Sahip ile ilgili atasözleri Atasözü Arama Döner taşım yok öter kuşum yokİnsan (adam) kıymetini insan (adam) bilirGüzel nerede kavga andaAltının kıymetini (kadrini) sarraf bilirAz olsun uz (öz) olsunBir kızı bin kişi ister ama bir kişi alırBir kızı bin kişi isterde bir kişi alırAr kadar eri olanın dağ kadar yeri olurYel kayadan ne koparır (alır anlar aparır)Mahkeme kadıya mülk değildir (olamaz)Köpeğe gem vurma kendini at sanırAç koynunda azık durmazYüzü benek içi tezekAçgözlünün karnı doymazDamdan düşen damdan düşenin halinden (halini) bilirDirlik nerede devlet oradaAlçak eşeğe herkes binerŞaire lazım olan bir saz bir sözdürPilav yiyen kaşığı belinde gerekŞaire lazım olan bir söz bir sazdırAkran ile gezmeyenin altın adı pul olurCami ne kadar büyük olsa imam bildiğini okurÖksüzün karnına vurmuşlar arkam! demişDevesi olmayan devlet görmezKomşu darısı iri olurDirlik nerde devlet ordaZüğürt bezirgan eski defterleri karıştırır (yoklar)Keçininde sakalı varMüflis (züğürtleyen) bezirgan (tüccar) eski defterlerini karıştırırSakal keçidede varVermeyince mabut ne yapsın mahmut?Deve yerine deve çökerDerviş dervişi tekkede bulurDemirci yüreği demirden sert gerekAlt değirmen güçlü akarHerkesin yorulduğu yere han yapmazlarYaya atlıya gülmese çatlarGelecek deveden gelen tavuk yeğdirGelin kaynana toprağından yaratılmışHer akıl bir olsa deveyi yeden koyunu güden bulunmazÖksüzün karnına vurmuşlar (öksüzü dövmüşler) vay arkam demişYa sopa yememiş yada sayı saymayı bilmiyorDeve çölde şahin kolda gezerKoç koyundan seçkel gerekBastığın yer bayram olsunDeve büyük ot yer şahin küçük et yerDimyat a pirince giderken eldeki bulgurdan olmakBaşının sağlığı dünyanın varlığıAdam eşeğinden kadın döşeğinden belli olurDevesi olanın kapısı büyük olurDevesi olanın kapısı yüksek olurDimyat a pirince giderken evdeki bulgurdan olmakTosya ya pirince giderken eldeki bulgurdan olmakTosya ya pirince giderken evdeki bulgurdan olmakEldeki bir kuş daldaki iki kuştan iyidirZengin deveye binmiş kadem ola demişler fukara eşeğe binmiş nereden buldun demişlerTamahkarın gözü kör olurAlçacık eşeğe herkes binerÇok şey isteyen azındanda olurGüzel kanda kavga andaKörün istediği bir göz iki olursa ne sözGökten yere yağar yerden göğe değilCanımı sokakta bulmadımİplik pazarında fatmacığa kim?Tamahkarın gözünü toprak doyururBaşıma uymayan takke elin olsunTencere demiş dibim altınEli ile köfte yuvarlıyor gözü kırık kovalıyorEşek büyümekle tavlabaşı olmazÇifte gelmeyen öküz olsun işe gitmeyen oğlunÖlmüşde ağlayanı yokYengece niçin yan yan gidersin? demişler serde kabadayılık varAbdalın yağı çok olursa hem borusuna sürer hem gerisineÇingene çergesinde (çadırında) musandıra ne arar?Abdalın yağı çok olursa hem borusuna çalar hem gerisineCemaat ne kadar çok olsada hoca gene bildiğini okurTamahkarın gözünü bir avuç toprak doyururCemaat ne kadar çok olsada imam gene bildiğini okurHacı hacıyı Mekke'de bulurNe varlığa sevin ne yokluğa yerinKanatsız kuş olmazKel kız ablasının saçıyla övünürAltının kadrini sarraf bilirPara ile imanın kimde olduğu bilinmezCami ne kadar büyük olsada hoca gene bildiğini okurYersen kap açık yemezsen kapı açıkCami ne kadar büyük olsada imam gene bildiğini okurÖküzün inek başlısını tarlanın ufak taşlısını alÇanakta