Olur ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Teklif cehennemde olurAt olur meydan olmaz (bulunmaz) meydan olur (bulunur) at olmaz (bulunmaz)Adam adama (gene her zaman) gerek olurAç aceleci tok yavaş olurAğır olda molla desinlerSabır ile koruk helva dut yaprağı atlas olurKırkyıllık yani olur mu kaniUcuz etin yahnisi (suyu) tatsız (kara pek) olurİki karılı evde toz diz boyu olurAğacın meyvesi olunca başını aşağı sallarSözü mü olur?Sefahatin sonu sefalettirDüş uykudan sonra olur (gelir)Büğersen göl olur açarsan çöl olurBitli baklanında kör alıcısı olurPerşenmenin gelişi çarşambadan bellidirİnsan kendini beğenmezse çatlar (ölür)Arslan kükrerse beygir titrerAkçesi uzun olanın kendisi kıymetli olurKara yaslanma kar erir ere yaslanma er ölürUcuz etin yahnisi kara olurYavaş atın tekmesi yavuz olurDil ebsembaş esenUmut ile yaşayan açlıktan ölürOlgun meyve yere düşerAksak eşeğin kör nalbandı olurSay beni sayayım seniAraba devrilince (kırıldıktan sonra kırılınca) yol gösteren çok olurÇöreğin büyüğü hamurun (unun) çoğundan olurDil ebsem (olsa) baş esen (esendir)Ekşi yüzlünün balı acı olurAk göt (don bacak) kara göt (don bacak) kara geçit başında (hamamda) belli olurBal olan yerde sinekde olur (bulunur)Kaybolan (zayi olan) koyunun kuyruğu büyük olurCahil adam yarım adamYorgun eşeğin (öküzün) çüş (ıslık) canına minnetAğaca dayanma kurur adama (insana) dayanma ölürAhladın (armudun) iyisini ayılar yerAslan yatağından (yattığı yerden) bellidir (belli olur)Çöreğin büyüğü unun çoğundan olurParası (akçesi) ucuz olanın kendisi kıymetli olurAdamın iyisi işbaşında (alışverişte) belli olurAk göt kara göt hamamda belli olurEkmeğin büyüğü unun çoğundan olurTarlada çayırda bağ bayırdaBir kızı bin kişi ister ama bir kişi alırBir kızı bin kişi isterde bir kişi alırAk don kara don hamamda belli olurDost (iyi dost) kara günde belli olurSıçan geçer yol bulurSanatına hor bakan (sanatını hor gören) boğazına torba takarIhlamurdan odun olmaz beslemeden kadın olmazAk bacak kara bacak hamamda belli olurGök ağlamayınca yer gülmezOlgaç oğlak bokundan betli olurOlsa ile bulsa bir araya gelse neler olurdu nelerKatranı kaynatsan olur mu şeker?Aç mısın soğuk su içİt itle gezerYoksul ata binse selam almazEl için ağlayan iki gözden olur yer için dövünen dizden olurZırvada mantık aranmazBu abdestle daha çok namaz kılınırAk göt kara göt geçit başında belli olurSakınılan (esirgenen) göze çöp batarAr kadar eri olanın dağ kadar yeri olurErgene var ergene kaygısız gir yorganaŞubat ın arpası mart ın sıpasıAk bacak kara bacak geçit başında belli olurDek duranın devece assı varGüneşin kıymeti göğün bulutlu olduğu zamanda belli olurTek duranın devece assı varBen eşek olduktan sonra semer vuran çok olurAdam adama gene gerek olurRahat yaşayan rahatsız olurCahil cesur olurKaz kazla daz dazla kel tavuk kel (topal) horozlaDeli kız evde kalmazSivilce kurcalanınca çıban olurArsız güçlü olunca haklı suçlu olurVerip pişman olmaktan vermeyip düşman olmak yeğdirAt ölür meydan (nalı) kalır yiğit ölür şan (namı) kalırCaminin (mescidin) mumunu yiyen kedinin gözü kör olurYüzü benek içi tezekLeş nerede karga oradaİçtin üzüm suyunu döktün yüzün suyunuDirlik nerede devlet oradaDeve kulağından aksamazKarpuz kabuğuyla beslenen eşeğin ölümü sudan olurVaktini boşa geçiren sonra pişman olurDinini pula satan dindende olur puldan daKorkak tüccar ne kar eder ne ziyanKelle sağ olsunda külah eksik olmazRamazan bereketli aydır ama duvardan giden kılıca sorEşeğin ölümü köpeğe ziyafettir (düğündür)Korkak tüccar ne kar eder ne zararTaş taş üstünde olur ev ev üstünde olmazBir adama kırk gün deli dersen deli olurKutlu gün doğuşundan bellidir kutlu yaz yağışındanArife günü yalan söyliyenin bayram günü yüzü kara çıkarTok ağırlaması (ağırlamak) güçtür (güç olur)Bir adama kırk gün deli (ne) dersen deli (o) olurKasım yüz gerisi düzNamazda gönlü olmayanın ezanda kulağı olmazKısa günün kazancı az olurHıyar akçesiyle alınan eşeğin ölümü sudan olurYağmur yağsa kış olur kişi halini bilse hoş olurKorkak bezirgan ne kar eder ne zararKoyunun bulunmadığı yerde keçiye abdurahman çelebi derlerKatıra cilve yap demişler tekme atmışYavaş atın tekmesi pek olurHızlı giden atın boku seyrek olurTarla çayırda bağ bayırdaBir adama kırk gün (deli dersen deli akıllı dersen akıllı olur) ne dersen o olurKurdun oğlu akıbet kurt olurAyıya kovan ısmarlanmazKatıra cilve yap demişler çifte atmışÖd ağacından kaşık olur ama tarhana bulgur yenmezAzıcık ağrıyı aş bastırırOt dibine çekerAkran ile gezmeyenin altın adı pul olurGavurun ekmeğini yiyen gavurun kılıcını çalar (sallar)İlmiyle amel etmeyen hoca bülbül gibi ötsede kargayla bir tutÇok söyleme arsız edersin aç bırakma (parasız koyma çok saklama) hırsız edersinHastaya naz etmek hekime yakışmazHızlı koşan atın boku seyrek olurKar yılı var yılıKomşu darısı iri olurSütten ağzı yanan yoğurdu (ayranı) üfleyerek yer (içer)Uyku uykunun mayasıdırKaşık ile aş verip sapıyla göz çıkarırŞık şık (çık çık) eden nalçadır iş bitiren akçedirTakdir ne ise o olurŞubat ya iti soludurum ya devenin kuyruğuna çıkarım demişAdam adam sayesinde adam olurDeve ayrı gider sürüsünü güderDert deli ahmet in başındaAcıkanın yanağından susayanın dudağından belli olurBir garip olur iki rakip olur üç denge olurYatan ölmez yeten ölürYatan (hasta yatan) ölmez eceli yeten ölürAt yedi günde it yediği günde (belli olur semirir)İş işten artmaz dişten artarAltın tutsa toprak olur (altına yapışsa elinde bakır kesilir)Emanet hayvanın (eşeğin) kuskunu (paldımı) yokuşta koparTamahkardan hacet dileyen denize çukur açarOcağın eğriliğine bakma dumanın doğru çıkışına bakAt olur meydan bulunmaz meydan olur at bulunmazAmca baba yarısıAbdalın karnı doyunca gözü pabucundadır (yolda olur)Dirlik nerde devlet ordaYalancının ipi kısa olurYerde yatan yumurta gökte uçan kuş olurNeye niyet neye kısmetTamahkardan bir şey dileyen denize çukur açarYağmur yağsa kış olurAptalın karnı doyunca gözü yolda olurKeçinin sevmediği ot gelir karşısında biterBakarsan bağ bakmazsan dağUcuz etin yahnisi yavan (tatsız) olurSöz var ara bozar söz var ara düzerEşek (eşkin) eve gelmiş yorga yolda kalmışKelin medarı olsa kendi başına olur (kel ilaç bilse kendi başına sürer kelin ilacı olsa başına sürerAçın gözü ekmek teknesindedir (olur)Kes parmağını çık pazara em (merhem ilaç) buyuran çok olurBabası köy kahyası olunca kendinin neden pervası olur?Nefesine güvenen borazancıbaşı olurNiyet hayır akıbet selametŞom olandan yine şom doğarEkmeğin iyisi hamurun iyisinden olurAlt değirmen güçlü akarYavaş (yumuşak huylu) atın çiftesi (tekmesi) pek olurÇok bereket çok harekettenİki serçeden börek olurAlp çerigde bilge tirikdeKes parmağını çık pazara merhem buyuran çok olurÇanakta balın olsun yemen den (bağdat tan) arı gelirDevenin yemediği ot başına zararIsıtma ben tuttuğumu kırk yıl sonra tanırım demişAğzı eğri gözü şaşı arkasından belli olurYaşlanmış eşekte yıllanmış akıl olurDam yanarsa sıçanda beraber yanarAğaca çıkan keçinin dala bakan ağlağı (oğlağı) olurYiğidin malı ortada olurEvlenenle ev yapana Allah yardım ederKadı kızında bile kusur olurİş anlatıncaya kadar baş elden giderAka aka sel olurEşeği dövsen at olur mu?Davetsiz yere kedilerle köpekler giderHesabı pak olanın yüzü ak olurGücük isterse çiftçiyi yürütür istemezse kara devenin kuyruğuna çıkarırArdında yüz köpek havlamayan kurt kurt sayılmazDost yalan söylemezDoğru söz katarından belli olurKaz kazla daz dazla kel tavuk topal horozlaGarip itin kuyruğu bacağı arasında (götünde kıçına kısık) gerek (olur)Vaktinde firar zaferdirAk don kara don geçit başında belli olurAdam adama gerek olurMal melameti örterKenarın dilberi nazikde olsa nazenin olamazÇalışan eşeğin boynu boğazı boncuklu olurYüzü güzel olanın huyu güzel olurMarangozun kapısı sırımla bağlı olurAğzı eğri gözü şaşı ensesinden belli olurDevenin yemediği ot başını ağrıtırDevesi olanın kapısı büyük olurGeç gelen bulutta yağmur çok olurDevesi olanın kapısı yüksek olurAdam eşeğinden kadın döşeğinden belli olurÖve öve öküz ettiler boynuzunu dokuz ettilerKarpuz kabuğuyla büyüyen eşeğin ölümü sudan olurUzaktan davulun sesi hoş gelirKaranlıkta bütün kadınlar güzeldirCahil olan kimse vakitsiz öten horoz gibidirEl için ağlayan gözden olurSev