan ağlatırBaba mirası yanan mum gibidirHak yerde kalmazZenginin ayakucunda uyuyacağına fakirin başucunda uyuBir günlük beylik beyliktirHarama el uzatılmazÇok söyleme arsız edersin çok saklama hırsız edersinHer horoz kendi çöplüğünde öterMühür kimde ise süleyman odurArpacıya borç eden ahırını tez satarDeveden büyük fil varAş tuz ile tuz oran ileKesilen baş yerine konmazEşeğe altın semer vursalar eşek yine eşektirİki çıplak bir hamama yakışırSinek küçüktür ama mide bulandırırAraba devrilince (teker kırılınca) yol gösteren çok olurDüt demeye dudak gerekYa olduğun gibi görün yada göründüğün gibi olAkça akıl öğretir don yürüyüşÇıkmadık canda umut vardırYengece niçin yan yan gidersin? demişler serde kabadayılık var. demişAyı görmeden bayram etmeFelek kimine kavun yedirir kimine kelekDevletin malı deniz yemeyen domuzŞeytanla ortak buğday eken samanını alırMeyveli ağacı taşlarlarİp inceldiği yerden koparErine göre bağla başını tencerene göre kaynat aşınıAta dost gibi bakmalı düşman gibi binmeliHer kuşun eti yenmezSahipsiz kapı anahtarsız açılırAt beslenirken kız istenirkenTuz ekmek hakkını bilmeyen kör olurÖküz altında buzağı aranmazAç domuz darıdan çıkmazŞöhret felakettirSanatına güvenenin para ayağına gelirMum dibine ışık vermezKimse kendi memleketinde peygamber olmazKardeş kardeşi atmış yar başında tutmuşKimse ayranım (yoğurdum) ekşi demezHaddini bilmeyene bildirirlerSaç kıvamını bulur hamur tükenir yaş kıvamını bulur ömür tükenirDikensiz gül olmazŞu dünyanın bin bir türlü hali varFakirlik ayıp değil tembellik ayıpÜzümün çöpü var armudun sapıBeş para ver konuştur on para ver susturamazsınDeli kıza cilve yap demişler oda gitmiş osurmuşDost ile ye iç alışveriş etmeKanaat gibi devlet olmazZüğürt bezirgan eski defterleri karıştırırKısmet ise gelir hint ten yemen den kısmet değilse ne gelir eldenOrtaklık öküzden başlı başına buzağı yeğdirZora dağlar dayanmazVarını veren utanmamışTilkinin dönüp dolaşıp geleceği yer kürkçü dükkanıdırYüzü güzel olanı değil huyu güzel olanı sevAz tamah çok ziyan getirirKarıncanın zevali gelince kanatlanırAt avrat ömrü uzatırPara ile imanın kimde olduğu belli olmaz (bilinmez)Bir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli ya yola gitmeliAkıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdırSoran yanılmamışGöz mideden büyüktürAllah sabırlı kulunu severAtına bakan ardına bakmazAkıl yaşta değil baştadırBoş torba ile at tutulmaz (boş torbaya eşek gelmez)Emanet eşeğin yuları gevşek olurAkan su yosun (pislik) tutmazDağ dağ üstüne olur ev ev üstüne olmazZemheriden sonra ekilen darıdan kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmezOlgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin basit bir insanı dost edinmek isterseniz methedinZengin adam elindeki kendine yeten adamdırÇiftçiye yağmur yolcuya kurak cümlenin muradını verecek hakkBaba malı tez tükenir evlat gerek kazanaAsılmış adamın evinde ipten söz edilmezAçın karnı doyar gözü doymazİyilik et kele övünsün eleBoktur kokar huydur çekerÇanakta balın olsun arı Bağdat'tan gelirDeve kırk yılda intikam almış ammada çabuk oldu demişIrmak kenarına çeşme yapılmazKomşuda pişer bizede düşerÇivi çiviyi sökerAtın bahtsızı arabaya düşerAz menfaat çok zarara mal olurBirgün su içeceğin çeşmeye çamur sıçratmaAkan suya inanma el oğluna güvenmeBesle kargayı oysun gözünüFaydasız baş mezara yaraşırAkıl akıldan üstündürAbdal abdalın ne onduğunu ister nede bulduğunuGemisini kurtaran kaptanKimse bilmez kim kazana kim yiyeMal canın yongasıdırBiri yer biri bakar kıyamet ondan koparEv alma komşu alUlular köprü olsa basıp geçmeFakiri dövme üstünü yırtOlacakla öleceğe çare bulunmazYüzü güzel olanın huyu (da) güzeldirAkıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır (deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun)Her işte bir hayır vardırBir başa bir göz yeterAnasına bak kızını al kenarına bak bezini alBal tutan parmağını yalarArmut piş ağzıma düşBir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarırAz veren candan çok veren maldanAbdala malum olurYarım hekim candan eder yarım hoca dinden ederAç doymam tok acıkmam sanırAt yiğidin yoldaşıdırŞöhret afettirAyağını yorganına göre uzatYarım elma gönül (hatır) almaAcı patlıcanı kırağı çalmazAbdal ata binince bey oldum sanır şalgam aşa girince yağ oldum sanırAba altında er yatarAbanın kadri yağmurda bilinir