balım olsun Bağdat'tan sinek gelirYumurtasına hor bakan civcivini cılk ederAyağında donu yok fesleğen ister başınaPilav yiyen kaşığını yanında (belinde) taşırDeveden deve umulmazÇabalama kaptan ben gidememHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odun olmazKabiliyetin mektebi yokturSöz büyüğün su küçüğündürDediği dedik çaldığı düdükFakir eline bakarsa sen kesene bakAbdalın yağı çok olursa gah borusuna sürer gah gerisineAkıl ile aslan tutulur güç ile sıçan tutulmazAğır otur batman götürTamah insanı yoldan çıkarırMiri malı balık kılçığıdır yutulmaz (balık kılçığı gibi boğazda kalır)Boynuz kulağı geçtiMiri malı balık kılçığı gibi boğazda kalırKötürümden aksak hiç yoktan torlak yeğdirBoynuz kulağı geçerDağ kuşu bağda bağ kuşu dağda olmazDağ kuşu dağda bağ kuşu bağda gerekDağ kuşu dağda çöl kuşu çölde gerekPilav yiyen kaşığını belinde taşırAkarsu arkını kendi kazarDağ gülü bağda bitmez bağ gülü dağda bitmezTencere demiş dibim altın. kaşık demiş ben nerdeyim?Pilava giden kaşığını yanında taşırKoyunun kuyruğu var örterTencere (çömlek) demiş dibim altın kaşık (kepçe) demiş ben neredeyim? (girdim çıktım)Dağ kuşu dağda bağ kuşu bağda yakışırVermemiş mabut neylesin mahmutÖlümle öç alınmazÇoban yağı bol bulunca çarıklarına sürerDavulu görür oynar mihrabı görür ağlarDeyimler sözlüğüAnanın (annenin) bahtı kızınaAsıl zengin verendirDeve boynuz isterken kulağından olmuşDüğünde fatmacığı kim bilir (fatmacığın adı mı okunur)?Hacı hacıyı Mekke'de derviş dervişi tekkede bulurBayramdan sonra gelen kınayı götüne yakYengece niçin yan yan gidersin? demişler. yiğide nice yürürse yaraşır demişYemeyenin malını yerlerYa işten artar ya diştenAllah bana bende sanaAlmadan vermek Allah'a mahsusDevlet oğul mal tahıl mülk değirmenTencere demiş dibim altın kaşık demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümKaymağı seven mandayı yanında taşırTencere demiş dibim altın kepçe demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümİlim sahibine dost mal sahibine düşman kazandırırEkmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değilIssız eve it buyrukDana yer boğa olur oğlan yer pehlivan olurDana yer boğa olur kızan yer pehlivan olurHuyu güzel olandan kırk yıl usanılmazBuldum bilemedim bildim bulamadımÇömlek demiş dibim altın kepçe demiş ben neredeyim? girdim çıktım girdim gördümİyilik (muhabbet) iki baştan olurAç tokun gözüne bakmakla doymazYerdiğin oğlan yer tutarAyağında donu yok fesleğen takar başınaHer zaman poyraz rüzgarı esmezKanatsız kuş uçmazSayılı koyunu kurt kapmaz (yemez)Bilgin parasızda olsa zengin sayılırYemeye hazır dayanmazAzman olma uzman olBuldun bir koyun yede doyunSu akarken testini doldurIssız eve it burukBal olan yerde sinekde bulunurYedik içtik gözden düştükKöpek bile yemek yediği kaba pislemezTaş taş üstüne olur ev ev üstüne olmazPilav yiyen kaşığını yanında taşırHuyu güzele kırk yılda doyulmaz kendi güzele kırk günde doyulurBir buldu iki ister akça buldu çıkın isterBugünkü tavuk yarinki kazdan yeğdirSoy asma soyuna çekerDeve deve yerine çökerSinek ufaktır ama mide bulandırırYük altında ancak eşek kalırKörün istediği bir göz ikisi olursa ne sözDemircinin canı demirden berk gerekDonsuzun gönlünden dokuz top bez geçerBilen sıkıntılara katlanmasınıda