beni seveyim seniYabancı koyun kenara yatar = yabancı kuşun başı kanadı altında olurYatan ölmez eceli gelen ölürAt yedi günde it yediği günde belli olurPehlivan kispetinin yağından bellidirNacarın kapısı sırımla bağlı olurHasta yatan ölmez eceli gelen ölürDost beni ansın bir koz ile oda çürük çıksınArife günü yalan söyleyenin (oruç yiyenin) bayram günü yüzü kara çıkar (olur)Sessiz atın çiftesi pek olurMeyveli ağacın başı eğik olurYiğit orduda bilge dernekte belli olurKaçan balık büyük olur (kaybolan koyunun kuyruğu büyük olur)Ucuz etin yahnisi yavan olurAbdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar gah gerisine (çobanın yağı çok olursa çarığına sürer)Aslan yatağından belli olurTamahkarın gözü kör olurGün olur yılı besler yıl olur günü beslemezAslan kükrerse beygir titrerHer kadının adı bir karanlıkta tadı birNe doğrarsan aşına o çıkar karşına (kaşığına)Hayvanın alacası dışında insanın alacası içindeYeni testinin suyu soğuk olurÜstü varsa altıda vardır yerinYatar kurttan yeler tilki iyidirKutlu gün doğuşundan bellidirÇok şey isteyen azındanda olurAlimden zalimde doğarEşek ölür semeri kalır insan ölür eseri kalırDünyanın üstü varsa altıda vardırMeyvesiz ağaca balta vururlarSittei sevir kapıyı çevirHayvan ölür semeri kalır insan ölür eseri kalırEvceğizim evceğizim saklar benim halceğizimİki boğa vuruşsa aralarında buzağı ölürDeli devran sürer akıllı vakit beklerDağ dağ üstünde olur ev ev üstünde olmazEli dar olanın dili kısa olurMal kusurları (melameti) örterKendini çok öven imamın cemaati az olurBu sıcağa kar mı dayanır?Babası ölen bey anası ölen kadın olurAy ışığında zeytin silkelemeBirlikte tutulan birlikte asılırAkçası ucuz olanın kendisi kıymetli olurKörün istediği bir göz iki olursa ne sözSeyrek git dostuna kalksın ayak üstüneİnsanın (adamın) alacası içinde hayvanın alacası dışındadırBıyık burula buruka kaytan insan s kile s kile şeytan olurIşığını akşamdan önce yakan sabah çırasına yağ bulamazGüzeli herkes severEşeğe cilve yap demişler tekme atmışAğustosta yatanı zemheride büvelek tutarLaf olsun adet yerini bulsunBıyık büküle büküle kaytan insan s kile s kile şeytan olurGavurun ekmeğini yiyen gavurun kılıcını sallarZemheride kar yağmasından kan yağması iyidirGücük ya iti soludurum ya devenin kuyruğuna çıkarım demişEğreti malın canı berk olurAbdest müminin silahıdırAltını saklamak değil kuruşu saklamak hünerdirAcele eden kız ere varmaz varsada baht bulmazDeveye nal olmazAltın tutsa toprak olurKehlesi muteber olur talihi yaver gideninGeçme namert köprüsünden ko aparsın su seniYumurtada kıl bitmezSebepsiz ölüm olmazKedi kıçına bakarda yaram var dermişÜzüm hırsızı güzün belli olurAy (gün) var yılı besler yıl var ayı (günü) beslemezAslan yatağından şahin oturağından belli olurDeliye taş atma başına taş yağdırırNiyet hayır akıbet hayırElden (yabancıdan) vefa zehirden şifa olur mu?Yabancı kuşun başı kanadı altında olurMeyveli ağacın dalı eğik olurYerdiğin küçük yer tutarAğaç meyvesi olunca başını aşağıya salarKelin medarı olsa kendi başına olurAdam olacak çocuk bokundan bellidirArife günü yalan söyleyenin bayram günü yüzü kara olurKeçinin canı sopa isteyince çobanın sopasına sürtünürÇingene çergesinde (çadırında) musandıra ne arar?Kutsuz kuşun yuvası doğan yanında olurBir kızı bin kişi ister bir kişi alırAbdal abdala çatmayınca kasnak boyna geçmezKeçinin canı sopa isteyince çobanın değneğine sürtünürAt yedi günde it yediği gündeMalı ongun olanın adı angın olurZemheride kar yağmadan kan yağması iyiYatan (yatar) aslandan (kurttan) gezen (yeler) tilki yeğdir (iyidir)Hasta yatan değil eceli gelen ölürBir abam var atarım nerede olsam yatarımÖnce baldın pekmez oldun şimdi para etmez oldunYalanı oranla söyleBir postum var atarım nerede olsam yatarımİnsan yanıla yanıla pehlivan yenile yenileSandığına olmaz sakındığına olurAcıklı (dertli) başta akıl olmazKatıra baban kim? demişler at dayım olur. demişAç ölmez benzi sararırKaz kazla daz dazla kel tavuk kelhorozlaSarığı sarar sarar bezi yetiştiği yere sokarsınYalanı oran ile söyleKar ne kadar çok yağsada yaza kalmazSizde yiyelim içelim bizde gülüp oynayalımBalcı kızı daha tatlı olurEvlenenle ev yapanın Allah yardımcısıdırSizde yiyelim içelim bizde konalım göçelimYumuşak huylu atın çiftesi pek olurSizde yiyip içelim bizde gülüp oynayalımKorkak bezirgan ne kar eder ne ziyanÇağrıldığın yere git ar eyleme çağrılmadığın yere gidip yerini dar eylemeTamah varken müflis acından ölürAğacın meyvesi olunca başını aşağı eğerİnsan kendini beğenmese ölürİnsanın canı acıyan yerindedirSize varalım yiyip içelim bize varalım konup göçelimAkçenin iyisi kesede duran bahçanın iyisi eve yakın olanDost yüzünden düşman gözünden belli olurHer arı bal yapmazAkçenin iyisi kesede duran bahçenin iyisi eve yakın olanBaşaran bal yer başaramayan yal yerAkçanın iyisi kesede duran bahçenin iyisi eve yakın olanAnanın çıktığı dala kızı salıncak kurarNisan yağar sap olur mayıs yağar tahıl olurArife günü oruç yiyenin bayram günü yüzü kara olurMisafirin umduğu ev sahibine iki övün olurOlgaç oğlak bokundan belli olurFukaranın ahı tahttan indirir şahıHıyarın önü dutun sonuKefen alacak adam yüzünden belli olurSana vereyim bir öğüt kendin ununu kendin öğütKara gün kararıp durmazKatranı kaynatmakla olur mu pekmez cibilliyetini sevdiğim cibilliyetine çekerSize varalım yiyip içelim bize varalım gülüp oynayalımDil ebsem baş esendirDil ebsem olsa baş esendirBüyük ekmek büyük bezeden olurBir söz ara bozar bir söz ara düzerKöleden ağa olan minareyi sesiyle yıkarTamahkar olmasa müflis açlığından ölürVeresiye (borca) şarap içen iki kez (kere) sarhoş olurAtta karın yiğitte burunEl için ağlayan iki gözden olur yar için dövünen dizden olurÇağrıldığın yere erinme çağrılmayan yere görünmeYaz günü gölgede yatanın kış günü ekmeği esmer olurKör ölünce badem gözlü kel ölünce sırma saçlı olurAcele ile kalkan nedametle otururYarının gelişi bugünden bellidirTakdir tedbiri bozarSana vereyim bir öğüt kendi ununu kendin elinle öğütÇağrılmadık yere çörekçi ile börekçi giderTok ağırlamak güç olurAy var yılı besler yıl var günü beslerAğaç yaprağıyla insan dostuyla güzeldirKarnının doymayacağı yere açlığını bidirmeDeveden deve umulmazBağın taşlısı kadının saçlısıAteş kış gününün meyvesidirÖlüyü çok yursan sıçağan olurAğaç ne kadar meyve verirse dalı o kadar yere eğilirBedava sirke baldan tatlı olurTok ağırlaması güç olurMescidin mumunu yiyen kedinin gözü kör olurKeçi gebersede kuyruğunu indirmezÜç kuruşluk eşeğin beş paralık sıpası olurGüzel gözünden yiğit sözünden belli olurYokun canı alınmazŞüphe insanı rahat koymaz ama çok tehlikeden korurMahallede biri ölür herkes kendi ölüsüne ağlarParası ucuz olanın kendisi kıymetli olurYavaş tükürüğün sakala zararı olurZenginin azğını kürk giyer yaz günüArkadaşını söyle kim olduğunu söyleyeyimAteş kış gününün lalezarıdırAteş kışın çiçeğidirDil susmayınca baş esen olmazAlemi nasıl bilirsin kendin gibiArslan yatağından belli olurÇağrıldığın yere erinme çağrılmadığın yere görünmeÇağrılan yere erinme çağrılmadığın yere görünmeUcuz etin yahnisi tatsız olurAlp yağıda alçak çoğudaOğlan getir kız getir yine odun yükünü sen götürAğır otur batman götürKaçanın anası ağlamazmışGerçek dost kötü günde belli olurTamah insanı yoldan çıkarırGerçek dostlar kötü günde belli olurGün var yılı besler yıl var günü beslerTeke eti ilaç olur keçi eti yel olurYumurtadan çıkan yine yumurta çıkarırSayılı koyunu kurt yemezKör satıcının kör alıcısı olurYatan ölmez eceli yeten ölürEl mi yaman bey mi yaman?Er giden işine geç giden boşunaBir adama kırk gün deli desen deli olurİki gönül bir olursa samanlık seyran olurAğacın meyvesi olunca başını aşağı salarİşleyen eşeğin boynu boncuklu olurPoyraz eken fırtına biçerHamsi kurban olur mu? kanıda var canı daÇamın közü yalancının sözü olmazAkıllı düşününceye kadar deli çocuğunu everirKarakışta karlar martta yağmaz nisanda durmazsa değme çiftçinin keyfineNasipten öteye köy yokBir tutam ot deveye hendek atlatırGönüller bir olunca samanlık seyran olurAkıllı düşününceye kadar deli oğlunu evlendirirGün var yılı besler yıl var ayı beslemezKes parmağını çık pazara em buyuran çok olurGün var yılı besler yıl var günü beslemezDeğirmene kıtlık girmezDeğirmene kıtlık