Atasözleri ve Anlamları
Emeritus Prof. Dr. Atilla Alptekin Sabancı
Arama
Yasal
İletişim
a
b
c
ç
d
e
f
g
h
ı
i
k
l
m
n
o
ö
p
r
s
ş
t
u
ü
v
y
z
H
Harfi
ile başlayan atasözleri ve anlamları
Haberi verenden alan uslu gerek
Haberi verenden alan uz gerek
Hacı bildiğimizin haçı boynundan çıktı
Hacı dediğimizin haçı koltuğundan çıktı
Hacı hacı olmaz gitmekle Mekke ye dede dede olmaz gitmekle tekkeye
Hacı hacıyı Mekke'de bulur
Hacı hacıyı Mekke'de derviş dervişi tekkede bulur
Hacı Mekke'de derviş tekkede
Hacı sandığımızın haçı koynunda çıktı
Haddini bilmeyene bildirirler
Haddini bilmeyene haddini bildirmek yetime don göynek giydirmek gibidir
Hafıza i beşer nisyan ile malüldür
Hak deyince akan sular durur
Hak diyen mahrum kalmaz
Hak doğrunun yardımcısıdır
Hak gelince batıl gider
Hak söz acı olur
Hak söz acıdır
Hak söz ağıdan acı gelir
Hak söz ağıdan acıdır
Hak yerde kalmaz
Hak yerini bulur
Hak yerini bulur (yerde kalmaz)
Hakikat eğilir fakat kırılmaz
Hakimsiz hekimsiz yerde durulmaz
Haklı söz haksızı Bağdat'tan çevirir
Hal halin yoldaşıdır
Halayıktan kadın olmaz gül ağacından odun
Halayıktan kadın olmaz gül ağacından odun olmaz
Halıda nakış bir gerek
Halka verir talkını (telkini) kendi yutar salkımı
Halka verir talkını kendi yutar salkımı
Halka verir telkini kendi yutar salkımı
Hamala semeri yük değildir
Hamala semeri yük değildir (olmaz)
Hamala semeri yük olmaz
Hamam kubbesi gibi her sözü aksettirir
Hamama gider kurna beğenmez düğüne gider zurna beğenmez
Hamama giren terler
Hamı tatlı yetkini acı
Hamsi kurban olur mu? kanıda var canı da
Hamsi niçin kurban olmasın kanıda var canı da
Hamsin erbainden kemsin
Hamsin zemheriden kemsin
Hancı sarhoş yolcu sarhoş
Hancı tavuğu gibi yolcu artığı ile geçinir
Haneye lazım olan camiye haramdır
Hangi akla hizmet ediyor?
Hangi dağda kurt öldü?
Hangi gün vardır akşam olmadık
Hangi rüzgar attı?
Hangi taş büyükse başını ona vur
Hangi taş katıysa başını ona vur
Hangi taş pekse (katıysa) başını ona vur
Hangi taş pekse başını ona vur
Hangi taşı kaldırsan altından çıkar
Hangi taşı kaldırsan altından o çıkar
Hanım kırarsa kaza halayık kırarsa ceza
Har vurup harman savurma
Harama el uzatılmaz
Harama uçkur çözülmez
Haramdan şifa olmaz
Haramın binası olmaz
Haramın temeli olmaz
Haramın temeli olmaz (haramdan şifa olmaz)
Haramzade pazar bozar helalzade pazar yapar
Harman (harmanını) yakarım diyen orağa yetişmemiş
Harman döven öküzün ağzı bağlanmaz
Harman dövmek çayır kuşu işi değil
Harman dövmek keçinin işi değil
Harman sonu dervişlerindir
Harman yakarım diyen orağa yetişmemiş
Harman yel ile düğün el ile
Harman yel ile düğün el ile olur
Harmanda dirgen yiyen sıpa yılına kadar acısını unutmaz
Harmanda tırpan yiyen sıpa yılına kadar acısını unutmaz
Harmanı yakarım diyen orağa yetişmemiş
Hasta ol benim için öleyim senin için
Hasta olmayan sağlığın değerini bilmez
Hasta olmayan sağlığın kadrini (değerini) bilmez
Hasta olmayan sağlığın kadrini bilmez
Hasta olmayan sağlığının değerini bilmez
Hasta sağ kalırsa hekime karşı gelir
Hasta yatan değil eceli gelen ölür
Hasta yatan ölmez eceli gelen ölür