bilirBalın varsa sineğin bol olurDil kılıçtan keskindirDilin kemiği yokturAk köpeğin pamuk pazarına zararı vardırAtta avratta uğur vardırÇingene ciğer pişirir çok yemeden karnın(ı) şişirirAteşe vursan duman vermezAkarsu çukurunu kendi kazırKötü komşu insanı (adamı) hacet (mal) sahibi ederDağ dağa küsmüşde dağın haberi olmamışBaş olan boş olmamalıdırÇalışkanlık baht getirir tembellik taht götürürBilen yol gösterir bilmeyen arkadan koşarKaptanın hüneri dalgalı denizde belli olurKapını kilitli tut komşunu hırsız tutmaAteşle barut bir yerde durmazİki baş bir kazanda kaynamazEvvel taam (selam) sonra kelamKimse ayranım ekşi demezAçın koynunda ekmek durmazKapını iyi kapa komşunu hırsız tutmaKapını iyi kapa komşunu hırsız etmeDağ başından duman eksik olmazKarınca kanatlanınca serçe oldum sanırSu aka aka yolunu bulurSütlüyü sürüden çıkarmazlarHayvanlar koklaşa koklaşa insanlar anlaşa anlaşaSu akarken testiyi doldurmalı (doldur)Malına sahip olda hırsızı günaha sokmaSu akar yatağını bulurSu aka aka yatağını bulurİnsan hatasız olmazDinsizin hakkından imansız gelirTaze bardağın suyu soğuk olurKöşe taşı köşede yakışırAç domuz mısır tarlasından çıkmazTavuk kaza bakarsa kıçı yırtılırSuyu havana koy döv döv yine suKomşun kör ise sen kısık bakHaramdan şifa olmazBaş sağ olursa börk çok olurBoş teneke çok tangırdarBoş teneke çok tıngırdarHaramın binası olmazKürk ile börk ile adam olunmazGidilmeyen yer senin değildir (olmaz)Boş teneke fazla tangırdarAğası güçlü olanın kulu suçlu olurİki aslan bir posta sığmazÇömlekçi suyu saksıdan içerKalıp kıyafetiyle adam adam olmazÇocuğun bulunduğu yerde kov (dedikodu gıybet) olmazAkıl ortak ortak mal ortağı kaypakMalı malla canı canla ölçmeliTarlada izi olmayanın harmanda sözü olmazTarlada izi olmayanın harmanda gözü olmazAlçacık boyu var türlü türlü huyu varMühür kimdeyse süleyman odurYazın eli yaş olanın kışın ağzı yaş olurSonradan görme gavurdan dönmeAz tamah çok zarar getirirAz açgözlülük çok zarar getirirGörmemiş görmüş gülmeden (güle güle) ölmüşBaşın sağlığı dünya varlığıHer zamanı bir saymaAz açgözlülük çok zarar verirUnun çoksa çörek et yağın çoksa börek etAz tamah çok zarar verirAz açgözlülük çok ziyan verirHer ağaçtan kaşık olmazAz açgözlülük çok ziyan getirirAz tamah çok ziyan verirAt binenin yol gidenindirOlacakla öleceğe çare yokturŞahin küçük et yer deve büyük ot yerErim er olsunda yerim kaya dibi olsunÇivisiz tahtayı yel alırİt değmekle deniz pis olmazErim er olsunda durağım kaya dibi olsunİtin gönlüne kalsa günde bir leş yerDeve sahibi şan sahibi koyun sahibi mal sahibi yeler onmaz bağ sahibiYazın araması kışın taraması olmasa herkes besler mandayıAğaç ne kadar uzasa göğe ermezEşeğe rakı içirmişler çulunu bahşiş vermişDumansız baca olmaz kahırsız koca olmazArı gibi eri olanın dağ kadar yeri olurErim er olsunda durağım çalı dibi olsunKörler memleketinde tekgözlü kraldırDağ dumansız insan hatasız olmazİçi beni yakar dışı eli (seni) yakarGelen geçer konan göçerBoynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçerBin bilsende bir bilene sorHasta olmayan sağlığın kadrini (değerini) bilmezYüzü güzele kırk günde doyulur huyu güzele kırk yılda doyulmazAl şunu tut dedilerse yut demedilerMum dibine karanlıkDağ başından duman yiğit