Atasözleri ve Anlamları
Emeritus Prof. Dr. Atilla Alptekin Sabancı
Arama
Yasal
İletişim
a
b
c
ç
d
e
f
g
h
ı
i
k
l
m
n
o
ö
p
r
s
ş
t
u
ü
v
y
z
İ
Harfi
ile başlayan atasözleri ve anlamları
İbadetde gizli kabahatde
İbadetde mahfi kabahat de
İbadette gizli kabahatte
İbibik sende bu göt var çok yuvalar kokutursun
İbibik sende bu göt varken çok yuvalar kokutursun
İç güveyisi iç ağrısı
İçgüveysi iç ağrısı
İçi beni dışı seni yakar
İçi beni yakar dışı eli
İçi beni yakar dışı eli (seni) yakar
İçtin üzüm suyunu döktün yüzün suyunu
İğne atsan yere düşmez (deyim)
İğne deliğinden deve başı geçmez
İğneyi kendine batır çuvaldızı başkasına
İğneyi kendine çuvaldızı başkasına batır
İğneyi kendine çuvaldızı ele batır
İğneyi kendine sok çuvaldızı başkasına
İğreti ata binen tez iner
İhanet arkadaşlık zincirini karartır fakat vefa onu her zamankinden daha parlak yapar
İhmalin devlete zarara var
İhmalin devlete zararı var
İhtiyarın düşkünü beyaz giyer kış günü
İki arslan bir posta sığmaz
İki aslan bir posta sığmaz
İki at bir kazığa bağlanmaz
İki baş bir kazanda kaynamaz
İki boğa vuruşsa aralarında buzağı ölür
İki cambaz bir ipte oynamaz
İki cambaz bir ipte yürümez
İki canmaz bir ipte oynamaz
İki çıplak bir hamama yakışır
İki çıplak bir hamamda yakışır
İki deliye bir akıllı
İki deliye bir uslu koymuşlar
İki dinle (bin işit) bir söyle
İki dinle bir söyle
İki düşün bir söyle
İki eğriden bir doğru çıkmaz
İki el bir baş içindir
İki emini bir yemin aralar
İki emini bir yemin ayırır
İki gönül bir olunca samanlık seyran olur
İki gönül bir olursa samanlık seyran olur
İki kaptan bir gemiyi batırır
İki kardeş savaşmış ebleh buna inanmış
İki karılı bitten iki analı sütten ölür
İki karılı evde toz diz boyu olur
İki karpuz bir koltuğa sığmaz
İki karpuz bir koltukta olmaz
İki kere iki dört eder
İki kişi başında fes yok derse başını yokla
İki kişi dinden olursa bir kişi candan olur
İki kişi konuşurken üçüncüsüne bok yemek düşer
İki kişi konuşurken üçüncüye bok yemek düşer
İki kişinin bildiği sır değildir
İki kişinin bildiğini herkes bilir
İki koç kafası bir kazanda kaynamaz
İki kulak bir dil için
İki ölç bir biç
İki serçeden börek olur
İki tavşan kovalayan hiçbirini tutamaz
İki testi çarpışınca biri kılırsa biride çatlar
İki testi çarpışınca biri kırılırsa biride çatlar
İki testi çarpışınca biri kırılırsa öbürü çatlar
İki testi tokuşunca biri elbet kırılır
İki tımar bir yem yerine geçer
İkisini bir kazana koysalar kaynamazlar
İkisini bir kazana koysan kaynamazlar
İlim kendini bilmektir
İlim sahibine dost mal sahibine düşman kazandırır
İlk avrat çarık sonraki sarık
İlk vuran okçudur
İlmin sonu yoktur öğrenmenin yaşı başı yoktur
İlmiyle amel etmeyen hoca bülbül gibi ötsede kargayla bir tut
İmam evinden aş ölü gözünden yaş çıkmaz
İmam osurunca cemaat sıçar