Hasta yatan ölmez eceli yeten ölür
Hastalık kantarla girer miskalle çıkar
Hastalık sağlık bizim (insan) için
Hastalık sağlık bizim için
Hastalık sayrılık insan için
Hastalıkda sağlıkda insan içindir
Hastaya bakmaktan hasta olması yeğdir
Hastaya döşek (yatak) sorulmaz
Hastaya döşek sorulmaz
Hastaya naz etmek hekime yakışmaz
Hastaya yatak sorulmaz
Hata yapmaktan korkan insan hiçbir işte başarılı olamaz
Hata yapmaktan korkan insan hiçbir şey yapamaz
Hatasız arkadaş arayan arkadaşsız kalır
Hatasız arkadaş arayan yalnız kalır
Hatasız dost arayan dostsuz kalır
Hatasız kul olmaz
Hatasız kul olmaz her insan hata yapabilir
Hatır alma bir elma
Hatır için çiğ tavuk (bile olsa) yenir
Hatır için çiğ tavuk yenir
Hatır için çiğ tavukda yenir
Hatıra çok bakan yere çok bakar
Hatırda kalmaz satırda kalır
Havada akranıyla uçmayan kuşun sesi havadan değil tavadan gelir
Havlamasını bilmeyen zağar kurda yem olur
Havlayan it ısırmaz
Havlayan it kapmaz
Havlayan köpek ısırmaz
Havlayan köpek kapmaz
Hay dan gelen hu ya gider (selden gelen suya gider)
Hayatta tehlikeler zararlar engeller olmasa her şey alabildiğine gelişir
Haydan gelen huya gider
Hayıf ölene olur
Hayır dile eşine hayır gele başına
Hayır dile komşuna hayır gele başına
Hayır işi uzat şerre dönsün şer işi uzat hayra dönsün
Hayır şöyle komşuna hayır çıksın karşına
Hayırlı dost hayırsız akrabadan iyidir
Hayırlı dost hayırsız akrabadan yeğdir
Hayırlı dost hayırsız hısımdan iyidir
Hayırlı dost hayırsız hısımdan yeğdir
Hayırlı evlat neylesin malı hayırsız evlat neylesin malı
Hayırlı komşu hayırsız akrabadan iyidir
Hayırlı komşu hayırsız akrabadan yeğdir
Hayırlı komşu hayırsız hısımdan iyidir
Hayırlı komşu hayırsız hısımdan yeğdir
Hayvan koklaşa koklaşa insan konuşa konuşa
Hayvan koklaşa koklaşa insan söyleşe söyleşe
Hayvan ölür semeri kalır insan ölür eseri kalır
Hayvan yularından insan ikrarından (sözünden) tutulur
Hayvan yularından insan ikrarından tutulur
Hayvan yularından insan sözünden (ikrarından) tutulur
Hayvan yularından insan sözünden tutulur
Hayvanı yardan düşüren bir tutam ottur
Hayvanın alacası dışında insanın alacası içinde
Hayvanın alacası dışında insanın alacası içindedir
Hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar anlaşa anlaşa
Hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar konuşa konuşa anlaşır
Hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar söyleşe söyleşe ( konuşa konuşa) anlaşır
Hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar söyleşe söyleşe anlaşır
Hazır para çabuk biter
Hazıra dağ ( lar) dayanmaz
Hazıra dağ dayanmaz
Hazıra dağ taş dayanmamış
Hazıra dağ taş dayanmaz
Hazıra dağlar dayanmamış
He demekde iş bitirir yok demekde
Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez
Hekim kim başına gelen
Hekimden sorma çekenden sor
Hekimsiz hakimsiz memlekette oturma
Hekimsiz hakimsiz yerde oturma
Helal kazanç ile pilav yenmez
Helal kazanç ile yağlı pilav yenmez
Helale cömertlik olmaz
Helalzade barıştırır haramzade karıştırır
Helva şirin nefis kafir
Hem kaçar hem davul çalar
Hem kız hem baldırı düz hemde ucuz olur mu?