gelmezBorçlunun yüzü yumuşak olurTop barutu beylikten olunca güllesi Bağdat'a giderKaçanın anası ağlamamış (ağlamaz)Kör ölür badem gözlü olur kel ölür sırma saçlı olurKısmetinde ne varsa kaşığında onu bulursunKuduz ölür ama daladığıda ölürYiğit düşman karşısında alçak savaşta belli olurDağına göre kar yağarBir adama kırk gün deli dersen deli akıllı dersen akıllı olurDelikli boncuk yerde kalmaz hiç olmazsa alır nazarlık yaparlarRamazanda yalan söyleyenin bayramda yüzü kara olsunEşeği yardan uçuran bir tutam otturKadın vardır vezir eder kadın vardır rezil ederDağ başına kış gelir insanın başına iş gelirBir baş soğan bir kazanı kokuturHıyar akçesi ile alınan eşeğin ölümü sudan ucuz olurEceli gelen karga kırılmış dala konarKötü komşu adamı mal sahibi ederHiddetle kalkan nedametle otururEceli gelen yılan yol üstünde yatarEceli gelen fare kedinin yoluna çıkarSenden devletliye ortak olmaKötü komşu insanı mal sahibi ederKötü komşu insanı mal sahibi yaparYarası olan gocunsunDavul bile dengi dengine diye çalarDelikli taş yerde kalmaz hiç olmazsa alır nazarlık yaparlarBeyaz saç aklın değil yaşın işaretidirÜmitle geçinen açlıkla ölürKocasını vezir edende rezil edende karısıdırSadık dost akrabadan iyidirHer insan kendi çukurunu doldururTok iken yemek yiyen mezarını kendi dişiyle kazarHerkes kendi çukurunu doldururMerhametsizlik kılıcını çeken kişi merhametsizlerin kılıcı ile ölürKaybolan koyunun kuyruğu büyük olurGidipte gelmemek gelipte görmemek (bulmamak) varGündüzün mum yakan geceyi bulamazErdemin başı diliKaybolan koyunun kuyruğu yağlı olurİki testi çarpışınca biri kırılırsa öbürü çatlarEşkin eve gelmiş yorga yolda kalmışO kadar kusur kadı kızındada olurİnsan kendini beğenmese çatlar ölürYerin kulağı vardırYere bakar (bakan) yürek yakarEceli dolan yılan yol üstünde yatarKedi götünü görmüş yaram var demişKötü komşu adamı hacet sahibi ederDeniz bal olmuş fukara kaşık bulamamışKaçanın anası ağlamamışSütsüz koyun meleyen olurÜmit ile geçinen açlıkla ölürAteş kenarı kış gününün lalezarıdırCan cümleden azizEceli gelen öküz kasap bıçağını yalarmışAsıl zengin verendirNisan yağar sap olur mayıs yağar çeç olurGözden uzak olan gönüldende uzak olurAslan postunda gönül dostundaKimse kimsenin çukurunu dolduramazHayıf ölene olurBakan yemez kapan yerYazın yersen lokumu kışın yersin bokumuEkin biçe biçe deste olur insan gide gide usta olurDoğruluk dost (hak) kapısıDervişin fikri neyse zikride o olurYa işten artar ya diştenGelen gidene rahmet okutur (gelen gideni aratır)Kaş ile göz gerisi (kalanı) sözMahallede ölü olur herkes kendi ölüsüne ağlarHer şeyin vakti var horoz bile vaktinde öterEceli gelen keçi çobanın değneğini yalarmışKüfür yiğidin yürek yelpazesiDana yer boğa olur oğlan yer pehlivan olurAçın gözün ekmek teknesindedir (olur)Gelin girmedik ev olur ölüm girmedik ev olmazÖküzün gamsızı kasap bıçağını yalarmışZenginin gönlü oluncaya dek züğürdün canı çıkarDana yer boğa olur kızan yer pehlivan olurKırk serçeden bir kaz iyiGöz görür gönül ister (çeker)İyilik iki baştan olurErkek koyun kasap dükkanına yakışırGamsız sığır kasap bıçağını yalarmışKendinden küçükten kız al kendinden büyüğe kız verKomşunun kötüsü insanı mal sahibi yaparHer ziyan bir öğüttürEceli gelen köpek çobanın ekmeğini yerEkmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değilDüş uykudan sonra olurAr gözden kar yüzden anlaşılırAzmin elinden bir şey kurtulmazYorgun eşeğin çüş canına minnetEceli gelen keçi çobanın ekmeğini yerKarpuz kabuğu suya düşmeden denize girilmezÖlümü gelen öküz kasap bıçağını yalarmışİlim sahibine dost mal sahibine düşman kazandırırParam seni vereyimde mi düşman olayım vermeyeyimde mi düşman olayım?Beyle bostan ekenin vay halineÇürük baklanın kör alıcısı olurAç tokun gözüne bakmakla doymazAcı söz er belini bükerUcuza alan pahalıya alırTestiyi kıranda bir dolduran daAz veren candan çok veren maldan verirAzmin elinden ne kurtulur?Atalar çıkarayım der tahta döner dolaşır gelir bahtaAç gözünü yoksa açarlar gözünüÇok arpa atı çatlatırEşek eve gelmiş yorga yolda kalmışDeveciyle dost olanın üst eşiği yüksek olurDamlaya damlaya göl olur (aka aka sel olur)Merhametten maraz hasıl olurAğaç meyvesi olunca başını aşağı salarİyilik (muhabbet) iki baştan olurMuhabbet iki baştanÖfkeyle (öfke ile) kalkan zararla (ziyanla) otururİş anlatılıncaya kadar baş elden giderAllah ın işine karışılmazŞeytan ile ortak eken buğdayın sapını alırKavganın iyisi olmazAzmin elinden hiçbir şey kurtulmazYerdiğin oğlan yer tutarKoy avucuma koyayım avucunaDünya gülümser ama yine alın buruşturur kaş çatarHer köfteye maydanoz olmaHer şeye maydanoz olmaMeramın elinden ne kurtulur?Acele ile yol alınmazİven (acele eden) kız ere varmaz varsada baht bulmazBabayla oğlanın pabucu bir olunca evde kavga eksik olmazBoğulursan büyük denizde boğulAdam arkadaşından belli olurGidilmeyen yer senin değildirBoğulursan büyük suda boğulAllah bir peygamber hak pekmez kara yoğurt akDostluklar kara günde belli olurYüksekten uçan alçağa konarElden vefa zehirden şifa olur mu?Gidipde gelmemek var gelipde görmemek varArslan yatağından (yattığı yerden) bellidir (belli olur)Tavuğun sadakası bir yumurtaÖpeceksen kendi elini öpÖpecek el ararsan kendi elindirKarının dolaşığı akşamdan sabaha kor bulaşığıÖpersen kendi elini öpŞiri şirden miri mirden sakın kendini aksak ile kördenAvradın (karının) dolaşığı akşamdan sabaha kor bulaşığıRamazanda oruç yiyenin yüzü bayramda kara olurAvradın dolaşığı akşamdan sabaha kor bulaşığıHerkes sakız çiğner ama çingene kızı tadını çıkarırAtlar tepişir olan eşeklere olurKırk yıl ecel yağsa eceli gelen ölürFarenin ip kesen yavrusu olurBorçtan korkan kapısını geniş açmazIssız eve it burukSonradan gelenin evi uç tarlası kıraç olurTaş taş üstüne olur ev ev üstüne olmazTerazi tartıyla her şey vaktiyleBağ bayırda tarla çayırdaDeme dostuna der dostuna. bir gün olur tuz basarlar postunaBorçtan korkan kapısını küçük açarYabancıdan vefa zehirden şifa olur mu?Yağırı olan gocunurMisk yerini belli ederRüşvet kapıdan girince insaf kapıdan çıkarGün varken davarını eve götürBir adama kırk gün ne dersen o olurSoy asma soyuna çekerEl için ağlayan iki gözden yar için dövünen dizinden olurAğaca dayanma kurur adama dayanma ölürHiddetle kalkan zararla otururDevenin silkintisi eşeğe yük olurBir zalimden bir alim doğarSitte i sevir kapıyı çevirirRahvan at kendini yorarKarga kekliği taklit edeyim derken kendi yürüyüşünü şaşırmışAcelede nedamet düşünmekte selamet vardırAcele işin sonucu nedamet (pişmanlıktır)Kervan yolda düzülürAğaca dayanma çürür insana dayanma ölürGeçmiş zaman olur ki hayali cihan değerHiddet ile kalkan zararla otururDevenin yünü eşeğe yük olurAkçanın iyisi kesede duran bahçanın iyisi eve yakın olanBorçtan korkan kapısını geniş (büyük) açmazGörünüşe aldanma (aldanmamalı)Dilden gelen elden gelse her fukara padişah olurAdama dayanma ölür duvara dayanma yıkılırKenarına bak bezini al anasına bak kızını alFırsat sakal altından geçerAç aman bilmez erken karnın doyurRüzgarlı günde pamuk atılmazKörün istediği bir göz ikisi olursa ne sözYanlışda bir nakışSinek ufaktır ama mide bulandırırÖlüm bir kara devedir ki herkesin kapısına çökerKazanırsan dost kazan düşmanını ananda doğururBaş olda istersen soğan başı olOlacak oğlan gelişinden belli olurÇalışanı mal basar tembeli uyku basarBalın varsa sineğin bol olurZayi olan koyunun kuyruğu büyük olurUcuz etin yahnisi yenmez (tatsız olur)Ağırlık altın kale hafiflik başa belaAnadan olur daya (dadı) hamurdan olur mayaRamazanda yalan söyleyenin yüzü bayramda kara olurKorkunun ece faydası yokturEv alanla evlenene Allah yardım ederBir tepe yıkılır bir dere dolarKervan gide gide göçünü düzerÇobansız sürüyü kurt kaparKoyunun olmadığı yerde keçiye abdurrahman çelebi derlerSoran yorulmamışBir felaket bin nasihatten iyidirTaze pisliği taşlayan üzerini berbat ederBitli baklanın kör alıcısı olurBir musibet bin nasihatten yeğdirSakin cahil asi alimden iyidirYal yiyen köpek tüyünden belli olurZemheride yağmur yağmaktan zehir yağması iyidirZemheride kar yağmadan kan yağması iyidirZemheride kar yağmaktan zehir yağması iyidirAcemi nalbant gibi kah (gerek) nalına vurur kah (gerek) mıhınaKefen alacak adam gözünün yaşından belli olurEkmek mayadan kız anadan