başından boran eksik olmazGençlikte para kazan ihtiyarlıkta kur kazanDağ başından duman yiğit başından yaman eksik olmazElde bulunan beyde bulunmazBaskısız yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBaskısız tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz tahtayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBir ambar buğdayın örneği bir avuçturBaskısız tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırAzıcık aşım kaygısız başımÇivisiz tahtayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırÇivisiz yongayı el alır sahipsiz tarlayı sel alırBozacının şahidi şıracı (olur)Keçi kurttan kurtulsa gergedan olurEşek at olmaz ciğer et olmazYerdiğin oğlan (küçük) yer tutarMerdiven basamak basamak çıkılırYa evlat bir ya ocak kör gerekHalayıktan kadın olmaz gül ağacından odunAbdalın yağı çok olursa gah (hem) borusuna çalar (sürer) gah (hem) gerisineAltının kıymetini sarraf bilirHatasız kul olmaz her insan hata yapabilirKadının yüzünün karası erkeğin elinin kınasıTaşıma (dökme) su ile değirmen dönmezBozacının şahidi şıracıKeçidede sakal varAslını inkar eden (saklayan) haramzadedirAdam yanıla yanıla pehlivan yenile yenileAv vuranın değil alanınBir dirhem et bin ayıp örterHaramın temeli olmazKalp kazanır kaltaban gönenirGençlikte taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıAnası turp babası şalgam sen içinde gülbeşekerAslını inkar eden haramzadedirParayı veren düdüğü çalarKürkçünün kürkü olmaz börkçünün börküGençliğinde taş taşı ihtiyarlıkta ye aşıAyıdan post düşmandan dost olmazGençlikte taş taşı kazandıkça ye aşıAnası sarımsak babası soğan sen içinde gülbeşekerSu akarken testiyi doldurmalıKul hatasız olmazBaskısız (çivisiz) yongayı (tahtayı) yel (el) alır sahipsiz tarlayı sel alırAk koyunun kara kuzusuda olurPekmez gibi malın olsun Antakya'dan sinek gelirAğanın gözü öküzü semiz ederDeve bir pula pulu getir deve bin pula deveyi getirÇocuğun bulunduğu yerde dedikodu olmazHer zaman gemicinin istediği rüzgar esmezBal ile kaymak yenir ama her keseye göre değilAkar su çukurunu kendi kazarİş bilenin kılıç kuşananın devran süreninKedi her zaman ciğer yemezAt ile avrat yiğidin ikbalindendirSu akar yolunu bulurAç tokun yüzüne bakmakla doymazEsrik devenin çulu eğri gerekEğreti kuyruk tez koparKomşun kör ise senkıpabakSahipsiz eve it buyrukOcağın yakışığı odun evin yakışığı kadınTavşan dağa küsmüşde dağın haberi olmamışAç tavuk kendini arpa ambarında sanırTarlayı koçan zaptetmez saban zaptederÖlüm ile öç alınmazAnasına bak kızını al tarağına bak bezini alAnasına bak kızını al kıyısına bak bezini alAltın semer taksalarda eşek yine eşektirErim er olsunda yerim çalı dibi olsunAy gördünse bayram etTok ağırlaması güçtürKoyunun bulunmadığı yerde keçiye abdulrahman çelebi derlerEve lazım olan camiye haramdırAlıcı kuşun ömrü az olurDünya sefası kanaatten ibarettirAttan inip eşeğe binmek olmazYatar aslandan gezen tilki iyidirAtın varken yol tanı ağan varken el tanıBezirgan züğürtleyince geçmiş defterleri yoklarAç doyacağını düşünmez tok acıkacağını düşünmezKadıyla mı iyisin kapıyla mı? kapıylaYatar aslandan gezen tilki yeğdirÇobanın yağı çok olursa çarığına sürerYatan arslandan gezen tilki yeğdirYatar arslandan gezen tilki yeğdirAnanın (anasının) çıktıgı