Her ağacın meyvesi olmaz
Her ağaç kökünden çürür
Her ağaç kökünden kurur
Her ağaç kökünden kurur (çürür)
Her ağaçtan kaşık olmaz
Her ağlamanın bir gülmesi her yokuşun bir inişi vardır
Her ağlamanın bir gülmesi vardır
Her akıl bir olsa deveyi yeden koyunu güden bulunmaz
Her akla geleni işleme her ağacı taşlama
Her akşamın bir sabahı vardır
Her arı bal yapmaz
Her başın bin derdi var değirmencininki su
Her başın bir derdi var değirmencininki su
Her başın bir derdi var değirmencininkide su
Her çiçek koklanmaz
Her çok azdan olur
Her dağın derdi kendine göre
Her damardan kan alınmaz
Her deliğe elini sokma ya yılan çıkar ya çıyan
Her delinin başına bayrak dikilse bedestende bez kalmaz
Her derdin bir dermanı vardır
Her derdin bir devası vardır
Her dükkan kirasıyla
Her düşüş bir öğreniş
Her firavun un bir musa sı olur
Her firavunun bir musa sı çıkar
Her gecenin bir gündüzü vardır
Her gecenin bir sabahı vardır
Her gönülde bir arslan yatar
Her gönülde bir aslan yatar
Her gün baklava börek yense bıkılır
Her gün bir olmaz
Her gün gezen kırda bir gün uğrar kurda
Her gün papaz pilav yemez
Her güzelin bir huyu vardır
Her güzelin bir kusuru vardır
Her horoz kendi çöplüğünde eşinir
Her horoz kendi çöplüğünde öter
Her horoz kendi küllüğünde eşinir
Her horoz kendi küllüğünde öter
Her horoz zibilliğinde öter
Her inişin bir yokuşu vardır
Her inleyen ölmez
Her insan kendi çukurunu doldurur
Her insanın bir kusuru vardır
Her işin (şeyin) başı sağlık
Her işin başı sağlık
Her işte bir hayır vardır
Her kadının adı bir karanlıkta tadı bir
Her kapının bir anahtarı vardır
Her kaşığın kısmeti bir olmaz
Her kilit kapısına asılır
Her kimin bağı var yüreğinde dağı var
Her koyun kendi bacağından asılır
Her köfteye maydanoz olma
Her kuşa şahin olma
Her kuşu öptün bi kaldı leylek
Her kuşun eti yenmez
Her kuşun eti yenmez kuş var ki et yedirirler
Her sakaldan bir tel çekseler köseye sakal olur
Her sakallıyı baban mı sanırsın?
Her şakanın altında bir gerçek yatar
Her şey aslına çeker
Her şey aslına döner
Her şey damarına çeker
Her şey incelikten insan kabalıktan kırılır
Her şey incelikten insan kalınlıktan kırılır
Her şey olacağına varır
Her şeye (köfteye) maydanoz olma
Her şeye benzeyen bir şeye benzemez
Her şeye maydanoz olma
Her şeyi bilen bir şey bilmez
Her şeyin başı sağlık
Her şeyin bir vakti var horoz bile vaktinde öter
Her şeyin vakti var horoz bile vaktinde öter
Her şeyin yenisi dostun eskisi
Her şeyin yenisi dostun eskisi (makbuldür)
Her şeyin yokluğu yokluktur
Her taş baş yarmaz
Her taşın altına elini sokma ya yılan çıkar ya çıyan
Her vaktin bir padişahı var
Her yerde okka dört yüz dirhem
Her yiğidin bir yoğurt yiğişi vardır
Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır
Her yiğidin gönlünde bir arslan yatar
Her yiğidin gönlünde bir aslan yatar
Her yokuşun bir inişi her inişin bir yokuşu vardır
Her yüze gülen dost olmaz
Her yüze güleni dost sanma
Her yüzü güleni dost sanma
Her yüzü gülümseyeni dost sanmayın
Her yüzüne güleni dost sanma
Her zaman çiğdem çıkmaz bazende küsküç kırılır
Her zaman eşek ölmez on köfte on paraya olmaz
Her zaman gemicinin istediği rüzgar esmez
Her zaman poyraz rüzgarı esmez
Her zamanı bir sayma
Her ziyan bir öğüttür
Herkes (insan) bildiğini okur
Herkes aklını mezada vermiş yine kendi aklını almış
Herkes aklını mezada vermiş yine kendi aklını beğenmiş
Herkes aklını pazara çıkarmış yine kendi aklını almış
Herkes aklını pazara çıkarmış yine kendi aklını beğenmiş
Herkes bildiğini okur
Herkes davul çalar ama çomağı makama uyduramaz
Herkes ektiğini biçer
Herkes evinde ağadır
Herkes gider mersin e biz gideriz tersine
Herkes gonnara yemez
Herkes gübresini kendi tarlasına kor
Herkes her biri için her biri herkes için
Herkes karının rengine boyanır
Herkes kaşık yapar ama sapını doğru getiremez
Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya (doğru) getiremez
Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez
Herkes kaşık yapar ama sapını yapamaz
Herkes kendi aklını beğenir
Herkes kendi ayıbını bilmez
Herkes kendi ayıbını görmez
Herkes kendi çukurunu doldurur
Herkes kendi ölüsü için ağlar
Herkes kendi sözünün ilk muhatabıdır
Herkes nasibini bulur
Herkes nasibini yer
Herkes ne ederse kendine eder
Herkes sakız çiğner ama çingene kızı tadını çıkarır
Herkes sakız çiğner ama kızı tadını çıkarır
Herkes sevdiğini öper bayramda bahane
Herkes zibilliğinin horozu
Herkese tükrüğü bal
Herkese tükürüğü bal
Herkesi nasıl bilirsin? kendi kalbince
Herkesi nasıl bilirsin? kendin gibi
Herkesin ağzı torba değil ki büzesin
Herkesin aklı bir olsa koyuna çoban bulunmaz
Herkesin arşına göre bez vermezler (verilmez)
Herkesin arşınına göre bez verilmez
Herkesin arşınına göre bez vermezler
Herkesin bir derdi var değirmencininki su
Herkesin bir derdi var değirmencininkide su
Herkesin delisi evinde derdi karnında
Herkesin ettiği yoluna gelir
Herkesin geçtiği köprüden sende geç
Herkesin gönlünde bir aslan yatar
Herkesin hamuru ekmeğine göredir
Herkesin tenceresi kapalı kaynar
Herkesin yorulduğu yere han yapılmaz
Herkesin yorulduğu yere han yapmazlar
Herkesle aşık atılmaz
Hesabı pak olanın yüzü ak olur
Hesabını bilmeyen kasap ne satır bırakır ne masat
Hesapsız gemi karaya vurur
Hesapsız kasap ya bıçak kırar ya masa (hesabını bilmeyen kasap ne satır bırakır ne masat)
Hesapsız kasap ya bıçak kırar ya masat
Hesapsız kasap ya bıçak kırar ya masat (hesabını bilmeyen kasap ne satır bırakır ne masat)
Hesapsız kasap ya bıçak yada masa kırar
Hıdırellez yaz kapısı yedi gün eser tipisi
Hırs gelir göz kararır hırs gider yüz kızarır
Hırsız evden olursa bulunması müşkül olur
Hırsız evden olursa kapı kilit istemez
Hırsız evden olursa mandayı bacadan aşırır
Hırsız içeriden olursa kapı kilit tutmaz
Hırsıza beylerde borçlu
Hırsıza kapı baca olmaz
Hırsıza kilit olmaz
Hırsızlığıda öğren başucunda dursun
Hırsızlık bir ekmekten kahpelik bir öpmekten
Hısım hısımın ne öldüğünü ister nede onduğunu
Hısım hısımının ne öldüğünü ister ne onduğunu
Hıyar akçesi ile alınan eşeğin ölümü sudan ucuz olur
Hıyar akçesiyle alınan eşeğin ölümü sudan olur
Hıyarın önü dutun sonu
Hızlı giden atın boku seyrek düşer
Hızlı giden atın boku seyrek olur
Hızlı koşan (giden) atın boku seyrek düşer (olur)
Hızlı koşan atın boku seyrek düşer
Hızlı koşan atın boku seyrek olur
Hızlı koşan çabuk yorulur
Hızlı sağanak tez geçer
Hiç yoktan iyidir
Hiddet ile kalkan zararla oturur
Hiddetle kalkan nedametle oturur
Hiddetle kalkan zararla oturur
Hikmetinden sual olunmaz
Hile ile iş gören mihnet ile can verir
Hilekardan yumurta alan içinde sarısını bulamaz
Hizmet öğrenmeyen efendilik edemez
Hizmetçi kırarsa suç hanım kırarsa kaza
Hoca okurken yanılır
Hocanın (imamın) dediğini yap (söylediğini dinle) arkasından gitme (yaptığını yapma)
Hocanın (öğretmenin) vurduğu yerde gül biter
Hocanın dediğini yap (söylediğini dinle) yaptığını yapma
Hocanın dediğini yap arkasından gitme
Hocanın dediğini yap yaptığını yapma
Hocanın okuduğunu dinle gittiği yola gitme
Hocanın söylediğini dinle arkasından gitme
Hocanın söylediğini dinle yaptığını yapma
Hocanın vurduğu yerde gül biter
Horona kalkan silkelenir
Horoz evlenir tavuk tellenir
Horoz ne kadar öterse ötsün civciv tavuğun dıkdıkına bakar
Horoz ölür gözü çöplükte kalır
Horozca aklın yok mu vaktinde ötesin
Horozu çok olan köyde sabah geç olur
Horozu çok olan köyün sabahı geç olur
Huy canın altındadır
Huylu huyundan teneşirde vazgeçer
Huylu huyundan vazgeçmez
Huyu güzel olandan kırk yıl usanılmaz
Huyu güzele kırk yılda doyulmaz kendi güzele kırk günde doyulur
Huyunu bilmediğin atın ardına geçme
Huyunu bilmediğin hayvanın ardına düşme