olurZemheride damla damlayacağına kan damlasınYağ (yal) yiyen köpek tüyünden belli olurEmanetin canı az olurBirlikten dirlik doğarÇalışkanlık baht getirir tembellik taht götürürZengin silkinse fakir bay olurEmanetin bağrı yufka olurEmanetin kıçı kaypak olurÖfkeyle hareket eden zararlı çıkarBorcun iyisi vermek derdin iyisi ölmekBaşak büyüdükçe başını eğerKötü komşu insanı (adamı) hacet (mal) sahibi ederKabil i şakirt ustasından usta olurAdama dayanma ölür duvara (ağaca) dayanma yıkılır (kurur)Maşa varken elini ateşe sokmaAt olacak tay yürüyüşünden belli olurSöyleme dostuna oda söyler dostuna. bir gün olur kül basarlar postunaSabırla dut yaprağı atlas olurYel gibi gelen sel gibi giderKabiliyetli çırak ustadan usta olurAslan kocayınca tilkinin maskarası olurAnadan olur dadı hamurdan olur mayaKaptanın hüneri dalgalı denizde belli olurMerhametten maraz doğar (hasıl olur)Altmışından sonra zurna öğrenen mezarda çalarBaşak olgunlaştıkça boynunu eğerBirlikten güç doğarEmanetin götü çürüktürYad elde beylik sürmeden yurtta züğürt gezme yeğdirNerede birlik orada dirlikEmanetin canı gözünde olurEmanetin canı kıçında olurSakin cahil asi alimden yeğdirGarip itin kuyruğu bacağı arasında gerek (olur)İyi insan lafının (sözünün) üstüne gelirÇöreğin büyüğü hamurun çoğundan olurVarsa (var mı) pulun herkes kulun yoksa (yok mu) pulun dardır yolunGavurun ekmeğini yiyen gavurun kılıcını çalarKurtlu baklanın kör alıcısı olurAlimden zalim zaliminden alim doğarEğitim özgürlüğe götürürSöylesem söz olur söylemesem dertAta et ite ot verilmezKes parmağını çık pazara ilaç buyuran çok olurGidilmeyen yer senin olmazBuğdayı taşlı yerden kızı kardaşlı yerdenEsrik devenin çulu eğri olurBorca içen iki kez sarhoş olurArpayı taşlı yerden kızı kardaşlı yerdenMalını iyi sakla komşunu hırsız etmeSu aka aka yolunu bulurErken kalktım işime şeker kattım aşımaTavuğun sadakası yumurtaDostluk okkayla alışveriş dirhemleSütlüyü sürüden çıkarmazlarSayılı koyunu kurt kapmazBorçlunun döşeği ateşten olurŞubatın sonundan martın onundan korkOlmaz olmaz deme olmaz olmazMalına sahip olda hırsızı günaha sokmaBorca içen iki kere sarhoş olurTerzi kendi söküğünü dikemezÇalışmak ibadetin yarısıdırTarlayı taşlı yerden kızı kardeşli yerden almalıEl yarası onulur (geçer iyi olur) dil yarası onulmaz (iyi olmaz)Veresiye şarap içen iki kere sarhoş olurTaze bardağın suyu soğuk olurSu akar yatağını bulurSu aka aka yatağını bulurBorca şarap içen iki kez sarhoş olurBez alırsan mısır dan kız alırsan asildenSözü tok olanın kalbi pak olurBekarlık maskaralıkMart kuruluk nisan yağmurlukTarlayı taşlı kızı kardaşlı yerden alacaksınBostana dadanan eşeğin kuyruğu kulağı kısa olurAy var yılı besler yıl var ayı beslemezBorca şarap içen iki kere sarhoş olurAttığı taş ürküttüğü kurbağaya değmediHer firavun un bir musa sı olurSoydur çekerBaş başa bağlı başda yasayaBin işit bir söyleGece yağar gündüz açar yıl düzgünlüğü erkek söyler kadın susar ev düzgünlüğüAşığın gözü kör olurAhmak (şaşkın) misafir ev sahibini ağırlarKervan ters dönerse topal eşek baş olurKancık yalanmazsa erkek dolanmazKişinin kendine ettiğini başka hiç kimse edemezYırtılan deli ahmet in yakasıKaş çatmakla çatık kaşlı olunmazAkçanın iyisi kesede duran bahçanın (bahçenin) iyisi eve yakın olanZararın neresinden dönsen kardırKork aprilin beşinden öküzü ayırır eşindenYumurtlayan tavuk bağırgan olurHerkesin hamuru ekmeğine göredirAt karnından yiğit burnundan bellidirBaş başa bağlı başda padişahaBaş sağ olursa börk çok olurRamazanda yalan söyleyenin bayramda yüzü kara olurBir felaket bin nasihatten yeğdirİven kız ere varmaz varsada baht bulmazBekarlık maskaralıktırKelle sağ olsunda külah bulunurGidilmeyen yer senin değildir (olmaz)Armut ağacından uzak düşmezSayılı günler (gün) tez (çabuk) geçerMeyve ağacından uzak düşmezTerazi var tartı var her şeyin bir vakti varBir korkak bir orduyu bozarNerede hareket orada bereketEski diye atma kürkünü gerek olur bürünürsün bir günüAna kızına taht kurar kız bahtı kocada ararRamazanda oruç yiyenin bayramda yüzü kara olurAğası güçlü olanın kulu suçlu olurÇocuğun bulunduğu yerde kov (dedikodu gıybet) olmazArtık mal göz çıkarmazOtuz iki dişten çıkan otuz iki mahalleye yayılırAba vakti aba yaba vakti yaba alan yanılmazSanatını hor gören boğazına torba takarYoksul ala ata binse selam almazAyyar tilki art ayağında tutulurEl el üstünde olur ev ev üstünde olmazKöpekle yatan pire ile kalkarBaşına gelen başmakçıİki aslan bir posta sığmazSerçeye çubuk beredirAtlar tepişirken arada eşekler ezilirMazlumun ahı yerde kalmazPahalı alan aldanmazEvlenenle ev alana Allah yardım ederDeve ölürse eşeğe yük olurAdam adama her daim gerek olurDağ ne kadar ulu olsada bir kenarı yol olurGizlide gebe kalan aşikarede doğururKörden gözlü topaldan ayaklı deliden deliBir söyle on dinleCanı yanan eşek attan yürük olur (canı acıyan eşek atı geçer)Sitte i sevir her saati bir devirTok iken yemek yiyen mezarını dişiyle kazarOrtak gemisi yürümüş elti gemisi yürümemişYardımcısı yar olanın sabahına dünya dar olurPahalıya alan ucuza alırAcemi marangozun talaşı tahtasından çok olurUtanma pazar mideyi bozarPerşembe günü yalan söyleyenin cuma günü yüzü kara çıkarAltın eşin gümüş eşiğe muhtaç olurKişinin başına gelen kendi ağzından çıkandırYazın eli yaş olanın kışın ağzı yaş olurAcelede nedamet teennide selamet vardırDünya iki kapılı handırAllah verirse el getirir sel getirir yel getirirAltın eşik ağaç eşiğe muhtaç olurArayan bulur inleyen ölürDemiri nem insanı gam çürütürAç dışarı çıplak içeri kaçarAdamın eti yenmez derisi giyilmez tatlı dilinden başka nesi var?Ismarlama dua kabul olmazIsmarlama hac kabul olmazAlmayacağın hayvanın kuyruğunu tutmaİyi iş altı ayda çıkarIrmağın kenarına çeşme yapılmazIrmak kenarında çeşme yapılmazAllah uçamayan kuşu için alçak dal yaratırMeyhanecinin yüzünü bayram topu güldürürKötü ev sahibi kiracıyı ev sahibi yaparİki kere iki dört ederAcı çekmeyen olgun insan olamazKorku dağları bekletir (aşırır)Kötü söz sahibini belaya uğratırHaramzade pazar bozar helalzade pazar yaparYar beni ansın bir koz ile oda çürük çıksınEv devdirHer gün gezen kırda bir gün uğrar kurdaSöz söylerken işi bırak laf olur sözle biteceği yazıya dökme geç olurKöpek sahibini ısırmazAcındırırsan arsız acıktırırsan hırsız olurAcındırırsan arsız olur acıkdırırsan hırsız olurAdam adama her daim muhtaçGündüz yağar gece açar yıl bozgunluğu kadın söyler erkek susar ev bozgunluğuIsmarlama dua kabul edilmezIsmarlama hac kabul olunmazTembel eşeğin yükü ağır olurSöz var gelir geçer söz var deler geçerAçın gözü ekmek teknesinde olurEşeği sahibinin dediği yere bağlada varsın kurt yesinÇocuğun bulunduğu yerde gıybet olmazBoş başağın başı dik olurÇocuğun bulunduğu yerde dedikodu (gıybet) olmazŞeytanla kabak ekenin kabak başına patlarPara ile dağlar gülistan olurOlacakla öleceğe çare yokturSofrada elini mecliste dilini kısa tutAk şeker kara şeker bir damar soya çekerAtın ölümü ite bayram olurBirlik olmadan dirlik olmazİşkilli büzük (tavuk) dingilderİtin gönlüne kalsa günde bir leş yerSabırla koruk helva olur dut yaprağı ipekZenginin gönlü olasıya fakirin canı çıkarIsmarlama dua satın alınmazZelzeleyi gören yangına razı olurZenginin gönlü oluncaya kadar fakirin canı çıkarMuhabbet iki baştan olurAdam yenilmekle marifetli olur yanılmakla alimAk göt geçit başında belli olurKişinin çektiği dili belasıdırGafil kuşun avcısı çok olurAdam adama gerek olur iki serçeden börek olurDoğru söz acı olurEv deliği dev deliğiSarığı sarar sarar ulamı yetiştiği yere sokarsınAğacın kalitesi özünden insanın kalitesi sözünden belli olurTemiz çevre istiyorsan önce kendi kapının önünü süpürAdam adama her zaman gerek olur iki serçeden börek olurBuğday başak verince orak kıymete binerYıkılan ağaca balta vuran çok olurÖlüsü olan bir gün ağlar delisi olan her gün ağlarKarpuz kabuğunu görmeden denize girmeHak söz acı olurHırsız evden olursa bulunması müşkül olurİşleyen demir paslanmazMart ayı dert ayıAlimin yanında dilini zenginin yanında keseni tutArı gibi eri olanın dağ kadar yeri olurAsil ile taş taşı soysuz ile yeme aşıTaş düştüğü yerde kalırKülhancının beyliği hamamcılık demişlerEşeğe rakı içirmişler çulunu bahşiş vermişKısmetinde ne varsa kaşığına o çıkarCahilin dostluğundan