dala kızı salıncak kurarKazaya rıza gerekDeve kabe ye gitmekle hacı olmazAllı yelek pullu yelek gömlek yok canfes neye gerek?Su yatağını bulurHer damardan kan alınmazRüya ile hülya olmasa züğürtlerin canı çıkarOrtaklık öküzden başka buzağı yeğdirİyi evlat babayı vezir kötüsü rezil ederKimi yer kimi bakar kıyamet ondan koparNasipten öteye yol yokKasap yağı bol bulunca gerisini yağlarZengin kesesini döver züğürt diziniYağlı dilimin yoksa yağlı dilinde mi yokBaskısız yongayı yel alır sahipsiz tarlayı sel alırYılanın sevmediği ot deliğinin ağzında biterEşek kocamakla tavla başı olmazBoynuz kulağı geçer (boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer)Çömlek demiş dibim altın. kaşık demiş girdim çıktımHekim kim başına gelenSarmısak içli dışlı soğan yalnız başlıEğretinin canı berk olurDüşünen insan özgür insandırDestursuz bağa girilmez (gireni sopa ile kovarlar)Haneye lazım olan camiye haramdırYağmurlu gün tavuk su içmezTavuk kaza bakmışda kıçını yırtmışCaminin mumunu yiyen kedinin gözü kör olurDilenci bir olsa şekerle beslenirArının karnındaki bal ile kuyruğundaki zehri birbirine karıştırmayan Allah seninde hakkının başkasıyla karıştırmaz. sabretİt iti ısırmazHerkes kaşık yapar ama sapını yapamazMüflis bezirgan eski defterleri karıştırırBenim oğlum bina okur döner döner yine okurKedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdıTüccar züğürtleyince eski defterleri karıştırırEl el için ağlamaz başına kara bağlamazAzı karar çoğu zararSıcağa kar mı dayanır?Baskıdaki altından askıdaki salkım yeğdirÇerçi başındakini satarTüccar züğürtleyince geçmiş defterleri yoklarİyi evlat babayı vezir kötü evlat rezil ederYiğit ekmeğiyle yiğit beslenirMeyve ağacını taşlarlarArık etten yağlı tirit olmazMeyve veren ağacı taşlarlarBüyük başın derdi büyük olurGül dalından odun beslemeden kadın olmazGençlikte para kazan kocalıkta kur kazanÇanakta balın olsun yemen den arı gelirÇarık çarıkla sarık sarıklaAbdal abdalın ne umduğunu ne bulduğunu isterİnsan insanın (adam adamın) şeytanıdırArşın malı kantar ile satılmazTerziye göç. demişler iğnem başımda. demişİt ite buyurur itde kuyruğunaMeyveli ağaca taş atan çok olurKörler memleketinde şaşılar padişah olurŞeyh uçmaz müridi uçururSanat altın bileziktirZüğürtleyen bezirgan eski defterleri yoklarOynayacak adam kağnı gıcırtısındada oynarDün öleni dün gömerlerAt alırsan yazın deve alırsan güzün avrat alırsan gezin ha gezinAbdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar gah gerisineMescide gerek olan meyhaneye haramdırDağ yürümezse abdal yürürAlma alı sat yağızı (satma kırı) bin doruya (ille doru) besle kırı (yağızında binde biri)İt ulur birbirini bulurAlmadan vermek Allah'a mahsusturHorozu çok olan köyün sabahı geç olurGençlikte taş taşı kocalıkta ye aşıAyağın sığmayacağı yere baş sokulmazDüşen ağaca balta vuran çok olurYırtıcı kuşun ömrü az olurDünyayı umutla yemişlerİslamın şartı beş altıncısı insaf demişlerİki at bir kazığa bağlanmazAkılsız kasabın gerisine kaçar masadıMiri malı balık kılçığıdır yutulmazBir ağaçta gülde biter diken deBalın olsun tek sinek Bağdat'tan gelirYarım doktor candan eder yarım imam dinden ederAçma sırrını dostuna oda söyler dostunaYarım hoca dinden yarım hekim candan ederGörmemişin çocuğu olmuş