İmam osurursa cemaat sıçar
İmam ölüyü deli deliyi sever
İmamın dediğini yap arkasından gitme
İmamın dediğini yap yaptığını yapma
İmamın söylediğini dinle arkasından gitme
İmamın söylediğini dinle yaptığını yapma
İman ile paranın kimde olduğu belli olmaz
İmanla paranın kimde olduğu belli olmaz
İmece günü bulutlu görmeyene ne mutlu
İn çık dünyası
İn kalk dünyası
İnanma dostuna saman doldurur postuna
İnceldiği yerden kopsun
İncir babadan zeytin dededen
İneğin sarısı toprağın karası
İnek ağzından sağılır
İnek gibi süt vermeyen öküz gibi kutan sürer
İnek öldü hab kesildi dana öldü hep kesildi
İnek öldü hap kesildi dana öldü hep kesildi
İnkar mahkemenin kilidi
İnsan (adam) kıymetini insan (adam) bilir
İnsan ayaktan at tırnaktan kapar
İnsan beşer bazen şaşar
İnsan beşer kuldur şaşar
İnsan bilmediğini ayağının altına alsa başı göğe erer
İnsan çeşit çeşit yer damar damar
İnsan dışıyla karşılanır içiyle uğurlanır
İnsan doğduğu yerde değil doyduğu yerde
İnsan eşek olunca semer vuran çok olur
İnsan eti ağırdır
İnsan gönlünün artığını söyler
İnsan göre göre hayvan süre süre
İnsan göre göre hayvan süre süre (alışır)
İnsan hatasız olmaz
İnsan ikrarından hayvan yularından tutulur
İnsan insanın (adam adamın) şeytanıdır
İnsan insanın şeytanıdır
İnsan kendini beğenmese çatlar
İnsan kendini beğenmese çatlar ölür
İnsan kendini beğenmese ölür
İnsan kendini beğenmezse çatlar (ölür)
İnsan kıymetini insan bilir
İnsan kocar gönlü kocamaz
İnsan konuşa konuşa hayvan koklaşa koklaşa
İnsan konuşa konuşa hayvan koklaşa koklaşa anlaşır
İnsan sevdiğini yerden yere vururmuş
İnsan sıkıntısını başkasına açıklayarak giderebilir
İnsan söyleşe söyleşe hayvan koklaşa koklaşa
İnsan söyleşe söyleşe hayvan koklaşa koklaşa anlaşır
İnsan sözünden (ikrarından) hayvan yularından tutulur
İnsan sözünden hayvan yularından tutulur
İnsan şimdi neyse geçmişindede odur
İnsan unutur kalem unutmaz
İnsan yanıla yanıla pehlivan yenile yenile
İnsan yedisinde ne ise yetmişindede odur
İnsan yedisinde neyse yetmişindede odur
İnsan yiyeceği yemeğin başına oturmalı
İnsan yükü (eti) ağırdır
İnsan yükü ağırdır
İnsanı elbisesine göre karşılarlar bilgisine göre ağırlarlar
İnsanı gam duvarı nem yıkar
İnsanın (adamın) alacası içinde hayvanın alacası dışındadır
İnsanın adı çıkacağına canı çıkması daha hayırlıdır
İnsanın adı çıkacağına canı çıkması yeğdir
İnsanın adı çıkacağına canı çıksın
İnsanın adı çıkmadansa canı çıkması daha hayırlıdır
İnsanın adı çıkmadansa canı çıkması yeğdir
İnsanın adı çıkmadansa canı çıksın
İnsanın adı çıkmasından canı çıkması daha hayırlıdır
İnsanın adı çıkmasından canı çıkması yeğdir
İnsanın alacası içinde hayvanın alacası dışında
İnsanın alacası içinde hayvanın alacası dışındadır
İnsanın canı acıyan yerindedir
İnsanın eti yenmez derisi giyilmez tatlı dilinden başka nesi var?