alimin düşmanlığı iyidirAğrısız baş mezarda olurAtın ölümü itin bayramıdırElti eltiden kaçar görümceler bayrak açarEv eksiği dev eksiği ev deliği dev deliğiTaş düştüğü yerinde kalırDağ dumansız insan hatasız olmazKızı gönlüne (keyfine) bırakırsan ya davulcuya varır ya zurnacıyaTaş düştüğü yerinde ağırdırÇalışan demir ışıldarİşleyen demir parıldarAlmayacağın hayvanı kuyruğundan tutmaÇok (fazla) naz aşık usandırırÖtleğenin baylığı böğürtlenin vakti geçinceye kadardırEşeğe marifetini göster demişler yıkılıp ağnamışEtme bulursun inleme ölürsünEv dediğin evrendir ucu dönmez kervandırKul darda kalmazsa hızır yetişmezKavak yaprağını tepeden dökerse kış çok olurAğustosta gölge kovan zemheride karnını ovarDara düşmeyene hızır yetişmezHavlamasını bilmeyen zağar kurda yem olurÇocuk seversen beşikte koca seversen döşekteAdamın iyisi iş başında belli olurKötülük her kişinin karı iyilik er kişinin karıÇemkirmesini bilmeyen zağar kurda yem olurAğaca dayanma kurur insana dayanma ölürKul daralmayınca hızır yetişmezİşine hor bakan boynuna torba takarÖnce taam sonra kelamKar ne kadar çok yağsa yaza kalmazBerberin solumazı tellağin söylemezi kahvecinin söylemeziKul bunalmayınca hızır yetişmezNerede birlik orda dirlikAğustosta gölge kovan zemhiride karnını ovarYağ ile yavşan sirke ile tavşanAmca baba yarısıdırKul sıkışmazsa hızır yetişmezAğustosta suya girse balta kesmez buz olurDama çıkan keçinin ağaca çıkan oğlağı olurBir ambar buğdayın örneği bir avuçturPalamut çok biterse kış erken olurEvvela taam sonra kelamKeçi kurttan kurtulsa gergedan olurKör görmez sezerBozacının şahidi şıracı (olur)Herkes kendi ölüsü için ağlarEl(in) yumruğu(nu) yemeyen kendi yumruğunu balyoz sanırmış (zannedermiş)Her gün bir olmazEmanet hayvanın kuskunu yokuşta koparHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odunKurt kocayınca köpeklere maskara olurKomşu kızı almak kalaylı tastan su içmek gibidirDünya ölümlü gün akşamlıKarıncanın yok olma zamanı gelince kanatlanırYerdiğin oğlan (küçük) yer tutarDut yaprağı açtı soyun döktü giyinYol üstüne bostan ekme el için ihtiyarlıkta avrat alma el içinRamazan bereketli aydır ama duvardan giden kılıca sor (demişler)Yol üstüne bostan ekme el için kocalıkta avrat alma el içinAdam yanıla yanıla pehlivan yenile yenileHayır dile komşuna hayır gele başınaTembele bulut bile yük olurEl yarası iyi olur dil yarası iyi olmazAdamın ahmağı malını överİyi kadının kocası cübbesinden belli olurGün güne uymazDuvara dayanma yıkılır insana güvenme ölürTembele bulut dahi yük olurAdama güvenme ölür ağaca dayanma kururDil epsem (olsa) baş esen (olur)Dokuz keçe su geçe bir deri soğuk geriYağmur tavına ekilen darıdan kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmezArdıcın közü olmaz yalancının sözü olmazPerşembenin gelişi çarşambadan bellidirAğaca dayanma kurur insana güvenme ölürSarımsakda acı amma evde lazım bir dişiDuvara yaslanma yıkılır insana güvenme ölürÖksüz kuzu toklu olmazEmanet eşeğin kuskunu yokuşta koparNiyet hayır akıbet hayır (selamet)Hayvan yularından insan sözünden tutulurBüyük balık küçük balığı yerYoksul ala ata binse selam durmazDenizdeki balığın pazarlığı olmazHaramın temeli olmazAyıdan post düşmandan dost olmazDadandırma kara gelin dadanırsa yine gelirSütle giren huy canla çıkarAbanın kadri yağmurlu günde belli olurDile gelen ele gelirRamazanda yalan söyleyenin (orun yiyenin) bayramda yüzü kara olurAcıyan çok amma ekmek veren yokAz ateş çok odunu yakarVermeyince mabud neylesin sultan mahmudSel ile gelen yel ile giderKasım yüz elli yaz belliSorumluluk insanı eğitirBilmekten değil bilmemekten korkmalıAz ağrıyı aş basar çok ağrıyı iş basarUcuz alan pahalı alırKalın incelene kadar ince süzülürAman diyene kılıç kalkmaz (eğilen baş kesilmez)Sabırla koruk helva olur dut yaprağı atlasÇıkacak kan damarda durmazAk koyunun kara kuzusuda olurPekmez gibi malın olsun Antakya'dan sinek gelirVermeyince mabut neylesin sultan mahmutAğası güçlü olanın kulu asi olurAç tavuk (düşünde) kendini buğday (arpa darı) ambarında sanır (görür)Çocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmazErken öten horozun başını keserlerBaz bazla kaz kazla kel tavuk topal horozlaÇok naz aşık usandırırEl yumruğunu yemeyen kendi yumruğunu balyoz sanırUrbası yaldırar karnı gıldırarBaşına gelen başmakçıdırAğrısız baş mezarda gerek (olur)Boşboğazı cehenneme atmışlar odun yaş (az) diye bağırmışBir cahilin dostu olmaktansa bir alimin düşmanı olman daha iyidirTop otu beylikten olunca güllesi Bağdat'a giderAkıllının düşmanlığı cahilin dostluğundan hayırlıdırAnadan olur daya hamurdan olur mayaVermemiş mabut neylesin sultan mahmutKısmetinde ne varsa kaşığında o çıkarNe katarsan aşına o gelir kaşığınaEl yumruğu yemeyen kendini kahraman sanırKötü komşu insanı (adamı) hacet sahibi ederBir delinin kuyuya attığı taşı kırk akıllı çıkaramazAkmasada damlarAkça akıl öğretir don yürüyüş öğretirAğır basan hafif kalkarEkmeğin büyüğü hamurun çoğundan olurAğır basar hafif kalkarAzıcık ağrıyı aş çokçasını iş bastırırİşleyen demir pas tutmazAkçe sayış don yürüyüş öğretirAkçe akıl öğretir don yürüyüş öğretirAkça sayış don yürüyüş öğretirErken öten horozun başını koparırlarHelalzade barıştırır haramzade karıştırırÖlüm gelmiş bu cane baş ağrısı bahaneÇanağına ne doğrarsan kaşığına o gelirSu akar yolunu bulurKapıyı kırarsan odun çok olurKalendere kış olur demişler titremeye durmuşuz demişAkı karası geçitte belli olurHayvan yularından insan ikrarından tutulurEğreti kuyruk tez koparKaza geliyorum demezElin yumruğunu yemeyen kendi yumruğunu balyoz zannedermişErken evlenen döl alır erken kalkan yol alırKedinin kabahatini önüne koyarlar öyle döverlerKırılan kalp kolay kolay onarılmazEşeğin ölümü köpeğe düğündürÇanağına ne doğrarsan kaşığında o çıkarAkan su pislik tutmazAptala malum olurAslan yattığı yerden belli olurDeniz dalgasız olmaz gönül sevdasız olmazErken çıkan yol alır er evlenen döl alırAcele gitme belaya yetişirsin yavaş gitme bela sana yetişirİnsan eşek olunca semer vuran çok olurEceli gelen köpek cami duvarına siyerBuğday başak verince orak pahaya çıkar (kıymete biner)Sabreyle işine hayır gelsin başınaKöre şimdi gece. demişler ne zaman gündüzdü? demişBin dost az bir düşman fazlaEl yumruğunu yemeyen kendi yumruğunu değirmen taşı sanırMart yağar nisan övünür nisan yağar insan övünürSelam kelamdan öncedir (önce gelir)Her sakaldan bir tel çekseler köseye sakal olurElbette olur ev yıkanın hanesi viranSofrada elini dernekte dilini sıkı tutAkar su yosun tutmazEtme bulma dünyasıYiğit meydanda belli olurAnasına bak kızını al tarağına bak bezini alAnasına bak kızını al kıyısına bak bezini alDereyi görmeden paçayı sıvamaAcemi nalbant gavur eşeğinde usta olurKurt kocayınca köpeklerin maskarası olurNe her söze kulak ver ne her kulağa sözBenzeye benzeye yaz benzeye benzeye kış olurFukaranın tavuğu zenginin atı kıymetli olurAkılsız adam değirmene yoğurt öğütmeye giderÜçlenmemiş eken olmamış biçerAcemi nalbant ahmak eşeğinde usta olurYatar aslandan gezen tilki iyidirKoyunun bulunmadığı yerde keçiye abdulrahman çelebi derlerAt ver hasım ol kız ver hısım olBekar olana karı boşamak kolay olurKancık yalanmadan erkek dolanmazYoğun incelene kadar ince süzülürAda bana adayım sanaDünya sefası kanaatten ibarettirUcuzdur vardır bir illeti pahalıdır vardır bir hikmetiAlıcı kuşun ömrü az olurKağnı devrilince yol gösteren çok olurKoyma akıl akıl olmazYazın gölge kovan kışın karın ovarÇekişmeden pekişilmezHelale cömertlik olmazŞahin ile deve avlanmazGidipde gelmemek gelipde görmemek (bulmamak) varMartta tezek kuruya nisanda seller yürüyeTan yeri ağarınca hırsızın gözü kararırUcuna bak bezini al anasına bak kızını alBeylik fırın has çıkarırEşeğe cilve yap demişler çifte atmışYarası olan gocunurAbdalın karnı doyunca gözü yolda olurMazlumun ahı indirir şahıYatar aslandan gezen tilki yeğdirSenden devletli ile ortak olmaÇok kucaklayan az düşürürÇobanın yağı çok olursa çarığına sürerO hacı bu hacı kim olacak boyacı?Kara gün kararıp kalmazHer şeyin yokluğu yoklukturYatar arslandan gezen tilki yeğdirYatan arslandan gezen tilki yeğdirSütten ağzı yanan ayranı üfleyerek içerBin nasihatten bir musibet yeğdirBin nasihatten bir musibet evladırGün bugündürYoldan (yol ile) giden