tutmuş şeyini (pipisini çükünü) koparmışKötü komşu insanı hacet sahibi ederBugün bana ise yarın sanaEl yarası onulur dil yarası onulmazParalı adamdan dağlar bile korkarKör Allah'a nasıl bakarsa Allah'da köre öyle bakarÇok açılma soğuk alırsınTarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmazUyuyan fitneyi uyandırmaPara insana dil elbise insana yol öğretirAllah dağına göre kar verir (verir kışı)Arsızın yüzüne tükürmüşler yağmur yağıyor demişAğanın gözü yiğidin sözüBeş kuruşun varsa beş yere düğümleDilin kemiği yokBağlı koyun yerinde otlarArı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilirAl kibar kızını işlesin bulana bulana al çıtak kızını gezsin eğlene eğleneİşine hor bakan (sanatını hor gören) boynuna torba takarŞeytan kişiyi kandırır ama suyunu ısıtmazKurtla koyun kılıçla oyun olmazBıldırcının beyliği arpa biçilene kadarTatlı tatlı yemenin acı acı geğirmesi olurBir söz bin büyüye bedeldirİsin yanına varan is misin yanına varan mis kokarAv avlayanın kemer bağlayanınYalancının şahidi şıracı olurBin bilsende bir bilene danışDan din desen oynarHorozu çok olan köyde sabah geç olurAslını saklayan haramzadedirHer inişin bir yokuşu vardırAza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamazKalıp kıyafetle adam adam olmazBugünkü tavuk yarınki kazdan iyidirGençlikte para kazan (taş taşı) kocalıkta kur kazan (ye aşı)Öksüzün karnına vurmuşlar vay arkam! demişAdam öküz derdinde gelin sakız derdindeAt binenin (iş bilenin) kılıç kuşananınEt tırnaktan ayrılmazDeve boynuz ararken kulaktan olmuşSarımsak içli dışlı soğan yalnız başlıBaş olan boş olmazŞeytan adamı kandırır ama suyunu ısıtıvermezBal olan yerde sinekde olurAlçak eşek binmeye kolay öksüz çocuk dövmeye kolayBuğday ekmeğin yoksa buğday dilinde mi yok?Dokuz at bir kazığa bağlanmazAşını eşini işini bilDağda bağın var yüreğinde dağın varMeyve veren ağaç taşlanırTarlanın taşlısı kızın saçlısı öküzün başlısıHaramın temeli olmaz (haramdan şifa olmaz)Acı acıyı bastırır su sancıyıDevenin derisi eşeğe yük olurAttan indi eşeğe bindiAt binenin kılıç kuşananınAyağı yürüten baştırTavşan dağa küsmüş dağın haberi olmamışBeyler buyruğu yoksula kan ağlatırBaba mirası yanan mum gibidirBir günlük beylik beyliktirHak yerde kalmazZenginin ayakucunda uyuyacağına fakirin başucunda uyuHarama el uzatılmazÇok söyleme arsız edersin çok saklama hırsız edersinArpacıya borç eden ahırını tez satarMühür kimde ise süleyman odurHer horoz kendi çöplüğünde öterAş tuz ile tuz oran ileDeveden büyük fil varKesilen baş yerine konmazİki çıplak bir hamama yakışırEşeğe altın semer vursalar eşek yine eşektirAraba devrilince (teker kırılınca) yol gösteren çok olurSinek küçüktür ama mide bulandırırDüt demeye dudak gerekYa olduğun gibi görün yada göründüğün gibi olAkça akıl öğretir don yürüyüşÇıkmadık canda umut vardırYengece niçin yan yan gidersin? demişler serde kabadayılık var. demişFelek kimine kavun yedirir kimine kelekAyı görmeden bayram etmeDevletin malı deniz yemeyen domuzŞeytanla ortak buğday eken samanını alırAta dost gibi bakmalı düşman gibi binmeliErine göre bağla başını tencerene göre kaynat aşınıİp inceldiği yerden koparMeyveli ağacı taşlarlarHer kuşun eti yenmezSahipsiz kapı anahtarsız açılırAt beslenirken kız istenirkenTuz ekmek