İnsanın fenası olmaz meğer ki parası olmaya
İnsanın fenası olmaz meğer ki züğürt ola
İnsanın istemediği ot burnunun dibinde biter
İnsanın kıymetini insan bilir
İnsanın kötüsü (fenası) olmaz meğer ki parası olmaya
İnsanın kötüsü olmaz meğer ki parası olmaya
İnsanın kötüsü olmaz meğer ki züğürt ola
İnsanın kötüsü olmaz meğer züğürt ola
İnsanın vatanı doğduğu yer değil doyduğu yerdir
İnsanlar çeşit çeşit yer damar damar
İnsanlar konuşa konuşa hayvanlar koklaşa koklaşa anlaşır
İnsanlar konuşarak hayvanlar koklaşarak anlaşır
İnsanlık sende kalsın
İnsanoğlu çiğ süt emmiş
İnsanoğlu çiğ süt emmiştir
İntikam eskir ama asla yaşlanmaz
İp inceldiği yerden kopar
İp kırıldığı (koptuğu) yerden ulanır (bağlanır)
İp koptuğu yerden bağlanır
İp koptuğu yerden ulanır
İplik pazarında fatmacığa kim?
İsa yı küstürdü muhammed i memnun edemedi
İsin yanına giden is misin yanına giden mis kokar
İsin yanına varan is misin yanına varan mis kokar
İslamın şartı beş altıncısı insaf demişler
İslim arkadan gelsin
İsmi lazım değil
İstediğini söyleyen istemediğini işitir
İstemek bir ayıp vermemek iki ayıp
İstemem diyenden korkmalı
İstenmeyen aş ya karın ağrıtır ya baş
İsteyen bir cingen vermeyen iki cingen
İsteyenin bir yüzü kara vermeyenin iki yüzü
İsteyenin bir yüzü kara vermeyenin iki yüzü kara
İsteyenin bir yüzü vermeyenin iki yüzü kara
İstikbal göklerdedir
İstim arkadan gelsin
İstisnalar kaideyi bozmaz
İş adamın gözünde büyür
İş amana binince kavga uzamaz
İş anlatılıncaya kadar baş elden gider
İş anlatıncaya kadar baş elden gider
İş aynasıdır kişinin lafa bakılmaz
İş bilenin kılıç kuşananın devran sürenin
İş bilenin kılıç kuşanın
İş bitirenin işi biter
İş bitirenin kötüsü olmaz
İş çoğaltmak iş bilmemekten ileri gelir
İş görene iş yetmemiş avareye gün yetmemiş
İş görmekle yol yürümekle tükenir
İş insanın aynasıdır
İş insanın kalayı
İş işten artmaz dişten artar
İş olacağına varır
İş olmazsa aş olmaz
İş yapmakla yol yürümekle tükenir
İşçi kırk yılda tüccar kırk günde
İşemekle deniz pis olmaz
İşi olmayanın aşı olmaz
İşin yoksa şahit ol borcun yoksa kefil ol
İşin yoksa şahit ol paran çoksa kefil ol
İşine hor bakan (sanatını hor gören) boynuna torba takar
İşine hor bakan boynuna torba takar
İşini bilmeyen kasap ne bıçak kor ne masat
İşini hor gören boynuna torba takar
İşini kış tut yaz çıkarsa bahtına
İşini kış tutda yaz çıkarsa bahtına
İşkilli büzük (tavuk) dingilder
İşkilli büzük dingilder
İşkilli tavuk dingilder
İşleyen demir ışıldar
İşleyen demir ışıldar (pas tutmaz)
İşleyen demir parıldar
İşleyen demir pas tutmaz
İşleyen demir pas tutmaz (ışıldar)
İşleyen demir paslanmaz
İşleyen eşeğin boynu boncuklu olur
İştah dişin dibindedir
İşten artmaz dişten artar
İt ağzına kemik tutar
İt ağzını kemik tutar
İt aş yediği kapıyı bekler
İt boku acından yer
İt değmekle (işemekle) deniz pis olmaz
İt değmekle deniz pis olmaz
İt derisinden post olmaz
İt ısırmaz at tepmez deme
İt ile çuvala girilmez
İt ile yatan bit ile kalkar
İt ite buyurur itde kuyruğuna
İt ite buyurur itde kuyruğuna buyururmuş
İt iti ısırmaz
İt iti suvatta bulur