yorulmazZiyan olan koyunun kuyruğu yağlı olurAkçesi ucuz olanın kendisi kıymetli olurBalcının var bal tası oduncunun var baltasıAy var yılı besler yıl var ayı beslerİnek gibi süt vermeyen öküz gibi kutan sürerİp kırıldığı (koptuğu) yerden ulanır (bağlanır)Vakitsiz açan gül erken solarMal istersen bedeninden evlat istersen belindenZengine varıpda pabuç çevireceğine fakire varda dümen çevirZengine varıpda pabuç çevireceğine fakire varda dömen çevirSütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yerZaman para kadar değerlidirGelen kısmetiyle gelirDüş uykudan sonra gelirKimi yer kimi bakar kıyamet ondan koparAtın iyisi arkadan gelmezAğlar gözden sahte sözden kendini sakınVakitsiz açılan gül çabuk solarVakitsiz açılan gül erken solarSen zot ben zot ata kim vere otMermer iyi taştan iyilik iki baştanVakitsiz açan gül çabuk solarKısa günün karı az olurNasipten öteye yol yokKısmet gökten zembille inmezGüzel bürünür çirkin görünürİki gönül bir olunca samanlık seyran olurBıçağı kestiren kendi yüzü suyu insanı sevdiren kendi huyuHerkes ne ederse kendine ederAz ateş çok odun yakarAtanın (babanın) sanatı oğula mirastırİmam osurursa cemaat sıçarYüzü güzel olanın huyu (da) güzel olurOrtak atın beli sakat olurBostan yeşil (gök) iken pazarlığa oturulmazAy ışığında ceviz silkilmezÖfkeyle kalkan zararla (ziyanla) otururVakitsiz açan gül tez solarVakitsiz açılan gül tez solarYeni testi suyu soğuk tutarVaktinden evvel açan gül tez solarEl yumruğunu yemeyen kendi yumruğunu bozdoğan armudu sanırYılanın sevmediği ot deliğinin ağzında biterHerkesin ettiği yoluna gelirCanı yanan eşek attan yüğrük olurBekar gözü kör gözüAn beni bir kozla oda çürük çıksınTemiz iş altı ayda çıkarİyilik yazıda (yerde) kalmazİki kaptan bir gemiyi batırırKaderde ne varsa o olurŞehirliyi ad yıkar köylüyü inatKıbleden geldi kışımız Allah'a kaldı işimizAkıllıyı arkada tutma akılsızı kılavuz etmeSevgi geçer yalan olur sonra sokar yılan olurHer işin başı sağlıkAlmadığın hayvanın kuyruğunu tutmaYırtıcı (alıcı) kuşun ömrü az olurDoğru söyleyenin tepesi delik olurEğretinin canı berk olurTaş düştüğü yerde ağırdırSıçana rakı içirmişler kediye meydan okumuşDüşünen insan özgür insandırBaş dille tartılırDevamlı akan su yatağını ve kendini temiz tutarGeçmişe mazi yenmişe kuzu derlerMisafir bereketi ile gelirSıtma ben tuttuğumu kırk yıl sonra tanırım demişMiyancının kesesi bol olurÇalışanın yatanda hakkı vardırSıçan geçer yol olurCaminin mumunu yiyen kedinin gözü kör olurÇok söyleyen çok yanılırGavurun tembeli keşiş Müslümanın tembeli derviş olurAdam olacak çocuk bokundan belli olurDuvarı nem insanı gam yıkarDilenci bir olsa şekerle beslenirAyın on beşi karanlık on beşi aydınlıktırDağ başı dumansız olmazAkıllıyı arkada tutma akılsızı klavuz etmeGönlün yazı var kışı varAğaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olurEve konuk gelse uğurda gelirYağmurda düşmanın koyunu dostun atı satılsınŞakanın sonu kakadırBaşa gelecek bir şey varsa mutlaka olurAğustosta gölge kovan zemheride karnın ovarHer zaman çiğdem çıkmaz bazende küsküç kırılırBuğday başak verince orak pahaya çıkarAvrat var ev yapar avrat var ev yakarÖlümü gören hastalığa razı olurKırk yıllık kani olur mu yaniAkıl veren çok para veren yokLodosun gözü yaşlı olurKedinin boynuna ciğer asılmazDünyanın ucu uzundurAkıl veren çok ekmek veren yokAt bir dizginde öküz bir çizide belli olurYılan kendi eğriliğine bakmazda devenin boynu eğri. derGözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulmazKızı keyfine bırakırsan ya davulcuya kaçar ya zurnacıyaAraba devrildikten sonra yol gösteren çok olurİncir babadan zeytin dededenKızı keyfine bırakırsan ya davulcuya varır ya zurnacıyaDerviş tekkede hacı Mekke'de bulunurAzı karar çoğu zararKeçi nereye çıkarsa oğlağıda oraya çıkarHasta yatan ölmez eceli yeten ölürKazan kazana kara demişTeker kırılınca yol gösteren çok olurBitli (kurtlu çürük) baklanın kör alıcısı olurPazar körsüz kalmazHer sakallıyı baban mı sanırsın?Teker kırıldıktan sonra yol gösteren çok olurYumuşak huylu atın tekmesi yavuz olurKızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya kaçar ya zurnacıyaİşini bilmeyen kasap ne bıçak kor ne masatNe doğrarsan aşına o çıkar karşınaÖrtük pazar ara bozarSarımsağı gelin etmişler kırk gün kokusu çıkmamışYiğit ekmeğiyle yiğit beslenirAğaç düşsede yakınına yaslanırBir deli kuyuya bir taş atmış kırk akıllı çıkaramamışÇift edersen bağlanırsın bağ edersen eğlenirsinAkşamın hayrından sabahın şerri iyidirAy buluttan çıksında gör ayva tüyünü atsında görAlim ile düşüp kalkan alim olurEmanet hayvanın paldımı yokuşta koparMeyve ağacını taşlarlarGül dalından odun beslemeden kadın olmazBüyük başın derdi büyük olurMeyve veren ağacı taşlarlarAdam iş başında belli olurAzıcık aşım kaygısız (ağrısız) başımKimse kimsenin çukurunu doldurmazHer şeyin bir vakti var horoz bile vaktinde öterOt kökü üstünde biterVar eli titremezArtmazsa yetmez yetmezse artmazÖğüt veren çok olur ama ekmek veren olmazGecenin hayrından gündüzün şerri iyidirÇarık çarıkla sarık sarıklaDevletli gözü perdeli olurAt ölür itlere bayram olurYenenle yanana ne dayanırÇalışan kazanır elması kızarırKabiliyetli çırak ustayı geçerAdama dayanma ölür ağaca dayanma kururErkek arslan dişisinden kuvvet alırDüğün el ile harman yel ile (olur)Komşu hakkı Allahtanrıhakkıdırİşten artmaz dişten artarİt ite buyurur itde kuyruğunaAceleyle giden yolda kalırÇubuk kırılır çıt der kütük kırılır küt derAcele giden yolda kalırKörler memleketinde şaşılar padişah olurBana benden olur her ne olursa başım rahat bulur dilim durursaMeyveli ağaca taş atan çok olurBana benden her ne olursa başım rahat bulur dilim susarsaAç koyma hırsız edersin çok söyleme arsız edersinArşın malı kantar ile satılmazAtımın anlı sakar lakabını ele takarİşleyen demir ışıldar (pas tutmaz)Ek tohumun hasını çekme yiyecek yasınıHer çok azdan olurSarı öküzün yanında duran ya huyundan ya tüyünden kaparGüvenme dayına azık al yanınaEmanet eşeğin paldımı yokuşta koparDemir nemden insan gamdan çürürZararın neresinden dönülse (dönersen dönsen) kardırAç koyma hırsız edersin çok söyleme yüzsüz edersinGece işi kör işiAkılsız başın zahmetini ayaklar çekerAceleyle yürüyen yolda kalırYüksek dağın başı dumanlı olurHerkesin delisi evinde derdi karnındaMecliste ilk seferde dilini kısa tutSanat altın bileziktirZararın neresinden dönersen kardırAç bırakma hırsız edersin çok söyleme arsız edersinKepenek altında er yatarAllah uçamayan kuşa alçacık dal verirDavacın kadı olursa yardımcın Allah olurAbdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar gah gerisineYirmi yılda başa gelmeyen yirmi saniyede gelirZürefanın düşkünü beyaz giyer kış günüAkılsız başın derdini ayaklar çekerAç bırakma hırsız edersin çok söyleme yüzsüz edersinHer şey olacağına varırAğacın kurdu içinde olurKişiyi vezir edende karısı rezil edendeÜç elli yaz belliAç karın katık istemez uyku yastık istemezBir anaya bir kız bir kafaya bir gözDeveyi yük değil zelber yıkarMescide gerek olan meyhaneye haramdırKel ölür sırma saçlı olur kör ölür badem gözlü olurKul sıkılmayınca hızır yetişmezDağ yürümezse abdal yürürGecenin hayrından gündüzün şerri yeğdirKervan yolda düzelirHoroz ölür gözü çöplükte kalırTekerlek kırıldıktan sonra yol gösteren çok olurYar yıkıldığı gün tozarSenden zengin ile ortak olmaUna dökülen yağın zararı yokVarsa pulun herkes kulun yoksa pulun dardır yolunAslan yatağından şahan oturağından belli olurHırsızlığıda öğren başucunda dursunAç ölmez gözü kararır susuz ölmez benzi sararırUcuz alan pahalı alır (pahalı alan aldanmaz)Dostun iyisi kara günde belli olurAllah dokuzda verdiğini sekizde almazBalık baştan kokarAkıllı köprüyü arayana dek deli suyu geçerHorozu çok olan köyün sabahı geç olurİnsanın eti yenmez derisi giyilmez tatlı dilinden başka nesi var?Analı kuzu kınalı kuzuMeramın elinden bir şey kurtulmazAbdal tekkede hacı Mekke'de bulunurAkıl kişiye sermayedirÇağrılmayan yere çörekçi ile börekçi giderİki kişi dinden olursa bir kişi candan olurKızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya varır ya zurnacıyaSormak ayıp değil sormamak (bilmemek) ayıpEmanet eşeğin haltonu gevşek olurZenginin iki dünyasıda mamurdurDüşen ağaca balta vuran çok olurGönül verme evliye eve