hakkını bilmeyen kör olurAç domuz darıdan çıkmazÖküz altında buzağı aranmazSanatına güvenenin para ayağına gelirMum dibine ışık vermezŞöhret felakettirKimse kendi memleketinde peygamber olmazKardeş kardeşi atmış yar başında tutmuşKimse ayranım (yoğurdum) ekşi demezHaddini bilmeyene bildirirlerSaç kıvamını bulur hamur tükenir yaş kıvamını bulur ömür tükenirŞu dünyanın bin bir türlü hali varÜzümün çöpü var armudun sapıDikensiz gül olmazFakirlik ayıp değil tembellik ayıpBeş para ver konuştur on para ver susturamazsınDeli kıza cilve yap demişler oda gitmiş osurmuşDost ile ye iç alışveriş etmeKanaat gibi devlet olmazZüğürt bezirgan eski defterleri karıştırırKısmet ise gelir hint ten yemen den kısmet değilse ne gelir eldenOrtaklık öküzden başlı başına buzağı yeğdirVarını veren utanmamışZora dağlar dayanmazTilkinin dönüp dolaşıp geleceği yer kürkçü dükkanıdırYüzü güzel olanı değil huyu güzel olanı sevAz tamah çok ziyan getirirKarıncanın zevali gelince kanatlanırAt avrat ömrü uzatırBir insanı tanımak için ya alışveriş etmeli ya yola gitmeliPara ile imanın kimde olduğu belli olmaz (bilinmez)Akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdırSoran yanılmamışGöz mideden büyüktürAllah sabırlı kulunu severAtına bakan ardına bakmazAkıl yaşta değil baştadırBoş torba ile at tutulmaz (boş torbaya eşek gelmez)Akan su yosun (pislik) tutmazEmanet eşeğin yuları gevşek olurDağ dağ üstüne olur ev ev üstüne olmazZemheriden sonra ekilen darıdan kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmezOlgun bir insanı dost edinmek isterseniz tenkit edin basit bir insanı dost edinmek isterseniz methedinZengin adam elindeki kendine yeten adamdırÇiftçiye yağmur yolcuya kurak cümlenin muradını verecek hakkBaba malı tez tükenir evlat gerek kazanaİyilik et kele övünsün eleAsılmış adamın evinde ipten söz edilmezAçın karnı doyar gözü doymazÇanakta balın olsun arı Bağdat'tan gelirBoktur kokar huydur çekerDeve kırk yılda intikam almış ammada çabuk oldu demişIrmak kenarına çeşme yapılmazÇivi çiviyi sökerKomşuda pişer bizede düşerAtın bahtsızı arabaya düşerAz menfaat çok zarara mal olurBirgün su içeceğin çeşmeye çamur sıçratmaAkan suya inanma el oğluna güvenmeBesle kargayı oysun gözünüFaydasız baş mezara yaraşırAkıl akıldan üstündürAbdal abdalın ne onduğunu ister nede bulduğunuGemisini kurtaran kaptanKimse bilmez kim kazana kim yiyeBiri yer biri bakar kıyamet ondan koparMal canın yongasıdırEv alma komşu alUlular köprü olsa basıp geçmeFakiri dövme üstünü yırtOlacakla öleceğe çare bulunmazYüzü güzel olanın huyu (da) güzeldirAkıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır (deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun)Her işte bir hayır vardırBir başa bir göz yeterAnasına bak kızını al kenarına bak bezini alBal tutan parmağını yalarArmut piş ağzıma düşBir mıh bir nal kurtarır bir nal bir at kurtarırAz veren candan çok veren maldanAbdala malum olurYarım hekim candan eder yarım hoca dinden ederAç doymam tok acıkmam sanırAt yiğidin yoldaşıdırŞöhret afettirAçtırma kutuyu söyletme kötüyüAyağını yorganına göre uzatYarım elma gönül (hatır) almaAcı patlıcanı kırağı çalmazAbdal ata binince bey oldum sanır şalgam aşa girince yağ oldum sanırAba altında er yatarAbanın kadri yağmurda bilinir