İt itin ayağına (kuyruğuna) basmaz
İt itin ayağına basmaz
İt itin kuyruğuna basmaz
İt itin kuyruğunu bırakmaz
İt itle gezer
İt kağnı gölgesinde yürürde kendi gölgesi sanırmış
İt kağnının gölgesine yatmışta ne koyu gölgem var demiş
İt kışı geçirir ama gel derisinden sor
İt sürü akça kazan
İt sürü para kazan
İt ulur birbirini bulur
İt utansa don giyer
İt ürür kervan yürür
İt yal (yemek aş) yediği kapıyı bekler
İt yal yediği kapıyı bekler
İt yemek yediği kapıyı bekler
İte dalanmaktan çalıyı dolanmak iyidir
İte dalanmaktan çalıyı dolanmak yeğdir
İte hoşt demezler sahibinin hatırı var diye
İte selam deliye kelam olmaz
İte vurmazlar sahibinin hatırı var diye
İti (köpeği) öldürene sürütürler
İti an çomağı hazırla
İti an değneği yanına koy
İti an taşı eline al
İti an taşı eline al (çomağı hazırla)
İti öldürene sürütürler
İtin (köpeğin) duası kabul (makbul) olsa( ydı) gökten kemik yağar( dı)
İtin (köpeğin) duası kabul olsaydı gökten kemik yağardı
İtin (köpeğin) duası kabul olunsaydı gökten kemik yağardı
İtin ahmağı baklavadan pay umar
İtin akılsızı kurban bayramında sılaya gider
İtin duası kabul olsa gökten kemik yağar
İtin duası kabul olsaydı gökten kemik yağardı
İtin duası makbul olsaydı gökten kemik yağardı
İtin gönlüne kalsa günde bir leş yer
İtin hatırı yoksa sahibinin hatırı var
İtin kuyruğu kalıba konmakla doğrulmaz
İtin ölümü gelirse cami duvarına işer
İtle çuvala girilmez
İtle dalaşmaktan çalıyı dolanmak iyidir
İtle dalaşmaktan çalıyı dolaşmak yeğdir
İtle dalaşmaktansa çalıyı dolaşmak iyidir
İtle yatan bitle kalkar
İven (acele eden) kız ere varmaz varsada baht bulmaz
İven kız ere varmaz varsada baht bulmaz
İven sinek süte düşer
İyi adam lafının üstüne gelir
İyi dost kara günde belli olur
İyi evlat babayı vezir kötü evlat rezil eder
İyi evlat babayı vezir kötüsü rezil eder
İyi gitmeyince kişinin işi muhallebi yerken kırılır dişi
İyi insan lafının (sözünün) üstüne gelir
İyi insan lafının üstüne gelir
İyi insan lafının üzerine gelirmiş
İyi insan sözünün üstüne gelir
İyi iş altı ayda çıkar
İyi kadının kocası cübbesinden belli olur
İyi nasihat verilir iyi ad verilemez
İyi nasihat verilir iyi ad verilmez
İyi nasihat verilir iyi isim bilinmez
İyi olacak hastanın doktor ayağına gelir
İyi olacak hastanın hekim (doktor) ayağına gelir
İyi olacak hastanın hekim ayağına gelir
İyiliğe iyilik her kişinin karı kötülüğe iyilik er kişinin karı
İyiliğe iyilik olsaydı koca öküze bıçak olmazdı
İyiliğe nereye gidiyorsun? demişler kötülüğe demiş
İyilik (muhabbet) iki baştan
İyilik (muhabbet) iki baştan olur
İyilik eden iyilik bulur
İyilik et denize at balık bilmezse halik bilir
İyilik et kele övünsün ele
İyilik etde denize at balık bilmezse halik bilir
İyilik iki baştan
İyilik iki baştan olur
İyilik yap denize at balık bilmezse halik bilir
İyilik yapan iyilik bulur
İyilik yazıda (yerde) kalmaz
İyilik yerde kalmaz
İyilik zayi olmaz
İyilikle uslanmayanın sonu dayaktır
İyilikle uslanmayanın sonu kötektir
İyilikten maraz doğar
İyiyi amaçlayanlar iyiye kötüyü amaçlayanlar ise kötüye ulaşırlar