gider unuturDünyayı umutla yemişlerBir uyuz keçi bir sürüyü boklarAlet işler el övünürYırtıcı kuşun ömrü az olurDeliye taş atma başını yararAkıllı köprü arayıncaya kadar deli suyu geçerAtlasa kıl yapışmazGurkun cücüğü güzün sayılırAkıllı gün sayana kadar deli oğlunu evermişAyağın sığmayacağı yere baş sokulmazRüşvet kapıdan girince iman bacadan çıkarRüşvet kapıdan girince iman pencereden çıkarFırsat eldeyken sürün devranıİslamın şartı beş altıncısı insaf demişlerSevip dostuna boşanıp kocana varmaYaşa yaşa gör temaşaKurda neden boynun (ensen) kalın? demişler işimi kendim görürümde ondan demişRüşvet kapıdan girince insaf pencereden çıkarGarip itin kuyruğu götünde olurAğır giden yol alır hızlı giden yolda kalırŞaraptan bozma sirke keskin olurİki karılı bitten iki analı sütten ölürAkılsız kasabın gerisine kaçar masadıAç bırakma hırsız olur çok söyleme arsız olurSabırla koruk helva dut yağrağı atlas olurYarım doktor candan eder yarım imam dinden ederTestiyi kıranda bir suyu getiren deAttan düşene yorgan döşek eşekten düşene kazma kürekBir deli kuyuya bir taş atar kırk akıllı çıkaramazmışAkıllı köprüyü buluncaya kadar deli suyu geçerAkıllı gün sayarken deli oğlunu evermişAkıllı düşünene kadar deli oğlunu evermiş torunu olmuşÇok yaşayan bilmez çok gezen bilirÇok söyleme arsız olur aç koyma hırsız olurKötü komşu insanı hacet sahibi ederArpa samanıyla kömür dumanıylaAğaç kesen baş keserAkıllı köprüyü arayıncaya kadar deli suyu geçerSütsüz koyun meleğen olurYarım hoca dinden yarım hekim candan ederSen ağa ben ağa bu ineği kim sağaKara haber tez duyulurAcele ile yürüyen yolda kalırİçgüveysi iç ağrısıKeçiye içki içirmişler kurdun evini sormuşAdam hacı mı olur ulaşmakla Mekke ye eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?Aç ile eceli gelen söyleşirGarip itin kuyruğu bacağı arasında olurKız evi naz eviEl yarası onulur dil yarası onulmazLaf torbaya girmezHer akla geleni işleme her ağacı taşlamaTilkiye tavuk kebabı yer misin? demişler adamın güleceğini getiriyorsunuz. demişVarsa (var mı) pulun herkes kulun yoksa (yok mu) pulun dardır yolun (paran varsa cümle alem kulun paran yoksa tımarhane yolun)Tilki tilkiliğini bildirinceye kadar post elden giderEşek çamura çökerse sahibinden gayretlisi olmazBugün bana ise yarın sanaGarip itin kuyruğu kıçına kısık olurKanaat tükenmez hazinedirYiğidin sözü demirin kertiğiYerine düşmeyen gelin yerine yerine boyuna düşmeyen esvap sürüne sürüne eskirEşkıyanın düşkünü beyaz giyer kış günüFazla mal göz çıkarmazParalı adamdan dağlar bile korkarAz söyle çok dinleSabrın sonu selamettirÇobansız koyunu kurt kaparSadık dost akrabadan yeğdirKırk yılda bir ölet olur eceli gelen ölürUyuyan fitneyi uyandırmaAllah dağına göre kar verir (verir kışı)Zaman öldürmek en pahalı harcamadırEl yarası geçer dil yarası geçmezBaşak büyüdükçe boynunu eğerAt at oluncaya kadar sahibi mat olurDüşmanına gücenip dostuna darılma (kızma)Nerde birlik orda dirlikBey ardından çomak çalan çok olurAşı pişiren yağ olur gelinin yüzü ağ olurSokma akıl sekiz adım giderYardımcının yardımcısı olurŞimşek çakmadan gök gürlemezEski düşman dost olmaz (olsada dürüst olmaz)Bağlı koyun yerinde otlarSöz ola kese savaşı söz ola kestiren başıDemir nemden insan gamdan çürür (duvarı nem insanı gam yıkar)İsteyenin bir yüzü kara vermeyenin iki yüzü karaAl kibar kızını işlesin bulana bulana al çıtak kızını gezsin eğlene eğleneDoğruluk minarede kalmış onunda içi eğriAslandan korkulur bağlı bile olsaKanaatta izzet tamahda zillet vardırKitapsız büyüyen çocuk susuz büyüyen ağaca benzerYanlış hesap Bağdat'tan dönerAt arıklıkla yiğit gariplikleAtlıya selam kelam eşekliye sonra gine gelemBir yalanı kırk doğruya saklarlarYatan aslandan gezen tilki yeğdirTatlı söz can azığı acı söz baş kazığıİsteyen bir cingen vermeyen iki cingenYörüğün göçü gide gide düzelirKitapsız büyüyen çocuk susuz yetişen ağaca benzerTatlı tatlı yemenin acı acı geğirmesi olurGel denilen yere gitmeye ar eyleme gelme denilen yere gidip yerini dar eylemeBıldırcının beyliği arpa biçilene kadarTarlayı taşlı yerden kızı kardaşlı yerdenAv avlayanın kemer bağlayanınBir söz bin büyüye bedeldirYalancının şahidi şıracı olurÖksüze acıyan çok ama ekmek veren yokBorç uzayınca kalır dert uzayınca alırAydan gelen halı üstüne günde gelen kül üstüneHorozu çok olan köyde sabah geç olurBaş olda eşek başı olİki kişi başında fes yok derse başını yoklaMalın iyisi boğazdan geçerİtle yatan bitle kalkarDüğün olur iki kişiye kaygısı düşer deli komşuyaEşek anıra anıra kurdu buldu derlerArmut dalının dibine düşerBalı dibinden yağı yüzündenAç aç ile yatınca arada dilenci doğarAkşamın hayrından sabahın şerri yeğdirÇoban armağanı çam sakızıBaşa yazılan gelir ebleh tasadan ölürVeresiye şarap içen iki kez sarhoş olurUşağı işe koş sende ardına düşÖfke baldan tatlıdırDeve boynuz ararken kulaktan olmuşKorkunun ecele faydası yokturOğlan doğuran övünsün kız doğuran dövünsünDilim seni dilim dilim dileyim başıma geleni senden bileyimAltı olur yedi olur hep Allah'ın dediği olurMalın iyisi suya yakın daha iyisi eve yakınAğustosta yatanı zemheride büğelek tutarYerinden oynayan yetmiş kazaya uğrar en küçüğü ölümAbdestsiz sofuya namaz mı dayanır?Ak gün ağartır kara gün karartırAdam adama her daim muhtaç (gerek olur)Bol bol yiyen bel bel bakarKadın kocasını isterse vezir isterse rezil ederİyilik yap denize at balık bilmezse halik bilirEcel geldi cihane baş ağrısı bahaneSorma kişinin aslını sohbetinden bellidirSaçın ak mı kara mı önüne düşünce görürsünGün doğmadan neler doğarBir koyundan iki post çıkmazRüşvet kapıdan girince insaf bacadan çıkarTan gelsin hayrı beraber gelsinSağır bir kocayla kör bir kadın mutlu bir çifttirAraba devrilince yol gösteren çok olurOğlum deli malı neylesin oğlum akıllı malı neylesinHile ile iş gören mihnet ile can verirEceli gelen fare kedi taşağı kaşırParan varsa cümle alem kulun paran yoksa tımarhane yolunSu testisi su yolunda kırılırAç kurt aslana saldırırSoğuk kırk kat keçe ben ondan geçe bir kat deri ben ondan geri demişAceleci sinek süte düşerSen işlersen mal işler insan öyle genişlerAlçak eşek binmeye kolay öksüz çocuk dövmeye kolayHastalık sağlık bizim içinFazla aş ya karın ağrıtır ya başNerde hareket orda bereketBaba ekmeği zindan ekmeği koca ekmeği meydan ekmeğiÖnce düşün sonra söyleSarhoştan deli bile korkarHızlı koşan (giden) atın boku seyrek düşer (olur)Bal olan yerde sinekde olurAkan su yosun tutmazİki dinle bir söyleYağ yiyen köpek tüyünden bellidirAlmadığın hayvanı kuyruğundan tutmaKılıcı eline alan kılıcı ile ölürMeyve veren ağaç taşlanırVardı bağım malım gelirdi kardeşlerim tükendi yağım balım gelmiyor kardeşlerimAcı acıyı bastırır su sancıyıNe karanlıkta yat ne kara düş görParam seni vereyimde mi düşman olayım vermeyeyimde mi düşman olayım? vermeyeyimde düşman olayımAkılsız köpeği yol kocatırDevenin derisi eşeğe yük olurKanı kanla yumazlar kanı su ile yurlarZenginin malı fakirin dölü kıymetli olurBinicinin sağı solu olmazTerziye dinlen. demişler ayağa kalkmışAkar su pislik tutmazAçılan solar ağlayan gülerIsmarlama hac hac olmazGözden ırak olan gönüldende ırak olurMisafir misafiri istemez ev sahibi ikisini deAzıksız yola çıkanın iki gözü el torbasında olurBir söyle iki dinleÇok bilen çok yanılırBey aşı borç düğün aşı ödünçUtanma pazar dostluğu bozarDoğuran avrat azrail i yenmişÇıra dibi karanlık olurAdamın kötüsü olmaz meğer züğürt olaKuru laf karın doyurmazAdam ahbabından bellidirBorçlunun yalımı alçak olurAç aman bilmez çocuk zaman bilmezAvrat var ev yapar avrat var ev yıkarEğilen baş kesilmezAyırıcı gelmiş seçici gelmiş. orta yere sıçıcı gelmişHırsızlık bir ekmekten kahpelik bir öpmektenYaş yetmiş iş bitmişAz yiyen az uyur çok yiyen güç uyurCahilin dostluğundan arifin düşmanlığı yeğdirArpacıya borç eden ahırını tez satarAkraba ile ye iç alışveriş etmeAğanın malı çıkar uşağın canıMühür kimde ise süleyman odurAkıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçerAk koyun kara koyun geçit başında belli olurYiğidin yiğide ekmeği ödünç kötüye sadakaAllah isterse bir kulun işini mermere geçirir dişini istemezse işini muhallebi yerken kırar dişiniAcele hareket yalnızca sinek avlamaya yararAkşamın hayrından sabahın şerri yeğdir (iyidir)Deveden büyük fil varAş tuz ile tuz oran ileKomşu kızı almak kalaylı kaptan su içmek gibidirİnsanoğlu çiğ süt emmişKış kış gerek yaz yazHem kız hem baldırı düz hemde ucuz olur mu?Kaçan balık büyük olurÇanağa ne doğrarsan kaşığına o çıkarAz yaşa uz yaşa akıbet gelecek başaDertsiz baş terkide gerekAğanın gözü ata tımardırKurtla ortak olan tilkinin hissesi ya tırnaktır ya bağırsakKörün istediği iki göz biri ela biri bozBalık ağa girdikten sonra aklı başına gelirBir göz ağlarken öbür göz gülmezAdemoğlu (insanoğlu) çiğ süt emmiştirKarga kekliği taklit edeyim demiş kendi yürüyüşünü şaşırmışTabancanın dolusu bir kişiyi korkutur boşu kırk kişiyiAl elmaya taş atan çok olurAyağa değmedik taş olmaz başa gelmedik iş olmazBalta sapını kesmezAğaran baş ağlayan göz gizlenmezİşleyen demir ışıldarİki çıplak bir hamama yakışırBekarın parasını it yer yakasını bitRamazanda yalan söyleyenin (oruç yiyenin) bayramda yüzü kara olurYenecek aş buğundan belli olurAraba devrilince (teker kırılınca) yol gösteren çok olurSinek küçüktür ama mide bulandırırGülme komşuna gelir başınaGönlün sevdiği ya kürklü olur ya kepenekliKurt kocayınca köpeğin maskarası olurÖfkeyle kalkan zararla otururBorç iyi güne kalmazKuru gayret çarık eskitirAba vakti yaba yaba vakti abaFırıncının çocuğu aç dolaşırmışAttığın taş ürküttüğün kuşa değmezRüzgara tüküren kendi yüzüne tükürürYazın yanmayan kışın ısınmazAkraba gelmeye gelmeye düşman oldu düşman gele gele akraba olduFısıltı ev yıkarAkraba gelmeye gelmeye yad olur yad gele gele akrabaGüzele bakmak sevaptırBüyük lokma ye ama büyük söz söylemeDost dostun ayıbını yüzüne söylerGüzellerin talihi çirkin olurÜşüntü köpek mandayı paralarAtanın sanatı oğula mirastırYüz yüzden utanırCin tutana bir muska yeterMartta yağmaz nisanda dinmezse sabanlar altın olurSen kazanda düşmana kalsınAkılsız başın cezasını ayaklar çekerKurt dumanlı havayı severGüvenme dostuna saman doldurur postunaMisafir kısmeti ile gelirAkıl olmayınca ne yapsın sakal?Baba eder oğul öderAltın eşik gümüş eşiğe muhtaç olurİki dinle (bin işit) bir söyleTaşa çıkan keçinin ağaca çıkan oğlağı olurŞeytanla ortak buğday eken samanını alırİp inceldiği yerden koparMeyveli ağacı taşlarlarRüzgar eken fırtına biçerGüvenme varlığa düşersin darlığaCanı yanan eşek attan yürük olurSahipsiz kapı anahtarsız açılırAkıl yiğide sermayedirAyağını sıcak tut başını serin gönlünü ferah tut düşünme derinAdı çıkmış dokuza inmez sekizeTuz ekmek hakkını bilmeyen kör olurZor oyunu bozarBaş başa bağlı başda şeriataAşk olmayınca meşk olmazAşığın gözü kördürŞöhret felakettirBorçtan korkan kapısını büyük açmazBir musibet bin nasihatten iyidirAcar tazı çulluda belli olur çulsuz daGençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir (anlaşılır)Tebdil i mekanda ferahlık vardırRüzgarın önüne düşmeyen yorulurKimse kendi memleketinde peygamber olmazGönül bir sırça saraydır kırılırsa yapılmazBoş gezmekten bedava çalışmak yeğdirAttan düşen ölmez eşekten düşen ölürÇağrılan yere erinme çağrılmayan yere görünmeTarlanın iyisi suya yakın daha iyisi eve yakınİyilik eden iyilik bulurSaç kıvamını bulur hamur tükenir yaş kıvamını bulur ömür tükenirEl ağzına bakan karısını tez boşarGüzele kırk günde doyulur iyi huyluya kırk yılda doyulmazYavaş atın çiftesi pek olurMal canı kazanmaz can malı kazanırEskisi olmayanın yenisi olmazÜzümün çöpü var armudun sapıNe doğrarsan aşına o çıkar kaşığınaSakla samanı gelir zamanıSöyleyenden dinleyen arif gerekAtılan ok geri dönmezErken kalkan yol alır er evlenen döl alırDeli kıza cilve yap demişler oda gitmiş osurmuşÇiftçinin karnını yarmışlar kırk tane gelecek yıl çıkmışKanaat gibi devlet olmazZenginin gönlü olana kadar (olasıya) fakirin canı çıkarBana benden (olur) her ne olursa başım rahat bulur dilim susarsaBin dost az bir düşman çokYaşın yanında kuruda yanarOrtaklık öküzden başlı başına buzağı yeğdirAğır basar yeğni kalkarAt ölür nalı kalır yiğit ölür namı kalırAdam olana bir söz yeterDamlaya damlaya göl olurYarına kalan davadan korkmaAğaca dayanma çürür duvara dayanma yıkılır insana dayanma ölür dayan kul Allah'a dayanAç ne yemez tok ne demezBirlikten kuvvet doğarOğlan babadan öğrenir meclis gezmeyi kız anadan öğrenir sofra yazmayıTarlayı düz al kadını kız alAkıl kişiye (adama) sermayedirÇirkefe taş atma üstüne sıçrarAyı çocuklarını büyütmüş duru su içmeye vakti olmamışHak gelince batıl giderPara iyi bir uşak kötü bir efendidirYerin kulağı varYalancı kim? işittiğini söyleyenAğaç yaprağı ile güzeldir (gürler)Borcun yoksa kefil ol işin yoksa şahit olHasta sağ kalırsa hekime karşı gelirÇok söyleme arsız olur aç koyma hırsız olur (aç bırakma hırsız olur çok söyleme arsız olur)Karıncanın zevali gelince kanatlanırMisafirin umduğu ev sahibine iki öğün olurÇam sakızı çoban armağanıPapaz her gün pilav yemezMal adama hem dost hem düşmandırAbdal abdala çatmayınca kasnak boyuna geçmezSoran yanılmamışHarman yel ile düğün el ile olurBakarsan bağ olur bakmazsan dağ (olur)Türkün aklı sonradan gelirKızını dövmeyen dizini döverAllah sabırlı kulunu severAtına bakan ardına bakmazAltın ateşte insan mihnette belli olurSevda geçer yalan olur sonra sokar yılan olurAlçak yer yiğidi hor gösterirSarışının adı var esmerin tadı varEmanet eşeğin yuları gevşek olurAkan su yosun (pislik) tutmazİti an çomağı hazırlaVur dedik öldürdüDağ dağ üstüne olur ev ev üstüne olmazÖnce iğneyi kendine batır sonra çuvaldızı eleZemheriden sonra ekilen darıdan kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmezYa devlet başa ya kuzgun leşeCan çıkmayınca huy çıkmazCan cümleden aziz(dir)Bez alırsan musul dan kız alırsan asildenİt ürür kervan yürürİş olacağına varırUcuzdur vardır illeti pahalıdır vardır hikmetiMisafirlik üç gündürÇiftçiye yağmur yolcuya kurak cümlenin muradını verecek hakkYe kürküm yeEcel geldi cihana baş ağrısı bahaneMalım seni vereyimde mi kötü olayım vermeyeyimde mi kötü olayım?Acındırırsan arsız olur acıktırırsan hırsız olurLokma çiğnenmeden yutulmazHer yerde okka dört yüz dirhemAlışmış kudurmuştan beterdirAçın karnı doyar gözü doymazBoktur kokar huydur çekerKomşuda pişer bizede düşerIrmak kenarına çeşme yapılmazGüvenme dayına ekmek al yanınaAz menfaat çok zarara mal olurSöz var dağa çıkarır söz var dağdan indirirDüşmez kalkmaz bir AllahKul sıkışmayınca hızır yetişmezMartta yağmasın nisanda dinmesinMisafir üç gün misafirdirİyi dost kara günde belli olurYalancının mumu yatsıya kadar yanarTarlaya saban sürüye çobanAcele bir ağaçtır meyvesi pişmanlıkUstanın çekici bin altınKimse bilmez kim kazana kim yiyeAcele giden ecele giderBiri yer biri bakar kıyamet ondan koparSöz var iş bitirir söz var baş yitirirYağ yiyen köpek tüyünden belli olurBüyük lokma ye(de) büyük söz söylemeAkıl para ile satılmazSabahtan karnını doyuran küçükken evlenen aldanmamışYüz verme arsız olur az verme hırsız olurFakiri dövme üstünü yırtMart kapıdan baktırır kazma kürek yaktırırYuvayı yapan dişi kuşturDost kara günde belli olurOlacakla öleceğe çare bulunmazYavaş (yumuşak) huylu atın çiftesi pek (yavuz) olurAcele yürüyen yolda kalırYaş kesen baş keserBakarsan bağ bakmazsan dağ olurEden bulur inleyen ölürYazın başı pişenin kışın aşı pişerEceli gelen köpek cami duvarına işerZenginlikle sıcaktan zarar gelmezAslını inkar edenin nesli gevşek olurBal bal demekle ağız tatlanmazAnasına bak kızını al kenarına bak bezini alKimi köprü bulamaz geçmeye kimi su bulamaz içmeyeBal tutan parmağını yalarAdamın iyisi alışverişte belli olurVakit nakittirBir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarırAz veren candan çok veren maldanAdamın bahtı kızına çeyiz olurmuşAcele işe şeytan karışırAlma mazlumun ahını çıkar aheste ahesteAbdala malum olurYarım hekim candan eder yarım hoca dinden ederAç doymam tok acıkmam sanırAç gözünü açarlar gözünüAnlayana sivri sinek saz anlamayana davul zurna azAt ölür meydan kalır yiğit ölür şan kalırAz kazanan çok kazanır çok kazanan hiç kazanırAkraba (dost) ile ye iç alışveriş etmeVakitsiz öten horozun başını keserlerAk akçe kara gün içindirAt yiğidin yoldaşıdırDoğru bilinmeyince eğri bilinmezŞöhret afettirTatlı dil yılanı deliğinden çıkarırYarım elma gönül (hatır) almaAcıkan doymam (sanır) susayan kanmam sanırAbdal ata binince bey oldum sanır şalgam aşa girince yağ oldum sanırYazın gölge hoş kışın çuval boş